ПИШУВА:
М-р Марина Крстиќ,
специјален едукатор – рехабилитатор
магистер по образование на надарени и талентирани
♦♦♦♦♦♦♦
Инклузивното образование во согласност со нашироко прифатената дефиниција предложена од УНЕСКО е: „Процес на третирање и одговарање на разновидноста на потребите на сите ученици преку зголемување на учеството во учењето, културата и заедницата, како и преку намалување на исклученоста во и од образованието.
Целосната инклузија се гледа како голем бенефит, но пред се, таа претставува и голем предизвик
Тоа вклучува промени и модификации на содржината, приодот, структурите и стратегиите, со заедничка визија која ги опфаќа сите деца од соодветната возраст и убедување дека државата има обврска да обезбеди образование за сите деца.“ (УНЕСКО, 2005)
Во пракса, инклузивното образование се однесува на низа стратегии, активности и процеси со кои се прави обид да се реализира универзалното право на квалитетно, релевантно и соодветно образование за сите деца. (Стабс, 2008)
Целосната инклузија на учениците со попреченост во редовните училишта во Р.С. Македонија претставува голем предизвик и неисцрпен извор на истражувања и научни дискусии за сите инволвирани во овој екстремно комплексен процес. Личните ставови, однесувањето и професионалноста на наставниците како и условите, подготвеноста на училиштата се од витално значење во процесот на инклузија воопшто.
Училиштата би требало да претставуваат движечка сила на процесот на инклузија кој е доста комплексен, но се разбира со претходно исполнување на сите услови заради нејзино успешно спроведување
Архитектонските бариери, неадаптираноста на внатрешноста на училиштата и училниците, немањето на асистивна технологија, немањето адаптиран едукативен и дидактички материјал за деца со пречки во развојот, некомплетни училишни и инклузивни тимови за учениците, недоволен број на стручни кадри, кадровска некомпетентност, недоволна едукација и запознавање со целосната инклузија како на наставниците така и на родителите доведува до тоа училиштата во нашата држава да не се подготвени и да немаат услови за спроведување на процесот на целосна инклузија на деца со пречки во развојот.
Со оглед на тоа дека за успешно спроведување на целосна инклузија на деца со пречки во развојот потребно е да се обезбедат низа предуслови и услови, потребно е да се размисли и подетално научно да се истражи дали треба со толку забрзани чекори да се имплементира целосната инклузија во нашата држава и дали треба по секоја цена да бидат вклучени сите деца со пречки во развојот со оглед на тоа дека овој процес треба да биде ефективен, ефикасен и да го задоволува најдобриот интерес на децата со пречки во развојот, а не да биде на нивна штета и на штета на останатите ученици.
Целосната инклузија се гледа како голем бенефит, но пред се, таа претставува и голем предизвик.
Училиштата би требало да претставуваат движечка сила на процесот на инклузија кој е доста комплексен, но се разбира со претходно исполнување на сите услови заради нејзино успешно спроведување. Доколку се вложува во базата, основата, спроведување на предусловите и градење на условите, шансите за изградба на систем за успешна инклузија на деца со попреченост би биле големи.
За побрз и поцелисходен развој на инклузивното образование потребен е сеопфатен системски пристап, сериозност, обезбедување ресурси за унапредување на инклузивното образование без импровизација и промена на институционалната култура, политика и пракса од страна на надлежните институции во нашата држава.
