Пишува: Александра Стојановска
aleksandra@pedijatar.mk
Со заменик министерот за здравство доц. д-р Илир Хасани секогаш има повод за разговор, особено ако се знае дека тој надвор од својата министерска функција е докажан и врвен хирург – трауматолог кој е дел од тимот на Универзитетската клиника за трауматологија во Скопје. Овој пат зборувавме за неодамна завршениот состанок на спинални хирурзи, “Spine Expert Group Meeting“ со домашно и меѓународно учество, кој иако во услови на пандемија се организираше на највисоко професионално ниво. Што овој состанок значи за самите лекари, но пред се за пациентите и нивните потреби, д-р Хасани вели: “Јас со гордост изјавувам дека во областа на спиналната хирургија се движиме на ниво на светските стандарди, а особено задоволство ми причинува фактот што во повеќето од новите методи сум директно вклучен и дел од пионерските почетоци“.
ПЕДИЈАТАР: Д-р Хасани, неодамна заврши годишниот состанок на спинални хирурзи. Иако поинаков во делот на организацијата поради КОВИД пандемијата, сепак успешно се спроведе. Кажете ми, пред сé, како сте задоволни?
Д-р Хасани: Spine Expert Group Meeting претставува собир на лекари од регионот и пошироко коишто се занимаваат со спинална хирургија, односно со третман на различни патологии на ʼрбетот. На последниот состанок организиран во Истанбул во 2019 година, спиналните хирурзи од Македонија преземавме обврска за организација на настанот во нашата држава следната, односно 2020 година. Поради рестрикциите со КОВИД-19 состојбата настанот беше одложен за оваа година. Во овие тешки пандемиски услови, одложување и откажување на многу професионални настани, ние сепак одлучивме и успеавме да го организираме и реализираме настанот. По 15 години опстојување на Spine Expert Group Meeting, за прв пат во Република Северна Македонија беше организиран настан во хибридна форма. Вложивме голема енергија околу техничката организација за комбинираниот тип на средбата. Имаше предавачи физички присутни, како и online активни колеги кои во real-time ги презентираа своите теми, беа модератори во тематските сесии во склоп на програмата, како и активно вклучени во дискусиите, т.е. прашања, одговори и коментари, заедно со on-site присутните гости. Иако од далечина, тие беа виртуелно присутни на конференцијата во реално време. Програмата на предавања од проблематиката беше составена од искуствата на сериозни имиња на посветени странски и домашни предавачи во областа, признати на глобално ниво. Физички присутни на настанот беа 22 предавачи коишто презентираа вкупно 37 теми од областа на спиналната патологија, додека 12 презентации беа online реализирани од страна на 9 колеги, кои од познати причини беа спречени да бидат лично присутни на настанот. Аудиториумот беше делумно присутен on-site, но поголемиот дел online ја следеше конференцијата. Комплетно стримуваниот настан online беше следен од близу 300 партиципанти. Оn-site, како и online присутните имаа можност за поставување на коментари и прашања коишто беа адекватно изложени, одговорени и дискутирани. Лично јас сум презадоволен од севкупната организација и текот на настанот, бидејќи целосно беше реализирана планираната програма во однос на предавањата и тематските сесии во временскиот рок предвиден за конференцијата.
ПЕДИЈАТАР: Овие состаноци носат размена на искуства и учење нови нешта. Кои нови методи што се применуваат кај нас беа претставени на состанокот?
Д-р Хасани: Во нашата држава последните години во склоп на Спиналниот центар на Универзитетската клиника за трауматологија воведовме голем број на нови методи и техники, имплементирани во третманот на спиналната патологија со голем успех. Успехот секако доаѓа како резултат на еден хармонизиран оркестар од многу едукации, патувања, многугодишно искуство, нови инструментариуми и импланти. Јас со гордост изјавувам дека во областа на спиналната хирургија се движиме на ниво на светските стандарди, а особено задоволство ми причинува фактот што во повеќето од новите методи сум директно вклучен и дел од пионерските почетоци. ALIF (Anterior Lumbar Interbody Fusion), TLIF (Transforaminal Lumbar Interbody Fusion), односно предната и трансфораминалната лумбална меѓупрешленска фузија, делумните и тоталните сакректомии, илиолумбарната стабилизација, перкутаната педикуларна фиксација, ендоскопските и минидисцектомиите се само дел од палетата на нови методи во спиналната хирургија коишто веќе рутински се применуваат на нашата Клиника. Овие методи како последни трендови, како и многу други нови искуства од странските колеги спинални хирурзи беа презентирани за време на конференцијата. Особено ми е мило и чест што на конференцијата беа присутни колеги од речиси сите здравствени установи во државава кадешто се практикува спиналната хирургија, како од државното, така и од приватното здравство. Сите ние стручно потекнуваме и сме ја обавиле едукацијата во матичната установа во којашто работам, како здравствена институција од највисок степен за третирање на патологии од спиналната проблематика во земјата, па и пошироко во регионот. Дополнително сме во честа меѓусебна комуникација со колегите поради советувања и размена на различни искуства, со цел унапредување и усовршување на знаењата, можностите, техниките и вештините при третирање на несекојневни случаи од областа на спиналната хирургија, со цел најоптимален исход за нашите пациенти.
ПЕДИЈАТАР: Познато е дека Спиналниот центар при Клиниката за трауматологија важи за оддел каде се чекори со светските медицински трендови во третманот на болести на ʼрбетот. Што значат тие методи за пациентите, но и за здравствениот систем?
Д-р Хасани: Гореспоменатите нови методи се применуваат за подобар, поефикасен, поефективен, односно пософистициран и оптимален третман на пациентите со здравствени проблеми од областа на спиналната патологија. Освен задоволство и поголем конфор за пациентите како предност и приоритет, примената на новите методи е од огромно значење и од економски аспект за државата бидејќи на овој начин веќе не се одлеваат огромни суми на финансиски средства од Фондот за здравствено осигурување за лекување во странство, пациентите не се малтретираат да патуваат на далечни дестинации при нарушено здравје, а нивните блиски коишто ги придружуваат при лекувањето не се изложени на дополнителни трошоци.
Непосредно пред пандемијата почнавме да третираме дископатии кај пациенти со локална анестезија, кадешто при директна комуникација со нив за време на операцијата веднаш дознаваме за промените и бенефитот од интервенцијата, односно губењето на болката. Пациентите, видно благодарни и среќни, уште истиот ден, неколку часа по интервенцијата, ја напуштаат болницата и добиваат насоки за понатамошна домашна постоперативна рехабилитација (познатиот израз во хирургијата “one day surgery”).
Новите методи и техники се неопходност за чекорење со модерното време, а ние на овој начин поставуваме и достигнуваме светски стандарди и предизвици во понудата и примената на високо квалитетна здравствена заштита во третманот, негата и рехабилитацијата на пациентите. Горди сме дека на меѓународно ниво сме многу почитувани и валоризирани во спиналната хирургија.
ПЕДИЈАТАР: Какви се плановите за следната година на Клиниката кадешто Вие ординирате?
Д-р Хасани: Универзитетската клиника за трауматологија чекори со времето и успешно се носи со предизвиците што тоа ги поставува и наметнува. Веќе се организираме за наше претставување на балканско, пошироко регионално, па и на светско ниво. Имаме амбициозни планови за унапредување и усовршување на имплементираните, но и воведување на нови методи во спиналната хирургија, како и во областа на останатите патологии коишто се третираат на нашата Клиника, како установа од највисоко, терциерно ниво. Сериозни се нашите барања, како и ветувањата од страна на менаџментот за инвестирање во дополнителна опрема, инструментариуми и импланти неопходни за нивна реализација, како би можеле да им излеземе во пресрет на сé поголемиот број пациенти коишто се соочуваат со здравствени проблеми од областа на спиналната и останатите патологии, наметнати од модерниот секојдневен начин на живот. Планирана е и меѓуинституционална соработка, како на национално, така и на меѓународно ниво, а овие годишни собири на експерти од областите во многу придонесуваат за нивна реализација. Признанијата што ги добиваме од докажани светски имиња во спиналната патологија и хирургија претставуваат голема сатисфакција, но истовремено и мотив да продолжиме со предизвиците и уште подлабоко да навлеземе во решавањето и третирањето на несекојдневни и специфични случаи од областа на оваа проблематика.
ПЕДИЈАТАР: Кои се најчестите здравствени состојби за кои пациентите доаѓаат во Спиналниот центар на Клиниката за трауматологија?
Д-р Хасани: Сите патологии на ʼрбетот, почнувајќи од најчестите – скршениците на ʼрбетот, честопати во комбинација и со други скршеници на локомоторниот систем, дегенеративните патологии, туморите, инфекциите, како и деформитетите на ʼрбетниот столб се состојби коишто опфаќаат значаен процент од сите хируршките интервенции што се изведуваат на нашата Клиника. Воведувањето на нови методи подразбира и проширување на индикациите и квалитетот на третман на овие состојби. Една од најважните цели и приоритети во моденизирањето и унапредувањето на хируршките дејности, како и лекувањето во здравствените установи воопшто, е намалување на инвазивноста на третманот кај болните. На тој начин би се подобрила вкупната благосостојба на пациентите, а би се намалиле постоперативните тегоби, болки, компликации и болнички престој. Тоа придонесува за намалување на трошоците, како нивните индивидуални, така и на здравствените установи, во текот на понатамошната здравствена нега и рехабилитација. Следствено на наведеното, пациентите побрзо и полесно се рехабилитираат и враќаат на секојдневните работни обврски и помалку отсуствуваат од работа, а тоа во многу учествува во вкупната лична и општествена продуктивност.
