ПИШУВА:
Катерина Шекеровска-Димовска
katerina@pedijatar.mk
„Само со мултидисциплинарен пристап на гинеколози, хирурзи, офталмолози, ОРЛ, дефектолози може да придонесеме за најсоодветна здравствена заштита на новороденчињата за подобрување на перинаталниот и неонаталниот морталитет“, е еден од главните заклучоци на симпозиумот „Актуелности во неонатологијата“ со меѓународно учество што се одржа викендов (15-17 ноември), во хотелот Хилтон во Скопје.
Салата во којашто се одржуваа сесиите беше навистина претесна за да ги прими сите заинтересирани. „Високата посетеност од примарна, секундарна и терциерна здравствена заштита укажува на тоа дека сите сме посветени на здравјето на нашите најмали пациенти. Секој најде по нешто интересно во разновидноста на темите, презентирани специфични случаи од праксата, споделени искуства како и плодните дискусии кои се развиваа“, истакна прим. д-р Искра Мартиновска, претседател на организацискиот одбор на симпозиумот „Актуелности во неонатологијата“, во интервју за Педијатар.мк, непосредно по завршувањето на Симпозиумот.
Зад нас е уште еден успешно организиран симпозиум на Здружението на неонатолози на Македонија, насловен „Актуелности во неонатологијата“ со меѓународно учество. Кои се Вашите првични впечатоци по тридневниот настан, кој имаше навистина набиена агенда и богата програма со предавачи од земјата и регионот?
Прим. д-р Мартиновска: Како претседател на организациониот одбор можам слободно да кажам дека првичните мислења и реакции на преку 200 учесници кои беа присутни на Симпозиумот се само позитивни. Имавме идеја и мислам дека ја остваривме, да ја подигнеме јавната свест за грижа на нашите најмали и најмили. Организиравме еден навистина преполн со активности настан, кој во ниту еден момент не остави никого рамнодушен. Високата посетеност од примарна, секундарна и терциерна здравствена заштита укажува на тоа дека сите сме посветени на здравјето на нашите најмали пациенти. Секој најде по нешто интересно во разновидноста на темите, презентирани специфични случаи од праксата, споделени искуства како и плодните дискусии кои се развиваа.
Може ли да ни наброите дел од темите за кои се дискутираше, на што беше ставен акцентот и за кои предавања имаше најголем интерес?
Прим. д-р Мартиновска: Иако во краток временски период, бројни области од интерес во неонатологијата беа опфатени, како на пример, респираторни, кардиолошки, хематолошки, имунолошки, невролошки, гастроентерохепатолошки како и проблематики поврзани со исхраната и метаболизмот. Не би можела да издвојам некоја особена дека побуди посебен интерес, бидејќи секоја тема си има свое значење и е интересна.
Работевте навистина ефикасно, сесиите беа многу интересни и секогаш проследени со полна сала, а дополнителна тежина на настанот дадоа и гостите од соседството, кои ги споделија своите искуства. Каква е вашата соработка на ниво на регион и кои земји се лидери на полето на неонатологијата?
Прим. д-р Мартиновска: Имаме одлична соработка со колегите од целиот регион, и мислам дека сѐ уште Словенија е лидер во полето, но сите останати брзо фаќаме приклучок. Како и сами видовте имавме поканети предавачи од регионот, меѓу кои еминентни професори од Словенија, Хрватска и Србија кои несомнено го збогатија овој настан.
Иако во краток временски период, бројни области од интерес во неонатологијата беа опфатени на Симпозиумот, како на пример, респираторни, кардиолошки, хематолошки, имунолошки, невролошки, гастроентерохепатолошки како и проблематики поврзани со исхраната и метаболизмот
Кои се најзначајните заклучоци и пораки од Симпозиумот, и како истите ќе придонесат за подобрување на грижата за новородените во Македонија?
Прим. д-р Мартиновска: Заедничките заклучоци на сите присутни беа преточени во неколку препораки на кои треба да се работи во наредниот период, меѓу кои како поважни може да се издвојат:
– само со мултидисциплинарен пристап на гинеколози, хирурзи, офталмолози, ОРЛ, дефектолози може да придонесеме за најсоодветна здравствена заштита на новороденчињата и подобрување на перинаталниот и неонаталниот морталитет;
– употреба на неинвазивна вентилација во лекување на респираторна слабост кај недоносените;
– вакцинирање со рота-вакцина и на недоносените новородени кои имаат повеќемесечен престој во единиците за интензивна нега и терапија, и неонатолошките одделенија, а кои сега не се опфатени со оваа вакцина бидејќи истата се прима на 2-месечна возраст, а породилиштата не се снабдени со истата;
– воведување на програма за редовен скрининг со ултразвук на мозок кај предвремено родените и новородените со телесна тежина помала од 1500 г;
– невроразвојно следење на предвремено родените, посебно на екстремно предвреме родените деца, на терциерно ниво вклучувајќи трансдисциплинарен пристап;
– проширување на скринингот за метаболни и наследни заболувања, кои треба да е дел од националните програми.
– одржување на здрав микробиом како превенција од НЕК (некротизирачки ентероколит) и касна сепса.
Како резултат на Симпозиумот, кои се следните чекори што треба да се преземат за унапредување на здравствената грижа за новородените?
Прим. д-р Мартиновска: Здравствената грижа започнува со планирање на бременоста, редовно следење и контрола на бременоста со цел навремено откривање на превентабилните патолошки состојби. Безбедно породување и примена на најновите протоколи во нега и терапија на новородените, особено недоносените како највулнерабилна група. Транспорт in utero за највисоко ризичната група, примена на најсофистицирана апаратура и пред се добро обучен медицински персонал се неопходни предуслови за успех.
Создавање на база на податоци на ниво на државата за следење на предвремено родените и високоризичните новородени е исто така многу важен фактор во нивната грижа.
Проширување на опсегот на новородени кои ќе бидат заштитени со RSV моноклонално антитело за превенција на RSV (респираторен синцицијален вирус) инфекција во детската возраст. И на крај рана интервенција заснована на проверени практики, вклучувајќи ги семејствата и животната средина, интеракција и тимска соработка од проценка до правилна транзиција на високоризичните новородени.
Какви беа впечатоците на учесниците за организацијата и содржината на Симпозиумот, и кому би сакале да изразите посебна благодарност?
Прим. д-р Мартиновска: Од реакциите на присутните можеме да бидеме и повеќе од задоволни и горди на организацијата и научниот профил на Симпозиумот. Од името на организациониот одбор би сакала да им се заблагодарам пред се на колегите од научниот одбор за соработката, на сите предавачи и сите колеги кои активно учествуваа со свои научни трудови на Симпозиумот, како и на нашите поддржувачи без чие спонзорство и несебична помош немаше да можеме да имаме еден ваков научен собир од висок профил. Благодарност и до сите други кои можеби не ги спомнувам, а кои придонесоа за успешна реализација на овој настан. Извонредниот интерес, посетеност, позитивниот фидбек од учесниците и странските предавачи претставува награда за нашите напори и е „ветер во грб“ за слични и идни настани.