ПИШУВА:
Слаѓана Трајкова,
дипл. логопед – дефектолог, мастер логопед
ЈЗУ „Завод за рехабилитација на слух, говор и глас“ – Скопје
♦♦♦♦♦♦♦
На детето давајте му едноставни, лесни и јасни говорни налози, кои ќе може да ги разбере, по полесен пат. Кога се обраќате користете такви налози со кои детето од претходно било запознаено на некој начин, се има стекнато со некое искуство.
♦ Гледајте го директно во очи кога му зборувате. Директен контакт преку поглед. Гледањето во очи нека потрае подолго време за да може да увиди дека нему лично му се обраќате и постепено да научи дека се гледа во очи додека се зборува.
♦ Направете созревање на говорните центри во кората на мозокот, така што ќе му се обраќате со т.н. говор со насока – насочен говор. Ова го правите за да го поттикнете, и тоа вербално да ви возврати кога му се обраќате. Направете атмосфера да може да си го слушне сопствениот глас, да добиете слушна повратна спрега во релација дете-родител. Слушањето на сопствениот глас е многу битен сегмент во раното говорно созревање кај секое дете, потрудете се самото дете да се слуша и да се радува на својот глас.
Децата сакаат кога им се пее песничка. Во текот на денот одвојте време за пеење на лесна и певлива песна. Песната повторувајте ја по повеќе пати во текот на денот, така што детето на некој начин ќе ја поднаучи и ќе почне и самото да си пее. Слушајќи ја песната ќе научи дел од строфата, ќе разбере кој по кој дел следува за пеење
♦ Кога му зборувате, секојпат зборувајте му со весел тон. Воспоставете позививен емоционален контакт, говор исполнет со весела нота, исполнет со пријателство и добронамерни цели. Воспоставете доверба секојпат преку весели и интересни гласови, проткаени со интересни говорни гласови. Да не заборавиме сите дека ваквата позитивна комуникација и позитивниот начин на обраќање кон друга личност се темелот на секоја добра говорна стимулација.
♦ Децата сакаат кога им се пее песничка. Во текот на денот одвојте време за пеење на лесна и певлива песна. Песната повторувајте ја по повеќе пати во текот на денот, така што детето на некој начин ќе ја поднаучи и ќе почне и самото да си пее. Слушајќи ја песната ќе научи дел од строфата, ќе разбере кој по кој дел следува за пеење. Направете атмосфера божем сте ја заборавиле песната, како се пее, или пресконете дел од пеењето, или пак внесете погрешни делови, со погрешна тематика, продолжете да пеете на испревртен начин. На овој начин детето ќе се зачуди, но затоа пак, тоа слушајќи ја од претходно ќе ве надополнува да му ја пеете како што сте го учеле.
♦ Кога зборувате со детето, говорот секојпат нека ви биде пропратен со визуелна поддршка-движења, со покажување на слики, покажување на предмети… На почетокот користете движење –гест, подржувајте го тоа што го зборувате. Покажете со рака на одреден предмет кој го гледате и го именувате во текот на играта. Децата не сакаат да молчите, сакаат кога им се зборува и објаснува, правете интеракција родител-дете, преку говор и движења… Ова особено е важно кај децата кои имаат потешка форма на говорна и јазична незрелост, кај деца кои потешко прозборуваат, кај деца кои одбиваат и не сакаат да зборуваат. Овие деца бараат поголема визуелна стимулација, но и поголема слушна и кинестетичка стимулација, бараат раздвиженост и богата стимулативна игра, поткрепена се разбира со вербално поттикнување. Користете интеракција на визуелните, аудитивните и кинестетските стимулации.
Гледајте го директно во очи кога му зборувате. Директен контакт преку поглед. Гледањето во очи нека потрае подолго време за да може да увиди дека нему лично му се обраќате и постепено да научи дека се гледа во очи додека се зборува
♦ Кога му покажувате слика од некое животно, некој предмет, појава… истовремено и дообјаснувајте ја сликата преку зборови или фрази. Активирајте му ги сите сите чула, сите сетила, активирајте му ги на правилен начин.
Во текот на денот повторувајте ги зборовите на истите слики кои ги гледа, кои ги дофаќа. Нека бидат поткрепени со приближно ист начин на изговарање, така што направете детето да се навикне на оваа навика, на овој метод на работа т.н. рутина-дневна рутина.
Потрудете се по извесно поодминато време да го избегнете зборот, а да му ја покажете само сликата. Пратете и чекајте да видите дали детето ќе го изговори зборот од покажаната слика. Се очекува веќе да е совладан начинот на изговарање на збор поткрепен преку видена слика.
РОДИТЕЛИ,
Секој ден нека ви биде исполнет со многу љубов кон вашето дете додека го чувате, тоа сака да биде сакано и почитувано. Може да ја почувствува љубовта која доаѓа од вас.
Животот навистина станува убав кога ги имаме децата покрај нас. Да избереме добри и правилни мисли, а со тоа ќе добиеме и правилен насочен говор. Љубовта добиена од другите не не прави цели, но затоа пак безусловната љубов и почит кон ближните не прави навистина цели и достојни за пример.
♦♦♦♦♦
