
ПИШУВА:
Катерина Шекеровска-Димовска
katerina@pedijatar.mk
По одржувањето на Четвртиот симпозиум „Аптекарска здравствена заштита – Процес на управување со терапија (МТM) кај хипертензија, дислипидемија и обезност“ – Смарт Фармацевт модул 4, станува јасно дека фармацијата во Македонија влегува во фаза на сериозни професионални промени. Настанот, кој привлече рекорден број учесници, понуди практични МТМ случаи, современи пристапи и меѓународни експертски искуства, но и силна порака: фармацевтите се подготвени за нови улоги и поголема одговорност во здравствениот систем.
„Настанот ги надмина нашите очекувања – и по бројот на присутни, и по нивната активна вклученост. Како најголем успех би го издвоилa нивото на стручност, посветеност и професионализам на нашите колеги. Преку 500 МТМ случаи од реалната пракса, фармацевтите покажаа дека не само што поседуваат знаење, туку и дека се подготвени да работат според највисоките стандарди на фармацевтска грижа. Овој резултат е силен индикатор дека фармацијата во Македонија со забрзано темпо чекори кон современиот, клинички ориентиран модел на работа“, вели м-р фарм. Џоана Андоноска, претседател на Здружението на приватни аптеки на РС Македонија (ЗПАРСМ). Тaa, во интервју за Педијатар.мк ги споделува своите впечатоци од симпозиумот, зборува за напредокот на концептот „Смарт фармацевт“, следните чекори за институционално признавање на фармацевтските услуги и визијата за интегриран здравствен модел во кој фармацевтот е рамноправен партнер во грижата за пациентот.

Возбудливи два дена се зад нас, во рамки на Четвртиот симпозиум „Аптекарска здравствена заштита – Процес на управување со терапија (МТМ) кај хипертензија, дислипидемија и обезност“ – Смарт Фармацевт модул 4, кој се одржа во викендов (14 и 15 ноември) во хотелот „Хилтон“ во Скопје. Какви се Вашите впечатоци и оценка на настанот непосредно по неговото одржување? Ги оправда ли Вашите очекувања како организатор и што е она што посебно би го издвоиле како успех и чекор напред во фармацевската практика во Македонија?
М-р фарм. Андоноска: Четвртиот симпозиум „Аптекарска здравствена заштита – МТМ: хипертензија, дислипидемија и обезност“ беше навистина извонредно искуство. Атмосферата беше исклучително позитивна, динамична и поттикнувачка, со полна сала, голема посетеност и забележлива заинтересираност од страна на фармацевтите. Морам да нагласам дека настанот ги надмина нашите очекувања – и по бројот на присутни, и по нивната активна вклученост. Како најголем успех би го издвоилa нивото на стручност, посветеност и професионализам на нашите колеги. Преку 500 МТМ случаи од реалната пракса, фармацевтите покажаа дека не само што поседуваат знаење, туку и дека се подготвени да работат според највисоките стандарди на фармацевтска грижа. Овој резултат е силен индикатор дека фармацијата во Македонија со забрзано темпо чекори кон современиот, клинички ориентиран модел на работа.

Македонските фармацевти имаа можност да ги проследат предавањата на двајца врвни светски експерти, кои меѓу другото се креатори и автори на концептот „Смарт фармацевт“: Аријана Мештровиќ, Pharma Expert и носител на концептот „Смарт фармацевт“ во Македонија и Мајкл Раус, светски лидер во областа на фармацевтската едукација и развој на професионалните компетенции. Како напредува овој концепт во земјава и колку македонските фармацевти се отворени за имплементирање на новини и компетенции во својата работа?
М-р фарм. Андоноска: Концептот „Смарт фармацевт“ веќе сериозно напредува во нашата земја. Фармацевтите покажуваат висока подготвеност да усвојуваат нови компетенции, нови алатки и современи пристапи во грижата за пациентот. Токму тоа го докажаа и овие 500 клинички случаи – силен аргумент дека сме спремни за имплементација на систематски МТМ пристап и дека фармацевтите ја прифатија улогата на активен член на здравствениот тим.
Време е и здравствениот систем да направи чекор напред и да го искористи потенцијалот на аптекарите, да ги вклучи во клиничките процеси и да ги постави таму каде што припаѓаат – во срцето на примарната здравствена заштита
Голема благодарност им должиме и на нашите предавачи – Аријана Мештровиќ и Мајкл Раус, кои со својот огромен меѓународен кредибилитет и експертиза го подигнуваат нивото на фармацевтската едукација на глобално ниво – потврда дека Македонија оди во чекор со светските трендови.
Кои се следните чекори и препораки за унапредување на фармацевтската професија и интеграцијата на фармацевтите во здравствениот тим врз основа на заклучоците од панел–дискусијата „Фармацевтските услуги во Македонија – чекор поблиску до европската пракса“ и претставените клинички случаи?
М-р фарм. Андоноска: Панел-дискусијата „Фармацевтските услуги во Македонија – чекор поблиску до европската пракса“ даде јасна насока и заклучок: Иднината на здравствената грижа лежи во интегрираниот пристап – лекар, фармацевт и јавноздравствен систем кои делуваат заедно. Модел кој обезбедува: подобра превенција, рационална и безбедна терапија, подобри клинички резултати и исходи од третманот и оптимизација на здравствениот буџет.
Преку 500 МТМ случаи од реалната пракса, фармацевтите покажаа дека не само што поседуваат знаење, туку и дека се подготвени да работат според највисоките стандарди на фармацевтска грижа. Овој резултат е силен индикатор дека фармацијата во Македонија со забрзано темпо чекори кон современиот, клинички ориентиран модел на работа
Наши приоритети останува да бидат: препознавање и правно-инстуционално признавање на фармацевтските услуги, поврзување на фармацевтите во електронскиот здравствен систем – целосна интеграција, не само во делот на издавање на терапија, туку во процесот на рано откривање, превенција, лекување и јавноздравствените програми. Концептот Смарт Фармацевт е веќе јасен пример како тоа треба да изгледа.

Четвртиот симпозиум „Аптекарска здравствена заштита – МТМ: хипертензија, дислипидемија и обезност“ беше навистина извонредно искуство. Атмосферата беше исклучително позитивна, динамична и поттикнувачка, со полна сала, голема посетеност и забележлива заинтересираност од страна на фармацевтите. Морам да нагласам дека настанот ги надмина нашите очекувања – и по бројот на присутни, и по нивната активна вклученост. Како најголем успех би го издвоилa нивото на стручност, посветеност и професионализам на нашите колеги

Колку настаните како овој симпозиум ја зголемуваат видливоста на фармацевтите во здравствениот систем, но го потенцираат и единството во исполнување на нивните барања пред здравствените власти? Како фармацевтот да го добие местото и признанието што го заслужува?
М-р фарм. Андоноска: Настаните како овој симпозиум многу придонесуваат за зголемување на видливоста на фармацевтите, не само во професионалната заедница, туку и пред здравствените институции. Тие се доказ дека фармацевтите веќе се менуваат, се усовршуваат и прифаќаат повисоки професионални стандарди, согласно променетите потреби и очекувања на нашите пациенти. Време е и здравствениот систем да направи чекор напред и да го искористи потенцијалот на аптекарите, да ги вклучи во клиничките процеси и да ги постави таму каде што припаѓаат – во срцето на примарната здравствена заштита.
Концептот „Смарт фармацевт“ веќе сериозно напредува во нашата земја. Фармацевтите покажуваат висока подготвеност да усвојуваат нови компетенции, нови алатки и современи пристапи во грижата за пациентот
Веќе се размислува за темата на наредното издание на симпозиумот „Аптекарска здравствена заштита“. Ќе ни откриете ли на што ќе биде посветен?
М-р фарм. Андоноска: Тема на следниот симпозиум ќе биде менталното здравје. Ова е област која е глобален приоритет и каде фармацевтите имаат огромен потенцијал да дадат придонес во раното препознавање, поддршката и следењето на пациентите.

За крај, има ли уште нешто што би сакале да додадете, а е битно да се потенцира, како дел од Четвртиот симпозиум „Аптекарска здравствена заштита – Процес на управување со терапија (МТМ) кај хипертензија, дислипидемија и обезност“ – Смарт Фармацевт модул 4?
М-р фарм. Андоноска: Симпозиумот уште еднаш покажа дека фармацијата во Македонија има моќ, знаење и волја да се развива. Смарт Фармацевт модул 4 не беше само едукација – беше движење напред, јасна демонстрација на професионализам и визија. Фармацевтите докажаа дека се подготвени, компетентни и неопходни за иднината на здравствениот систем.

















