ПИШУВА:
Катерина Шекеровска-Димовска
katerina@pedijatar.mk
„Основните причини за хипертрофија на аденоидите се горнореспираторните инфекции, како и алергискиот ринит. Кога ќе се зголемат аденоидите, (многу е битно во кој процент се зголемуваат и колку зафаќаат од просторот на епифаринксот) се јавуваат и симптоми. Најчест симптом е кондуктивнa редукција на слухот (децата послабо слушааат), тие се често со отворена уста, имаат назална опструкција, дишат преку уста, а навечер знаат да ‘рчат…“, објаснува д-р Веселинка Митровска – Јосифова, специјалист оториноларинголог во Универзитетската клиника за респираторни заболувања кај децата „Козле“.
Со д-р Митровска – Јосифова разговаравме за време на одржувањето на Вториот симпозиум на Педијатриското респираторно здружение (ПЕДИАРЕС), насловен „Алергии во детска возраст”, во чии рамки д-р Митровска – Јосифова одржа предавање на тема: „Аденоидната хипертрофија – фактор за развој на отитис медиа со излив“.
Што претставуваат аденоидите и каква е нивната улога во телото?
Д-р Митровска–Јосифова: Аденоидите се лимфно ткиво, дел од Валдејеровиот прстен и имаат заштитна функција, односно тука имаме имунолошки одговор на секоја бактериска или вирусна инфекција.
Кои се причините поради кои доаѓа до аденоидна хипертрофија односно зголемување на аденоидите и какви проблеми може да предизвикаат прекумерно зголемените аденоиди?
Д-р Митровска–Јосифова: Основните причини за хипертрофија на аденоидите се горнореспираторните инфекции, како и алергискиот ринит. Кога ќе се зголемат аденоидите, (многу е битно во кој процент се зголемуваат и колку зафаќаат од просторот на епифаринксот) се јавуваат и симптоми. Најчест симптом е кондуктивнa редукција на слухот (децата послабо слушааат), тие се често со отворена уста, имаат назална опструкција, дишат преку уста, а навечер знаат да ‘рчат, а кај некои деца дури се јавуваат и апнеи во сон, односно прекини во дишењето кои се индикација за оперативен третман на аденоидите.
Како аденоидната хипертрофија може да влијае на развојот на отитис медиа со излив?
Д-р Митровска–Јосифова: Од една страна врши механичка опструкција, ги затвора отворите на туба аудитива со што настанува и дисфункција на тубата. Со тоа е оневозможено екскреција на секретот, којшто се ствара во шуплината на средното уво и доаѓа до неможност да се вентилира средното уво. Бидејќи не се вентилира средното уво, воздухот се ресорбира во средното уво, се создава секрет (стерилен) кој ја намалува подвижноста на ушното тапанче и поради тоа децата послабо слушаат.
За оперативен третман се одлучуваме само доколку не успее конзервативниот третман. Обично конзервативниот третман трае од три до шест месеци и доколку станува збор за алергиски ринит даваме локални назални кортикостероиди и најчесто успеваме со нив, при што многу е битна и возраста на детето. Доколку не успееме, тогаш веќе ќе се појават симптомите на ‘рчење, апнеи кои траат подолго време, се прави полисомнографија, се вршат дополнителни испитувања и тогаш се одлучуваме за хируршки третман
Кои се симптомите на отитис медиа со излив? Напоменавте дел од нив, дали би додале уште некои?
Д-р Митровска–Јосифова: Исклучиво кондуктивна редукција на слух, автофонија односно кога децата си го слушаат сопствениот глас или ретко болка, која често спонтано поминува. Многу често се прават грешки кај одредени лекари кои мислат дека станува збор за акутен отитис медиа и веднаш даваат антибиотска терапија на што сум голем противник, затоа што антибиотската терапија тука не помага.
Децата со аденоидна хипертрофија имаат поголем ризик од развој на отитис медиа со излив. Каков е третманот во случај на повторувачки отитис медиа со излив и дали истиот е фокусиран, пред се, на лекување на аденоидната хипертрофија?
Д-р Митровска–Јосифова: Пред се, на аденоидната хипертрофија и на алергискиот ринит. Затоа што и алергискиот ринит со самото инфламаторно дејство доведува до оток на слузницата во носот на долни носни школки и отворот на туба аудитива, и во тој случај има можност за развој на секреторен отит, а хипертрофираниот аденоид, кој како што рековме прави механичка опструкција. За оперативен третман се одлучуваме само доколку не успее конзервативниот третман. Обично конзервативниот третман трае од три до шест месеци и доколку станува збор за алергиски ринит даваме локални назални кортикостероиди и најчесто успеваме со нив, при што многу е битна и возраста на детето. Доколку не успееме, тогаш веќе ќе се појават симптомите на ‘рчење, апнеи кои траат подолго време, се прави полисомнографија, се вршат дополнителни испитувања и тогаш се одлучуваме за хируршки третман: аденоидектомија или аденоидектомија со тонзилектомија и меринготомија со пласирање на вентилациони цевчиња за да се вентилира средното уво.
Какви проблеми може да предизвика нетретирана аденоидна хипертрофија и отитис медиа со излив кај децата? Може ли да има трајни последици врз слухот?
Д-р Митровска–Јосифова: Доколку не се третира, како што кажав, во средното уво се создава еден непурулентен, густ секрет, којшто е стерилен, но со тек на време, доколку не се третира, тој се организира и внатре настануваат адхезии, коишто не дозволуваат правилно движење на ланецот на ковчиња кои се наоѓаат во шуплината на средното уво и тогаш мора да дојде и до еден оперативен третман, што е многу покомплицирано отколку да се направи меринготомија, засекување на ушното тапанче со ставање на вентилациони цевчиња.
За крај, да упатиме и еден апел, порака до родителите… Доколку детето спие со отворена уста и има прекини во дишењето ноќе да се посомневаат на зголемен трет крајник, да не чекаат состојбата да помине сама од себе и да побараат лекарска помош.
Д-р Митровска-Јосифова: Секогаш да се посомневаат на зголемен трет крајник затоа што овие деца едноставно се заморни, неволни, не се наспани како што треба, немаат енергија во нив, тешко ја следат наставата и сето тоа се одразува врз целокупниот квалитет на живот. Да не се игнорира оваа состојба на детето и да се преземат мерки.
