ПИШУВА: Д-р Даница Поповска
специјалист по ортопедија
♦♦♦♦♦♦♦
Лекување на повредите на зоната на раст
Коските на децата зараснуваат побрзо во однос на возрасните. Поради тоа, лекувањето на повредите на зоната на раст е итно и не смее да се одложува повеќе од неколку дена. При носење на детето на лекар, треба да се објасни начинот на настанување на повредата и постоењето на други повреди или заболувања на детето.
Повредите на зоната на раст се дијагностицираат со рентгенски снимки на повредениот дел од телото. Во ретки случаи е потребно снимање кое подетално ќе ги покаже скршените парчиња или меките ткива околу коската, како што се магнетна резонанца или компјутеризирана томографија.
Лекувањето на овие повреди зависи од типот на скршеницата, изместувањето на фрагментите и возраста на детето. Најголем дел од скршениците на зоната на раст успешно се лекуваат со имобилизација – поставување на повредениот дел во гипс или лонгета, кои ја држат коската во соодветна позиција додека не зарасне. Кај одредени повреди кај кои има изместување на скршените делови, потребно е да се направи местење-репозиција, па потоа да се постави гипс. Гипсот обично се носи пократко во однос на скршениците кај возрасните, но времетраењето зависи и од типот на скршеницата и возраста на детето.
Кај дел од скршениците на зоната на раст, кај кои има изместување и се нестабилни, односно не можат да се задржат правилно наместени со гипс, е потребен оперативен третман. Кај нив со операција се местат изместените делови (редукција) и потоа се задржуваат со различни типови на импланти (игли, шрафови) – внатрешна фиксација. Во зависност од типот на скршеницата, понекогаш и по операцијата се поставува гипс.
Децата кои имале повреди на зоната на раст треба да се следат најмалку една година по зараснувањето на скршеницата за да се утврди дали зоната на раст правилно расте, токму поради одредени компликации, кои понекогаш се манифестираат повеќе месеци по завршувањето на лекувањето на повредата
Најголем дел од скршениците на зоната на раст зараснуваат без последици. Сепак, можат да настанат одредени компликации. На пример, можно е дел од зоната на раст комплетно да зарасне и да се претвори во коска, а останатиот дел да продолжи да расте, па коската расте само во еден дел и се извиткува, за што може да биде потребен оперативен третман. Исто така, можно е повредата да ја стимулира зоната на раст поинтензивно да расте, па повредената коска станува подолга и се појавува разлика во должината на нозете или рацете. Ако оваа разлика е голема, особено кај нозете, може да биде потребна хируршка интервенција.
Кај дел од скршениците на зоната на раст, кај кои има изместување и се нестабилни, односно не можат да се задржат правилно наместени со гипс, е потребен оперативен третман
Децата кои имале повреди на зоната на раст треба да се следат најмалку една година по зараснувањето на скршеницата за да се утврди дали зоната на раст правилно расте, токму поради овие компликации, кои понекогаш се манифестираат повеќе месеци по завршувањето на лекувањето на повредата. Одредени покомпликувани скршеници, особено на бутната коска, треба да се следат со постигнувањето на скелетна зрелост, односно до конечниот престанок на раст на детето.
ПОВЕЌЕ ОД ИСТИОТ АВТОР, Д-Р ДАНИЦА ПОПОВСКА:
