Научниците со години се обидуваат да одговорат зошто децата со повисок коефициент на интелигенција во просек живеат подолго. Истражувања доследно покажуваат дека луѓето со подобри когнитивни способности во детството имаат поголема шанса да доживеат старост отколку нивните врсници со пониски резултати. Сега, тим од Универзитетот во Единбург можеби пронашол дел од одговорот.
Генетиката има улога – но не и последниот збор
Анализирајќи податоци од повеќе од 400.000 луѓе, научниците откриле јасна генетска поврзаност меѓу интелигенцијата во раното детство и подолгиот животен век.
Овие резултати сугерираат дека генетските фактори навистина играат значајна улога, но не ја одредуваат судбината.
„Оваа поврзаност не е неизбежна. Гените не се сè – околината и животните навики имаат огромно влијание“, објаснува д-р Дејвид Хил, еден од авторите на студијата.
Тој додава дека повисоката интелигенција често носи и повисоко образование, а со тоа и живот во побезбедна и поздравa средина, што индиректно влијае на долговечноста.
Можна врска меѓу мозокот и телото
Друга претпоставка е дека одредени генетски варијации истовремено влијаат на развојот на мозокот и на отпорноста на организмот кон стрес и болести. Така, истите гени што го поттикнуваат когнитивниот развој можат да придонесат и за подобро општо здравје.
Раниот развој – инвестиција за цел живот
Истражувачите веруваат дека раното препознавање на ризичните фактори може да помогне во создавање на програми што го подобруваат долгорочното здравје. Во списанието Genomic Psychiatry наведуваат дека вложувањето во когнитивниот развој во најрана возраст има трајни ефекти – не само врз училишниот успех, туку и врз здравјето и животниот век.
Претходни студии покажале дека секое зголемување на резултатите на тестовите за интелигенција во детството може да го намали ризикот од прерана смрт за 24%, независно од полот на испитаниците.
Интелигенција и… пцуење? Изненадувачка врска
Во сосема друг правец на истражувањата за интелигенцијата, некои научници проучувале и врската меѓу пцуењето и когнитивните способности.
Студија од 2014 година покажала дека луѓето кои почесто користат „табу“ зборови имаат побогат вокабулар и посилна вербална флуентност.
Истражувачите објаснуваат дека пцуењето не е знак на неукост, туку може да биде показател за поразвиена јазична вештина.
Сепак, други студии – како онаа од Универзитетот во Рочестер (2017) – предупредуваат дека луѓето кои често пцујат можат да остават впечаток на помалку доверливи или поимпулсивни, што создава интересен психолошки парадокс:
повисока интелигенција, но и послаба социјална перцепција.
Интелигенцијата навистина може да биде поврзана со подолг и поздрав живот, но не преку судбина запишана во гените — туку преку начинот на кој тие се комбинираат со љубопитноста, образованието и животниот стил.
