ПИШУВА:
Катерина Шекеровска-Димовска
katerina@pedijatar.mk
„Под мотото „ЗАЕДНО СМЕ ПОСИЛНИ“, обединети сите здравствени работници можеме да придонесеме многу повеќе за подобрување на здравствената грижа за пациентите, но и во превенција на многу заболувања“, вели м-р фарм. Џоана Андоноска, претседател на Здружението на приватни аптеки на РСМ (ЗПАРСМ). Во таа насока е и организирањето на Вториот симпозиум „Аптекарска здравствена заштита“ на тема дијабет – Смарт фармацевт модул 2, кој ќе се одржи од 1 до 3 април 2024 година во хотелот „Хилтон“ во Скопје, во организација на Здружението на приватни аптеки, a во соработка со ЗЛОМ-СМ и Центарот за семејна медицина Скопје.
Ситно броиме пред почетокот на Вториот симпозиум „Аптекарска здравствена заштита“, кој ќе се одржи од 1 до 3 април 2024 година во хотелот „Хилтон“ во Скопје, во организација на Здружението на приватни аптеки, a во соработка со ЗЛОМ-СМ и Центарот за семејна медицина Скопје. Како течат последните подготовки и која е главната тема?
М-р фарм. Андоноска: Подготовките за Вториот симпозиум „Аптекарска здравствена заштита“ се веќе во завршна фаза и очекуваме успешна завршница. Здружението на приватни аптеки во организација со меѓународната агенција PharmaExpert го продолжува проектот Смарт фармацевт кој започна во претходната 2023 година. Носител на овој концепт е доц. д-р м-р фарм. Аријана Мештровиќ која е и коавтор на програмата Смарт фармацевт, европски концепт на фармацевтска грижа и професионален развој која има едукативен карактер. Таа е главен едукатор и модератор во делот за фармацевтите. Темата е дијабет каде ќе бидат опфатени повеќе аспекти од фармацевтската грижа за пациентите со дијабет.
Од аспект на фармацевтска грижа за пациентите со дијабет на симпозиумот ќе бидат опфатени насоки за лечење на дијабет, правилна практична примена на инсулин и орални антидијабетици, рационална фармакотерапија, суплементација, превенција од компликации, проценка за ризик за појава на дијабет кај недијагностицирани пациенти, собирање и документирање на податоци, следење на пациенти и професионална комуникација со лекари
Дијабетесот е тема којашто вклучува мултидисциплинарен пристап и учество на фармацевти, семејни/матични лекари и специјалисти како ендокринолози, педијатри, офталмолози, кардиолози, нефролози, гинеколози, невролози… Каква е заинтересираноста за настанот?
М-р фарм. Андоноска: Точно така, дијабетесот е болест која бара мултидисциплинарен пристап во лекувањето и третманот, затоа и овој симпозиум е мултидисциплинарен и е во соработка со ЗЛОМ-СМ и Центарот за семејна медицина и имаме учество и на семејни/матични лекари и специјалисти. На истиот ќе се споделат знаења и искуства од фармацевти, матични – семејни лекари и специјалисти, ендокринолози, нефролози, невролози, офталмолози… со заклучок дека се потребни здравствени тимови од повеќе специјалности за правилен и ефикасен третман на дијабетесот. Од голема важност е професионалната соработка на ниво на примарна здравствена заштита помеѓу фармацевтите и семејните/матични лекари и споделување на информациите, бидејќи некогаш вистинската информација во вистинско време и на вистинско место живот значи. И се разбира нашиот заеднички фокус е секогаш пациентот. Заинтересираноста за настанот е голема и очекуваме голем број на учесници.
Програмата е поделена во два дела и вклучува агенда за фармацевтите и агенда за докторите. Кои се аспектите од фармацевтската грижа за пациентите со дијабет кои ќе бидат опфатени на симпозиумот?
М-р фарм. Андоноска: Точно е дека програмата е поделена во два дела, агенда за фармацевти и агенда за доктори, но и тие два дела се мултидисциплинарни бидејќи во агендата за фармацевти имаме предавачи лекари, а во делот за доктори имаме предавачи фарамацевти, сите од својот професионален аспект.
Основата за успешна терапија е индивидуален пристап кон секој пациент и внимателно следење и менаџмент на терапијата во мултидисциплинарни тимови во кој е вклучен и фармацевтот
Од аспект на фармацевтска грижа за пациентите со дијабет ќе бидат опфатени насоки за лечење на дијабет, правилна практична примена на инсулин и орални антидијабетици, рационална фармакотерапија, суплементација, превенција од компликации, проценка за ризик за појава на дијабет кај недијагностицирани пациенти, собирање и документирање на податоци, следење на пациенти и професионална комуникација со лекари.
Која е улогата на фармацевтскиот тим во спроведувањето на фармацевтска грижа на пациентите со дијабет?
М-р фарм. Андоноска: Фармацевтите како најдостапни здравствени работници се во идеална позиција, користејќи го своето знаење и искуство да ги откријат потребите на пациентите и приоритетите во процесот на лекување. Тука спаѓа скрининг и мониторинг, менаџирање на терапијата преку совети за правилна употреба на антидијабетиците и полифармацијата, совети за правилна исхрана, правилна суплементација и физичка активност како дел од нефармаколошкиот пристап, следење на исходот од лекувањето и негово документирање.
Кои се најновите насоки за лекување на дијабетесот и колку истите се спроведуваат кај нас?
М-р фарм. Андоноска: Најновите насоки ќе ги пренесат нашите предавачи на овој симпозиум. Континуираната едукација овозможува пренесување не само на протоколите туки и искуствата на фармацевтите и лекарите во секојдневната практика. Основата за успешна терапија е индивидуален пристап кон секој пациент и внимателно следење и менаџмент на терапијата во мултидисциплинарни тимови во кој е вклучен и фармацевтот.
За крај, доколку имате нешто да додадете, а не Ве прашав, повелете….
М-р фарм. Андоноска: Сите овие активности кои ги преземаме како Здружение на приватни аптеки на РСМ се во насока на препознавање на фармацевтите како рамноправни учесници во примарната здравствена заштита и нивно вклучување во сите протоколи и реформи во чиј фокус е правилен менаџмент на терапијата на пациентите. Под мотото „ЗАЕДНО СМЕ ПОСИЛНИ“ обединети сите здравствени работници можеме да придонесеме многу повеќе за подобрување на здравствената грижа за пациентите, но и во превенција на многу заболувања.