Во раното детство, децата минуваат низ различни развојни фази кои можат да им изгледаат непредвидливи, збунувачки или дури и загрижувачки на возрасните. Некои од овие фази предизвикуваат смеа, други непријатност, а понекогаш и двете реакции истовремено. Родителите често се наоѓаат во ситуации што ги тераат да се прашуваат – дали ова однесување воопшто е нормално?
Еден од овие појави е и се почестото изрекување на тврдења кои едноставно не се вистинити. Од измислување ситуации до уверување на возрасните за нешто што не се случило, многу мали деца почнуваат да лажат уште на многу рана возраст, тврди психологот д-р Кортни Ворен.
„Иако ова може да ги загрижи родителите, истражувањата покажуваат дека повеќето деца почнуваат да лажат на возраст меѓу две и четири години. Според истражувањето на д-р Канг Ли од Универзитетот во Торонто, до четиригодишна возраст, дури 80 проценти од децата веќе лажат. Експертите веруваат дека лажењето на таа возраст е всушност индикатор за здрав развој“, објаснува таа.
„Повеќето лаги кај малите деца не се злонамерни.“
Таа додава дека за да може детето да лаже, мора да развие способност да разбере дека другата личност не знае што знае, како и самоконтрола за да ја скрие вистината преку говор и говор на телото.
„Овие способности се поврзани со интелигенција, независност и креативност. Со други зборови, колку подобро децата се во „читање мисли“ и самоконтрола, толку пософистицирани ќе бидат нивните лаги – а тоа се знаци на напреден психолошки развој“, вели психологот.
Важно е да се разбере дека децата не се раѓаат со чувство за морал, туку го развиваат преку искуство и повратни информации од нивната околина.
„Повеќето лаги кај малите деца не се злонамерни – тие често се начин да се избегне казна или да се исполнат нивните желби. Покрај тоа, линијата помеѓу фантазијата и реалноста на таа возраст честопати не е јасна: да се биде змеј, принцеза или суперхерој е дел од секојдневниот живот. И затоа, иако не треба да го охрабруваме лажењето, кај многу малите деца тоа можеби не е причина за загриженост“, заклучува д-р Ворен.
