Информирајте се (интернет, агенции, лични познанства и сл.) за општата здравствена состојба, заразните заболувањa и потенцијалните ризици по здравјето во подрачјето во кое планирате да патувате. Најмалку еден месец пред да заминете на планираното патување проверете ги препораките за профилактична терапија (на пр. лекови за маларија) и/или вакцинација (на пр. против жолта треска) во подрачјето во кое планирате да патувате. Осигурајте се дека сте ги примиле вашите рутински вакцини, особено бидете во тек со вакциналниот статус на децата со кои патувате, советуваат од Институтот за јавно здравје на РСМ, во своите најнови препораки за летни патувања и справување со топлото време. Доколку имате потреба од дополнителни сознанија, консултирајте го вашиот избран лекар или надлежниот Центар за јавно здравје.
Носете капа со широк обод и очила за сонце со заштитен УВ фактор. Носете широка, лесна и памучна облека со светла/бела боја. Планирајте активности на отворено во поладни периоди од денот, пред 11 и после 17 часот
Подгответе ја вашата „здравствена чанта“ (сет за прва помош, лекови за хронична терапија (доколку има), антипиретици, аналгетици, лекови за гастроинтестинални проблеми и сè што мислите дека можеби е тешко да се најдат во вашата дестинација).
Покрај овие, задолжително понесете средства за заштита од инсекти, крем за сончање со заштитен УВ-фактор над 30, алкохолни дезинфекциони средства и здравствената книшка.
Четири правила за побезбедни летни патувања
Ако ги следите овие 4 правила, можете да ја намалите веројатноста од инфекција:
- Користете репеленти
Нанесете репеленти (средства кои одбиваат комарци) за тропски области, на пр. на база на DEET 30 – 50 % или icardine, на непокриените делови на кожата од телото, избегнувајќи ги слузниците (очи, нос, уста), дење и ноќе, внатре и на отворено. Користете ги строго според упатствата на производот.
Запомнете:
- репелентот треба да го нанесувате доволно често во зависност од потењето и изложеноста на вода (по капење, пливање),
- нанесете го по користење на препарати со заштитен УВ-фактор (кога се користат истовремено),
- бремени жени, доилки и деца постари од 2 месеци не треба да користат репеленти на база на DEET или icardine,
- имајте доволна залиха на репеленти поради можен недостиг.
- Носете соодветна облека и обувки за време на патувањето
Претпочитајте да пиете безбедна вода за пиење. Водата за пиење треба да биде без мраз, заради превенција од заразни заболувања и настинки
Облеката треба да биде во светла боја, со долги ракави и ногавици, а секогаш кога е можно, носете чорапи и чевли за да биде покриена што поголем дел од површината на телото. Имајте на ум дека комарците касаат дење и ноќе, на отворено и на затворено. Комарците кои ги пренесуваат инфекциите со зика, денга и чикунгуња се најактивни во текот на денот и во самрак, а комарците кои пренесуваат маларија се најактивни во приквечерие и навечер.
- Користете заштитни мрежи или одморете се во климатизирани простории
За време на патувањето спијте и одморете се во климатизирани простории или простории со заштитни мрежи на прозорците и вратите. Доколку спиете на отворено или во простории заштитени од комарци, задолжително спијте под заштитна мрежа за спиење, натопена со инсектициди.
Имајте на ум дека комарците касаат дење и ноќе, на отворено и на затворено. Комарците кои ги пренесуваат инфекциите со зика, денга и чикунгуња се најактивни во текот на денот и во самрак, а комарците кои пренесуваат маларија се најактивни во приквечерие и навечер
- Ако се разболите, побарајте медицинска помош
Ако за време на патувањето развиете треска (38°С и повеќе) или други симптоми, побарајте медицинска помош. Маларијата и другите тропски болести можат да бидат сериозни и треба веднаш да се лекуваат. Останете безбедни за време на активности на вода. Ако вашите летни патувања вклучуваат активности на вода, бидете внимателни кога пливате, пловете или нуркате, особено во земјите каде што службите за итни случаи можеби не се брзо достапни или нема спасувачи. Избегнувајте пливање во реки. Инфекциите како што се шистозомијаза и лептоспироза се пренесуваат со контакт со слатка вода.
Бидете внимателни дали водното тело ги има следните карактеристики:
- Присутност на бариери кои го контролираат пристапот до вода;
- Безбеден простор за деца од претшколска возраст далеку;
- Дали има спасител на плажата и дали има систем за информирање на квалитетот на водата за капење;
- Водното тело за капење треба да биде осигурано и безбедно за пливање за сите категории на граѓани, со соодветна означеност на безбедната длабочина. Поставување и спроведување на безбедни прописи за пловење, превоз на патници вклучително и носење на лична опрема за безбедност (елек за спасување);
По враќањето од летни патувања
Ако се разболите во рок од три недели, задолжително кажете му на вашиот лекар каде и кога сте патувале и кога сте се разболеле. Кај лица кои развиваат симптоми на зика болест, маларија и др. неопходно е да се спроведат мерки за заштита од каснување од комарци (заштитни мрежи за кревети, прозорци и врати). Доброволното дарување крв се одложува за одредено време по враќањето.
Преземете ги следните чекори за да се заштитите:
- Претпочитајте да пиете безбедна вода за пиење. Водата за пиење треба да биде без мраз, заради превенција од заразни заболувања и настинки.
- Носете капа со широк обод и очила за сонце со заштитен УВ фактор.
- Носете широка, лесна и памучна облека со светла/бела боја.
- Планирајте активности на отворено во поладни периоди од денот, пред 11 и после 17 часот.
- Одморајте често и обидете се да останете во сенка кога сте на отворено.
- Ако правите напорни активности на топло, како што се планинарење или возење велосипед, обидете се да се прилагодите на надворешната температура пред таа активност со вежбање 1 час дневно на топло.
- Ако сте во затворен простор со вклучено ладење од клима уредот, пред да излезете надвор во топла средина исклучете ја климата барем половина час пред тоа, за полесно да се адаптирате на температурната разлика.
(Извор: Институтот за јавно здравје на РСМ)
