ПИШУВА:
М-р Ивана Урдаревиќ
логопед, специјален едукатор и рехабилитатор
♦♦♦♦♦♦♦
Аудитивна протеза (помагало) е средство за помагање или враќање на функцијата на слушањето кај лица со редукција во слухот. Историјатот на аудитивната протеза е долг, бидејќи редукцијата на слухот и настојувањето да се помогне на оштетеното уво со појачување на звучниот сигнал, стари се колку и човекот. Кај некои човеколики мајмуни и денес може да се забележи обид за концентрација и појачување на звуците со помош на поставување на дланката зад увото. Првото изработено наменско средство за појачување на звучната енергија било од механичка природа. Неговата функција се состоела од концентрација на звучната енергија, односно зголемување на јачината на звучниот сигнал. Од пред повеќе од 100 години датираат првите обиди за електрично појачување на звукот.
Прва практична полза од електроакустичниот уред за наглуви лица реализирал американскиот физичар А.Г. Бел. за да воспостави звучен контакт со својата практично глува сопруга конструирал микротелефон, што всушност претставува и е претходница на денешните супермодерни слушни помагала. После ова откритие Бел го открил телефонот, со што на човештвото му го изменил поимот за просторна оддалеченост и ја отворил ерата на електроакустични уреди наменети за помош на наглувите лица. На почетокот овие уреди биле гломазни, квалитетот на нивната репродукција на глас бил многу слаб. Понатаму со пронаоѓањето на вакуум-цевките, а подоцна и на транзисторот бил овозможен значително брз напредок на електроакустичките средства (помагала) и воопшто на аудитивната протетика.
Функцијата на аудитивното помагало, во основа е исто како и кај механичката, со таа разлика што таа обезбедува одреден квалитет на репродукција, поголема јачина и можност за комуникација на поголемо растојание, можност за избор на фреквентни подрачја, компримирање на силни трауматски звуци итн., лесна употреба и ракување, а на крајот, естетска и анатомска форма и големина. Единствена предност на механичкото помагало била природноста на звукот и гласот и отпорноста на дефекти и удари.
Конструкцијата на аудитивното (слушно помагало) се усовршува со огромна брзина, и тоа во однос на прецизноста, манипулативноста, можноста за прилагодување кон разни типови оштетувања на слухот, отпорноста на влага, температурата и механичките оштетувања од удари и падови, а на полето на истрајноста, времетраењето на искористувањето бележи фантастичен напредок.
Слушните помагала постојано се осовременуваат и усовршуваат, најдостапни до корисниците се:
А) задушен слушен амплификатор (помагало) BTE (behind the ear) – се користи зад надворешното уво и звукот се пренесува од слушното помагало во ушниот канал.
Б) слушно помагало што се поставува во уво ITE (in the ear) – ова слушно помагало е релативно големо и го исполнува надворешниот дел од ушната школка или ограничен дел од ушната школка.
В) слушно помагало во каналот ITC (in the channel) – само мал дел од ова помагало е видлив во надворешното уво. Главниот дел од овој тип помагало е сместен во вториот дел од каналот.
Г) слушно помагало сместено потполно во каналот CIC (completely in the channel) – овој вид помагало сместено е длабоко внатре во ушниот канал.
За разлика од задушното слушно помагло (амплификатор) останатите типови (ITE, ITC CIC) немаат одвоена олива (ушна влошка), туку се е интегрирано во делот од помагалото што се вика школка или куќиште. Тоа значи дека само внатрешниот електронски дел од помагалото е готов фабрички производ, додека крајниот – завршниот дел од помагалото се приспособува за секој корисник посебно, односно индивидуално по мерка.
◊◊◊◊◊◊◊
ПОВЕЌЕ ОД ИСТИОТ АВТОР, М-Р ИВАНА УРДАРЕВИЌ:
- Ротацизам и ламбдацизам – едни од најчестите фонолошко-артикулациски нарушувања
- Поголем број од децата со дизартрија уште од најрани денови имаат потешкотии во процесот на земање храна
- Музичко-ритмички вежби како помош во третман на спор говор кај децата – брадилалија
- Расцепи на усната и непцето – релативно чести вродени аномалии на лицевовиличната регија
- Дали и вашето дете страда од дефицит на внимание со хиперактивност – Хиперкинетски растројства (АДХД)
- Отстранувањето на третиот крајник не значи и дефинитивно решение на зборувањето преку нос
- И доживеан страв може да доведе до пелтечење
