ПИШУВА:
М-р Марина Крстиќ,
специјален едукатор и рехабилитатор
магистер по образование на надарени и талентирани
♦♦♦♦♦♦♦
Сензорната интеграција е начин на кој нервниот систем ги процесуира (преработува) информациите од сетилата, кои во огромни количини се слеваат во нашиот невролошки систем во секој момент. Таа е невролошки процес кој го организира сетилното искуство од сопственото тело и околината и овозможува тоа искуство како целина да се користи ефективно во рамките на животната средина.
Поимот сензорна соба означува посебна просторија која е дизајнирана со конкретна сензорна опрема, која се користи за подобрување и корекција на сензорната дисфункција
Дисфункција на сензорната интеграција (ДСИ) или сензорна дезинтеграција, претставува потешкотии или неможност да се организираат во целина сетилните информации кои се добиваат преку сетилата. Дисфункцијата на сензорната интеграција е честа појава кај лицата со пречки во развојот и не е одмината нити една категорија.
Сетилната перцепција и стимулација е многу важна за лицата со пречки во развојот бидејќи таа дава информации врз основа на кои лицата го формираат своето сфаќање за околината и влијае на нивните реакции кон истата. Генерално е согледано дека постои потреба за мултисензорна стимулација, но и дека постојат ограничувања во количината на информации кои можат да бидат обработени. Сетилната перцепција е интегрален дел од секоја активност и колку и да е тежок степенот на попреченост, сепак ќе се појави некој вид на искуство барем преку едно од сетилата.
Третманите во сензорната соба на лицата со пречки во развојот, овозможуваат мултисензорна стимулација и подобрување на сензорната интеграција која кај овие лица е нарушена или отежната. Примарно ги стимулира сетилата за вид, слух, допир, мирис, го поттикнува лицето на активност и влијае врз подобро осознавање и доближување на реалитетот од надворешниот свет
Мултисензорната стимулација има големо значење и влијае во процесот на рехабилитација на лицата со пречки во развојот и дава позитивни резултати во однос на општата психо-физичка состојба кај лицата со пречки во развојот. Постојат повеќе начини за мултисензорна стимулација од кои еден се третманите во сензорна соба.
Поимот сензорна соба означува посебна просторија која е дизајнирана со конкретна сензорна опрема, која се користи за подобрување и корекција на сензорната дисфункција.
Третманите во сензорната соба на лицата со пречки во развојот, овозможуваат мултисензорна стимулација и подобрување на сензорната интеграција која кај овие лица е нарушена или отежната. Примарно ги стимулира сетилата за вид, слух, допир, мирис, го поттикнува лицето на активност и влијае врз подобро осознавање и доближување на реалитетот од надворешниот свет. Третманите во сензорната соба имаат посебна процедура за нивна реализација во зависност од потребите на лицето кое треба да биде подложено на овие третмани. Тие се користат за стимулација на сите сетила, релаксација, намалување на хиперактивност, импулсивност и автоагресија кај лицата со пречки во развојот. Истите треба да бидат едно пријатно и позитивно искуство за лицето кое ја користи сензорната соба.
Мултисензорната стимулација во сензорната соба се спроведува преку специјална опрема т.е. средства за мултисензорна стимулација и тоа преку:
- средства за визуелна стимулација,
- средства за аудитивна стимулација,
- средства за тактилна стимулација,
- средства за кинестетичка стимулација,
- арома терапија, олфакторна стимулација,
- масажи со етерични масла за релаксација.
Лицата кои прв пат влегуваат во сензорна соба треба да се внесуваат многу внимателно. Опремата се вклучува постепено едно по едно средство и му се дозволува на лицето да го запознае просторот и да се адаптира на новата средина. Третманите не се строго контролирани и строго прецизирани, се изведуваат најчесто преку игра и траат од 15- 45 минути, индивидуално во зависност од потребите на корисникот.
Мултисензорната стимулација е многу важен дел од процесот на рехабилитација кај лицата со пречки во развојот. Ја подобрува сензорната интеграција, начинот на живот, спознавањето и адаптацијата во средината во која што живеат.
