ПИШУВА:
Прим. д-р Борислав Гогушевски
оториноларинголог
♦♦♦♦♦♦♦
К
ога зборуваме за инфекциите на крајниците и можните причинители најчесто се работи за бактериски инфекции или вирусни инфекции. Пред почетокот на третманот треба да се дефинира етилогијата врз основа на клиничката слика, локалниот наод, дополнителните лабораториски и микробиолошки наоди. Бактериските инфекции треба да бидат третирани со соодветна антибиотска терапија, најдобро според претходно направена микробиолошка анализа, односно брис од грло и нос (најчесто се земаат комбинирано), во соодветен временски интервал од седум или препорачливо десет дена. Дополнително по потреба се даваат антипиретици и друга симптоматска терапија, но суштината е во правилниот избор на антибиотската терапија.
Кај вирусните инфекции, антибиотикот нема дејство, но има влијание при состојби кога постои опасност од појава на компликации/суперинфекции, се разбира, зависно од проценката, следењето на еволуцијата на инфекцијата и лабораториските наоди. Kај вирусните инфекции третманот примарно се сведува на давање на антипиретици, витаминска терапија, доста течности, и секако, следење на состојбата со цел да се превенираат можните компликации.
Дополнителни индикации за хируршка интервенција се состојбите кога крајниците се јавуваат како фокус на инфекции кога нивните чести инфекции предизвикуваат проблеми во други органи, најчесто кај стрептококните инфекции, во смисла на проблеми со срцето, бубрезите, зглобовите кај децата. Опструктивната апнеа, компликациите поради ширење на инфекцијата кон околното ткиво/најчесто перитонзиларен абсцес/, асиметрија на крајниците ја надополнуваат листата на индикации
Неуспехот на конзервативниот третман, честотата на инфекциите и влијанието на детскиот организам кој бара оптимални услови за развој често ја наметнуваат потребата од хируршки третман. Операциите на крајниците се се уште најзастапени хируршки интервенции во детската возраст. Постојат неколку термини во однос на овие интервенции:
-
аденоидектомија – отстранување на третиот крајник
-
тонзилектомија – отстранување на непчаните крајници
-
тонзилоаденоидектомија – отстранување на непчаните крајници и третиот крајник
Во однос на индикациите кога станува збор за отстранување на третиот крајник најчесто наведени се: честа секреција од носот/со често позитивни микробиолошки наоди/, потешкотии во дишењето преку нос, чести инфекции на ушите. Она што родителите го забележуваат е проблемот на ‘рчење при спиење, значи звучно дишење со отворена уста, често пропратено со т.н. „sleep apnea“/OSA-obstructive sleep apnea/ или глад за воздух, со периоди кога детето комплетно го запира дишењето во одреден временски интервал. Кога зборуваме за хипертрофија или зголемување и на другите крајници/непчаните, овие проблеми уште повеќе се потенцираат бидејќи сега дополнително и алтернативниот начин на дишење преку уста е компромитиран.
Проблеми со ушите се застапени особено кај третиот крајник, којшто доколку е зголемен има своја улога во пореметувањето на функцијата на Евстахиевата туба поради опструкција на нејзиниот фарингеален отвор
Постојат одредени дијагностички методи со помош на кои може да се добие објективен приказ на овие проблемите кај детето. Една таква метода е полисомнографијата, се работи за едноставен апарат – полисомнограф, преку којшто се мониторира детето во тек на сонот и се набљудуваат некои витални функции, пред се заситувањето на организмот со кислород, следење на виталните параметри како работата на срцето, одредени мозочни активности кај детето итн. Во тој период се регистрираат сите отстапки од нормалната функција на организмот што е многу битно во поставувањето на индикацијата за хируршки третман.
Проблеми со ушите се застапени особено кај третиот крајник, којшто доколку е зголемен има своја улога во пореметувањето на функцијата на Евстахиевата туба поради опструкција на нејзиниот фарингеален отвор. Воедно претставува и жариште на бактериите коишто се шират кон ушите предизвикувајќи инфекции – чести акутни воспаленија на ушите/отити, дополнително состојби кои доколку не се третираат навремено може да доведат до намалување на слухот – секреторни отити, или спуштање и ширење на инфекцијата кон долните дишни патишта.
Во однос на индикациите кога станува збор за отстранување на третиот крајник најчесто наведени се: честа секреција од носот/со често позитивни микробиолошки наоди/, потешкотии во дишењето преку нос, чести инфекции на ушите
Честите и повторувачки епизоди на инфекции на непчаните крајници, повеќе од 4-5 инфекции годишно, во период на следење од најмалку една до две години, се основна индикација за хируршки третман. Вообичаено се мисли на инфекции со јасна клиничка слика, позитивни микробиолошки и лабораториски наоди, но тој податок многу тешко може да се констатира или се базира на податоци од претходно следење од болеста, најчесто од матичниот педијатар.
Хипертрофија или зголемување на крајниците, постоењето на реактивни лимфни жлезди на вратот, се знак на хронична инфекција. Дополнителни индикации за хируршка интервенција се состојбите кога крајниците се јавуваат како фокус на инфекции кога нивните чести инфекции предизвикуваат проблеми во други органи, најчесто кај стрептококните инфекции, во смисла на проблеми со срцето, бубрезите, зглобовите кај децата. Опструктивната апнеа, компликациите поради ширење на инфекцијата кон околното ткиво /најчесто перитонзиларен абсцес/, асиметрија на крајниците ја надополнуваат листата на индикации.
Колку повеќе од овие индикации констатираме, толку е појасна одлуката за потребата од хируршка интервенција.
(продолжува)
◊◊◊◊◊◊◊
ПОВЕЌЕ СТРУЧНИ ТЕКСТОВИ ОД ПРИМ. Д-Р БОРИСЛАВ ГОГУШЕВСКИ ПРОЧИТАЈТЕ НА СЛЕДНИОВ
ЛИНК
