ПИШУВА:
Катерина Шекеровска-Димовска
katerina@pedijatar.mk
Наталните заби се заби кои се присутни уште при раѓање. Тие се разликуваат од неонаталните заби, кои никнуваат во првите 30 дена по раѓањето. Наталните заби се ретка појава. Најчесто се развиваат на долната вилица, каде што треба да никнат централните секачи, имаат слаба коренска структура и се прикачени на крајот од непцето преку меко ткиво, што ги прави нестабилни. Обично, наталните заби не се целосно развиени, но можат да предизвикаат иритација и повреди на јазикот на новороденчето за време на доењето. Тие можат да бидат непријатни и за мајката која дои. „Наталните заби можат да доведат до отежнато доење, да ја разранат градата на мајката, да предизвикаат подјазична улцерација и доколку се подвижни постои опасност од нивна аспирација“, објаснува д-р Александра Христова, специјалист педијатар-неонатолог.
Со д-р Христова разговаравме за време на одржувањето на симпозиумот на Здружението на неонатолози на Македонија „Актуелности во неонатологијата“, каде што даде приказ на четири новороденчиња со натални заби породени во период од десет месеци во родилиштето при Општа болница Куманово.
Што претставуваат наталните заби и како се разликуваат од обичните млечни заби?
Д-р Христова: Натални заби се заби кои се присутни на раѓање кај новороденото. Во споредба со млечните заби кои се појавуваат после 6. месец, овие заби се помали, конусовидни, жолтеникави имаат хипопластичен енамел и дентин и слаб или отсутен корен. Повеќето се мибилни (лабави). Се појавуваат во 4 форми:
– натален заб во вид на школка, лесно припоена со гингивата, без корен,
– натален заб во вид на круна со цврста структура, со или без корен,
– натален заб во вид на линија која еруптира низ гингивата,
– оток на гингива без еруптиран, но палпабиелен заб.
Колку често се јавуваат наталните заби кај новороденчињата и кои се најчестите причинители на оваа појава?
Д-р Христова: Инциденцата на натални заби се движи од 1:716 до 1:30000. Причините за појава на натални заби се повеќебројни:
◊ инфекции, фебрилни состојби,
Наталните заби можат да доведат до отежнато доење, да ја разранат градата на мајката, да предизвикаат подјазична улцерација и доколку се подвижни постои опасност од нивна аспирација
◊ изложеност на мајката на надворешни токсини (постојат докази за изложеност на мајката на одредени токсични материи како што се полихрорирани бифенили и дибензофурани, кои се ослободуваат при согоревање на отпад, гориво и издувни гасови. Овие материи се мешаат со водата, воздухот, почвата, а од таму и со храната. Храната, а особено мрсната храна како што е и млекото е еден од главните извори за изложеност на човекот на овие хемиски загадувачи),
◊ траума, малнутриција, површна поставеност на забен зачеток,
◊ хормонална стимулација и терапија,
◊ наследни фактори.
Каде најчесто се појавуваат?
Д-р Христова: Најчеста локализација на натални заби се на ниво на долни секачи (85 %), горни секачи (11 %), долни песјаци и катници (3 %) и горни песјаци и катници (1 %).
Дали наталните заби можат да предизвикаат некои компликации или проблеми во исхраната на бебето?
Д-р Христова: Наталните заби можат да доведат до отежнато доење, да ја разранат градата на мајката, да предизвикаат подјазична улцерација и доколку се подвижни постои опасност од нивна аспирација.
Како се третираат наталните заби и дали имаат какво било влијание на идниот развој на стоматолошкото здравје на детето?
Д-р Христова: Третманот се состои во отстранување на наталните заби. Но, отстранување на заб е оправдано само доколку е докажано дека се работи за прекуброен заб и доколку наталниот заб е многу подвижен и постои опасност од негова аспирација.