Бебињата често се раѓаат со рамни стапала, што може да трае и во детството. Ова се должи на тоа што коските и зглобовите кај децата се флексибилни, поради што нивните стапала се израмнуваат кога стојат.
Кај малите бебиња има и масно перниче на внатрешниот раб на стапалото кое го прикрива сводот. Сепак, можете да го забележите сводот ако го кренете вашето бебе на прсти, но тој исчезнува кога детето стои нормално. Стапалото може и да се заврти нанадвор, пренасочувајќи ја тежината кон внатрешната страна и правејќи го да изгледа уште порамно.
Кога децата обично го надминуваат проблемот со рамни стапала?
Вообичаено, рамните стапала исчезнуваат до шестгодишна возраст, кога стапалата стануваат помалку флексибилни и се развиваат сводовите. Само кај околу 1 или 2 од секои 10 деца рамните стапала ќе останат и во зрелоста.
- Кај рамното стапало отсуствува или е значително намален медијалниот свод (внатрешниот свод на стапалото).
- Кога детето стои, целото стапало лежи на подлогата, без видлива празнина помеѓу внатрешниот дел на стапалото и подот.
- До 4–5 години рамните стапала се најчесто физиолошки, бидејќи сводовите сè уште се формираат, а мускулите и лигаментите не се доволно зајакнати.
- Повеќето деца до 6–7 години развиваат нормален свод без третман.Ако рамните стапала опстојуваат по 7 години или предизвикуваат болка, замор или проблеми при одење, потребна е консултација со ортопед.
Дали рамните стапала треба да се лекуваат?
Кај децата кои не развиваат свод, не се препорачува третман освен ако стапалото не е круто или болно. Ако е така, лекарот на вашето дете може да препорача рендген за да провери дали некои од малите коски на стапалото се споени или поврзани – состојба која се нарекува тарзална коалиција. Влошките за обувки нема да помогнат вашето дете да развие свод и може да предизвикаат повеќе проблеми од самите рамни стапала.
Сепак, одредени форми на рамни стапала треба да се третираат поинаку. Тука спаѓаат:
- Ахилова тетива: затегната петица
Детето може да има затегнатост на петната жила (Ахиловата тетива) што го ограничува движењето на стапалото. Оваа затегнатост може да резултира со рамно стапало, но обично може да се лекува со специјални вежби за истегнување на петната жила.
- Тарзална коалиција: ригидни (крути) стапала
Ретко, кај некое дете може да има вистински крути рамни стапала поради тарзална коалиција (вродено спојување на некои коски во стапалото), што може да предизвика проблеми. Децата со оваа состојба имаат потешкотии да го движат стапалото нагоре-надолу или лево-десно во пределот на глуждот. Ригидното стапало може да предизвика болка и, доколку не се третира, може да доведе до артритис.
Овој ригиден (крут) тип на рамно стапало речиси никогаш не се јавува кај новороденчиња или многу мали деца. Почесто, ригидни рамни стапала се развиваат во тинејџерските години и треба да бидат прегледани од педијатар.
-
Нема потреба од третман кај физиолошки рамни стапала (особено до 6–7 години).
-
Се препорачуваат физички активности и вежби за јакнење на мускулите на стапалата и нозете.
-
Соодветни обувки – стабилни, со мал свод, но не крути.
-
Ортопедски влошки – само ако има болка, замор или функционален проблем.
-
Физиотерапија во случаи на симптоматски рамни стапала.
-
Хирургија – ретко, само кај сериозни вродени деформитети или ригидни рамни стапала.
Симптоми кои треба да ги провери педијатар:
- болка во стапалото,
- рани или чувствителни делови (под притисок) на внатрешната страна на стапалото,
- ригидно стапало,
- ограничено движење на стапалото лево-десно,
- ограничено движење на глуждот нагоре-надолу.
Запомнете:
За понатамошен третман треба да се обратите кај детски ортопед или кај подијатар со искуство во третирање на состојби на стапалата кај деца. (ААП)
