
ПИШУВА:
Катерина Шекеровска-Димовска
katerina@pedijatar.mk
„Современата наука напредува со забрзано темпо – секојдневно сме сведоци на значајни откритија и во базичната, и во клиничката медицина. Се појавуваат нови, ефикасни лекови за третман на долготрајни хронични заболувања, како и бројни технолошки иновации кои донесуваат вистинска револуција. Тие не само што овозможуваат брза и напредна дијагностика, туку и го прават можно изведувањето на сложени интервенции кои некогаш беа резервирани исклучиво за оперативните сали“, објаснува проф. д-р Мери Трајковска, претседателка на Македонското здружение за гастроентерохепатологија.
Во пресрет на XII Македонски конгрес за гастроентерологија и хепатологија со меѓународно учество, кој ќе се одржи од 10-12 октомври во хотелот „DoubleTree by Hilton“, откриваме детали за подготовките и програмата, која е внимателно конципирана за да ги опфати најактуелните теми од современата дијагностика и третман, со посебен акцент на комплексни дијагностички и терапевтски процедури. „Посебен фокус ќе се стави на најактуелните заболувања, меѓу кои: масната болест на црниот дроб и нејзините сериозни компликации, како што се цирозата и хепатоцелуларниот карцином – состојба што веќе добива размери на пандемија; инфламаторните болести на цревата, кои во последните години бележат значаен напредок во третманот благодарение на биолошката терапија; колоректалниот карцином, како и современите ендоскопски и ендосонографски процедури“, открива проф. д-р Трајковска во интервју за Педијатар.мк.

Македонскиот конгрес за гастроентерологија и хепатологија се враќа во Скопје, две години по последното издание во Охрид. Подготовките за XII конгрес, кој ќе трае три дена, се во полн ек. Кои се клучните аспекти на кои посветувате најголемо внимание?
Проф. д-р Трајковска: Овој конгрес, за разлика од претходната практика, се одржува две години порано од вообичаеното четиригодишно темпо. Одлуката е донесена со цел да останеме во чекор со најновите достигнувања и трендови во гастроентерологијата и хепатологијата. Современата наука напредува со забрзано темпо – секојдневно сме сведоци на значајни откритија и во базичната, и во клиничката медицина. Се појавуваат нови, ефикасни лекови за третман на долготрајни хронични заболувања, како и бројни технолошки иновации кои донесуваат вистинска револуција. Тие не само што овозможуваат брза и напредна дијагностика, туку и го прават можно изведувањето на сложени интервенции кои некогаш беа резервирани исклучиво за оперативните сали.
Една од главните цели на овој конгрес е ширењето на најновите дијагностички и терапевтски достигнувања во областа на гастроентерохепатологијата до што поширок круг на колеги — не само до супспецијалистите, туку и до интернистите, матичните лекари, медицинските сестри и студентите. На тој начин, придонесуваме кон формирање на стручно подготвени и компетентни здравствени професионалци.
Колку е значајна меѓународната соработка во гастроентерологијата и хепатологијата, особено во однос на подобрување на квалитетот на дијагностиката и третманот во нашата земја? Можете ли да ни откриете кои домашни и светски експерти ќе земат учество на конгресот?
Проф. д-р Трајковска: Меѓународната соработка е од клучно значење за гастроентерологијата и хепатологијата, бидејќи овозможува размена на знаења, пристап до современи протоколи, нови технологии и клинички искуства. Таа директно придонесува за унапредување на дијагностиката и третманот кај нас, овозможувајќи побрзо прифаќање на светските стандарди и подобрување на квалитетот на здравствената заштита во Македонија.
Континуираната медицинска едукација има особено значење во областа на гастроентерологијата и хепатологијата, особено поради брзиот технолошки напредок и појавата на нови алатки што овозможуваат ефикасно справување со ургентни и хронични состојби. Според мене, ваквите стручни настани се најпогодно и највдахновувачко место за запознавање со новите дијагностички и терапевтски пристапи – не преку сува теорија, туку преку споделено искуство од колегите на терен
На Конгресот ќе присуствуваат сите домашни гастроентерохепатолози, а особено сме горди што ќе ни се придружат и бројни меѓународно реномирани експерти. Ќе спомнам само некои од нив: Тиери Поншон (Thierry Ponchon), кој раководи со Националната програма за скрининг на колоректален карцином во Франција; Маркус Пек (Markus Peck) од Австрија, член на тимот што ја разви познатата BCLC-класификација за хепатоцелуларен карцином; Мануел Ромеро Гомез (Manuel Romero Gomez), актуелен претседател на Шпанската асоцијација за студии на црниот дроб; Руи Тато Марињо (Rui Tato Marihno), кој ја води португалската Национална програма за вирусни хепатити; Иво Бошковски од Италија, професор и активен член на Европскиот центар за обука во ендоскопија. Се разбира, списокот вклучува и многу други врвни стручњаци, еднакво значајни.

Што сè ќе опфати програмата на XII Македонски конгрес за гастроентерологија и хепатологија? Кои теми посебно би ги издвоиле како најактуелни и најзначајни?
Проф. д-р Трајковска: Гастроентерохепатологијата претставува најшироката гранка од интерната медицина, па оттаму и бројот на обработени теми на конгресот ќе биде значителен. Посебен фокус ќе се стави на најактуелните заболувања, меѓу кои: масната болест на црниот дроб и нејзините сериозни компликации, како што се цирозата и хепатоцелуларниот карцином – состојба што веќе добива размери на пандемија; инфламаторните болести на цревата, кои во последните години бележат значаен напредок во третманот благодарение на биолошката терапија; колоректалниот карцином, за кој оваа година повторно се активира Националната скрининг програма во Македонија, како и современите ендоскопски и ендосонографски процедури, кои се меѓу клучните алатки во модерната дијагностика и терапија веќе неколку децении.

Во рамките на конгресот ќе се одржи и II Симпозиум за ендоскопски сестри, придружен со практична ендоскопска работилница. Кој е фокусот на овој симпозиум и како ваквите настани придонесуваат за унапредување на тимската работа?
Проф. д-р Трајковска: Симпозиумот има за цел да го истакне значењето на ендоскопските медицински сестри, кои заедно со ендоскопистите, претставуваат клучен дел од тимот при изведување на бројни интервенции, како што се ендоскопската хемостаза, полипектомија, лигација, термо- и криокоагулација. Успешноста на овие процедури во голема мера зависи од хармоничната и комплементарна соработка помеѓу лекарите и сестрите во ендоскопските единици. Практичната ендоскопска работилница е осмислена токму со цел да го прикаже овој тимски пристап. Преку ваков практичен пристап, се надеваме да поттикнеме што повеќе стручни медицински сестри да се насочат кон ендоскопската медицина како своја професионална определба.
Какви се Вашите очекувања од годинашниот конгрес во однос на напредокот и воведувањето нови дијагностички и терапевтски пристапи во гастроентерологијата и хепатологијата?
Проф. д-р Трајковска: Очекувам новите знаења да се применат што поскоро во секојдневната клиничка пракса – како во дијагностиката, така и во третманот. За таа цел, ќе биде неопходна активна вклученост на сите релевантни чинители од здравствениот систем во Македонија, кои во блиска иднина ќе треба да обезбедат соодветна материјална и логистичка поддршка, со цел брзо и ефикасно усогласување со современите трендови во гастроентерологијата и хепатологијата.
Ендоскопските медицински сестри, заедно со ендоскопистите, претставуваат клучен дел од тимот при изведување на бројни интервенции, како што се ендоскопската хемостаза, полипектомија, лигација, термо- и криокоагулација. Успешноста на овие процедури во голема мера зависи од хармоничната и комплементарна соработка помеѓу лекарите и сестрите во ендоскопските единици

Колку е важна континуираната медицинска едукација за специјалистите во оваа област и за кого се е наменет XII Македонскиот конгрес за гастроентерологија и хепатологија? Имате ли некаква порака до Вашите колеги?
Проф. д-р Трајковска: Континуираната медицинска едукација има особено значење во областа на гастроентерологијата и хепатологијата, особено поради брзиот технолошки напредок и појавата на нови алатки што овозможуваат ефикасно справување со ургентни и хронични состојби. Според мене, ваквите стручни настани се најпогодно и највдахновувачко место за запознавање со новите дијагностички и терапевтски пристапи – не преку сува теорија, туку преку споделено искуство од колегите на терен. Затоа, мојата порака е јасна: сите се добредојдени во што поголем број! А под „сите“ мислам не само на специјалистите, туку особено на интернистите и матичните лекари, кои се клучната алка меѓу пациентот и гастроентерологот. Најискрено би ме израдувало да присуствуваат и студенти – можеби токму ваквото искуство ќе ги инспирира да ја изберат како своја вокација гастроентерохепатологијата, една од најдинамичните и најпредизвикувачки области во интерната медицина.