Македонската претставничка д-р мед. Фанка Гилевска, од клиниката „Систина Офталмологија“ се најде меѓу деветте победници на International Medis Awards for Medical Research 2021, кои беа прогласени вчера во документарната емисија „Моќта на довербата“ („Moč zaupanja“). Нејзиниот научно-истражувачки прилог е одбран како најдобар во областа на офталмологијата.
„Толку сум среќна што сум дел од финалистите на наградите на МЕДИС, па така сега работам уште повеќе и со поголема мотивација на својот втор труд. Овие награди ги чувствувам како силна поддршка истражувањата да се прават паралелно со клиничката работа и многу вредно признание за досегашната работа. Благодарна сум што работам во болница, во тим која е пријател на науката и ме поддржува еднакво во работата и истражувањата. Моето семејство ми е најголема среќа и секојдневна инспирација“, истакна д-р Гилевска при приемот на наградата.
„Овие награди ги чувствувам како силна поддршка истражувањата да се прават паралелно со клиничката работа и многу вредно признание за досегашната работа“
Д-р Фанка Гилевска, специјалист офталмолог
Фанка Гилевска, д-р мед., е првиот автор на оригиналниот научен труд со наслов: „Are changes in visual acuity and astigmatism after corneal cross-linking (CXL) in keratoconus predictable?“, кој е објавен во научното списание „Graefes Archive for Clinical and Experimental Ophthalmology“.
Победниците на International Medis Awards for Medical Research 2021 доаѓаат од пет држави, а конкурсот веќе осма година по ред наградува извонредни истражувачки достигнувања на лекари и фармацевти од деветте држави на Централна и Југоисточна Европа.
Листа на победници International Medis Awards for Medical Research 2021 (според областите):
Гастроентерологија: Кристоф Грандер, Австрија
Гинекологија: Лука Рошкар, Словенија
Интензивна медицина и анастезиологија: Марија Вукоја, Србија
Неврологија: Александра Томиќ Пешиќ, Србија
Офталмологија: Фанка Гилевска, Северна Македонија
Педијатрија: Матеј Шапина, Хрватска
Пулмологија и алергологија: Гордана Дрпа, Хрватска
Ревматологија: Горица Ристиќ, Србија
Фармација: Марин Јукиќ, Србија
Претседателот на меѓународната стручна комисија проф. д-р Борут Штрукељ, м-р фарм., при прогласувањето на победниците кажа: „Во комисијата утврдивме дека пријавените прилози се извонредни научно-истражувачки дела со голем потенцијал за употреба во основната или клиничката медицина и фармација. Многу нè радува што примивме бројни пријави на кандидатите коишто своите констатации ги објавиле во врвните научни списанија со висок фактор на влијание, а некои нивни дела се објавени и во највисоко пласираните медицински публикации во светот. Довербата во науката никогаш не се ставала и не смее да се става под прашалник“.
Конкурсот веќе осма година по ред наградува извонредни истражувачки достигнувања на лекари и фармацевти од деветте држави на Централна и Југоисточна Европа
За наградите International Medis Awards for Medical Research 2021 можеа да аплицираат лекарите и фармацевтите коишто своите научно-истражувачки прилози ги објавиле во реноминираните научни публикации со фактор на влијание повисок од 1,500. На конкурсот годинава имаше пријавено 230 истражувачи од Австрија, Бугарија, Босна и Херцеговина, Хрватска, Унгарија, Северна Македонија, Словенија и Србија. Според високите критериуми за местото на номинација за International Medis Awards беа соодветни 180 пријави. Меѓународната стручна комиција ги оцени пријавите и одбра 19 финалисти, а меѓу нив девет победници.
Победниците ја примаат уникатната статуетка Иднина (The Future), уметничкото дело на етаблираниот скулптор Јаков Брдар. Финалистите и победниците примаат и финансиска награда.
Документарна емисија „Моќта на довербата“
Годинава доделувањето на наградите се одржа во рамките на документарната емисија “Моќта на довербата“ („Moč zaupanja“). Сите 19 финалисти беа во центарот на вниманието и емисијата покажа колку е значајна нивната работа за создавање доверба во науката.
Во емисијата, ректорот на Универзитетот проф. д-р Грегор Мајдич говореше за значењето на довербата во науката: „Низ целата историја на човештвото нам ни успеа да ги надминиме тешките времиња само кога постапувавме како поврзана заедница. Затоа ги повикувам сите да застанеме заедно и да почнеме повторно да веруваме во науката. Во општеството треба да се обнови довербата во науката. Децата треба веќе во основно училиште да почнеме да ги учиме како треба информациите да се согледуваат критички и зошто е значајно за се има доверба во науката. На универзитетите треба да ги градиме темелите за одговорноста, довербата во науката и разбирањето на научните откритија. Нашата задача е постојано да го издигаме тоа разбирање за науката во пошироката јавност на повисоко ниво и да го информираме општеството за науката.“
Значајна улога при создавањето доверба во науката имаат и наградите каква што е и International Medis Awards for Medical Reaserch. Во 2014 година беше создадена од страна на Тоне Стрнад, м-р фарм., основач на друштвото „Медис“. Во емисијата тој објасни која е причината за тоа: „Својата одговорност кон поширокото општество ја согледуваме и во тоа што се обидуваме да го подобриме угледот на лекарите и фармацевтите и да се зголеми свеста за нивните истражувачки постигнувања. Целта на наградата е да се согледат лекари и фармацевти коишто покрај клиничката работа се занимаваат и со истражување со цел како да се подобри здравственото снабдување на луѓето. Убедени сме дека постои огромен број медицински персонал којшто покрај редовната работа голем дел од своето време го инвестира во истражувањата. Затоа сакаме на пошироката јавност да ѝ покажеме како тие се борат за напредок на науката и со тоа му помагаат на општеството до подобро здравје.“
„Во општеството треба да се обнови довербата во науката. Децата треба веќе во основно училиште да почнеме да ги учиме како треба информациите да се согледуваат критички и зошто е значајно за се има доверба во науката. На универзитетите треба да ги градиме темелите за одговорноста, довербата во науката и разбирањето на научните откритија. Нашата задача е постојано да го издигаме тоа разбирање за науката во пошироката јавност на повисоко ниво и да го информираме општеството за науката“
Проф. д-р Грегор Мајдич
Д-р Мартина Перхарич, директор на друштвото „Медис“, нагласи зошто е значајно да се поддржуваат и да се стимулираат истражувачките достигнувања на медицинскиот персонал од помалите држави: „Пошироката јавност најчесто слуша за пробивните научни достигнувања од големите држави. Меѓутоа, 180 прилози коишто меѓународната научна комисија ги оценуваше годинава докажува дека и истражувачите коишто доаѓат од помалите земји можат да станат силни амбасадори на науката и напредок во своите земји и во странство. Јавното признание во вид на награда додатно ја поддржува свеста за значајноста на нивниот придонес кон напредокот на медицината и фармацијата, а воедно е уште еден доказ повеќе за да се има доверба во науката.“
Моќта на довербата во истражувањата најмногу се укажува низ приказните на луѓето на коишто науката неминовно им помогна на патот кон здравјето и им дада надеж за подобра иднина. Затоа во емисијата запознавме луѓе кои поради довербата во науката денес живеат подобро. Секој од нас познава некој со слично искуство, а меѓу кои е и етаблираниот композитор Драго Ивануша. Тој на истражувачите им укажа почит со авторската композиција „Ode to the Winners“ („Ода за победниците“), создадена токму по повод на оваа прилика.
Пред емисијата Драго Ивануша кажа: „Јас лично како човек што боледува од дисеминиран плазмоцитом веќе со години зависам од науката. Живеам со помош на терапии, во соработка со хематолог и други специјалисти. Мошне добро ми се познати составот и работењето на здравствениот систем и знам дека без неговиот истражувачки дел не би биле толку успешни. Истражвањето го поттикнува развојот, при што им дава на заболените нови прилики и им ја овозможува иднината. Мојата порака кон истражувачите е најнапред благодарност, а потоа и стремеж кон заедничката цел истражувањето да добие поголемо значење во општеството“.
За International Medis Awards for Medical Research
International Medis Awards for Medical Research се награди за извонредни истражувачки достигнувања во девет земји од Централна и Југоисточна Европа и опфаќаат девет медицински области. Наградите значат признание за пробивните лекари и фармацевти кои покрај редовната работа се занимаваат и со истражувања без кои нема иновации во медицината и фармацијата, ниту ефикасно справување со болестите.
Пријавените научно-истражувачки трудови ги оценува независна меѓународна стручна комисија која ги бира номинираните, финалистите и победниците во поедини области. Во мандатот во периодот од 2021–2024 година, комисијата е предводена од страна на проф. д-р Борут Штрукељ, м-р фарм., од Катедрата за фармацевтска биологија при Фармацевтскиот факултет на Универзитетот во Љубљана, се вели во соопштението од „Медис“.
