Нова студија открива некои од најзначајните фактори кои влијаат на возраста на која се дијагностицира нарушувањето на вниманието и хиперактивност (АДХД). Еден од овие фактори е повисокиот коефициент на интелигенција, кој е поврзан со подоцнежна дијагноза.
Истражувањето, предводено од научници од Универзитетот во Западен Онтарио и Универзитетот Квинс во Канада, анализирало податоци на 568 млади лица на возраст од 4 до 22 години со дијагноза АДХД. Дополнително, биле разгледани и други фактори како полот и социоекономскиот статус.
Луѓето со АДХД покажуваат разлики во начинот на кој се движат, концентрираат и ги контролираат своите импулси. Оваа состојба може значително да влијае врз учењето и развојот кај децата, па затоа колку порано се постави дијагнозата, толку подобро
Покрај коефициентот на интелигенција, истражувањето покажало дека повисокиот социоекономски статус и етничката припадност на мајката која не е белкинка, честопати значат дека дијагнозата се поставува подоцна. Исто така, начинот на кој се манифестира однесувањето поврзано со АДХД игра улога – кај лица кои ги интернализираат симптомите, на пример, дијагнозата обично се поставува подоцна.
„Прво откривме дека повисокото IQ предвидува подоцнежна возраст за дијагностицирање на АДХД,“ пишуваат истражувачите во нивниот труд. „Второ, откривме дека хиперактивно-импулсивните симптоми и симптомите кои се манифестираат надворешно беа поврзани со порано дијагностицирање кај момчињата и девојчињата.“
Луѓето со АДХД покажуваат разлики во начинот на кој се движат, концентрираат и ги контролираат своите импулси. Оваа состојба може значително да влијае врз учењето и развојот кај децата, па затоа колку порано се постави дијагнозата, толку подобро.
Доцната дијагноза, или недијагностицирањето, може да доведе до проблеми во однесувањето и до академски резултати под просекот. Додека претходните истражувања сугерираа дека кај девојчињата и лицата со повисок коефициент на интелигенција дијагнозата доцни, оваа студија ги разгледа двата фактори заедно.
Наодите им даваат на здравствените работници и на родителите корисни насоки за препознавање на АДХД: децата кои се сметаат за попаметни или кои се поспособни да ги сокријат своите симптоми, имаат поголема веројатност да бидат занемарени
Истражувачите очекувале дека IQ ќе има поголемо влијание врз возраста на дијагнозата кај девојчињата, но податоците не го потврдија тоа – и девојчињата и момчињата биле погодени повеќе или помалку на ист начин.
„Идните студии треба да вклучат лица на кои не им е дијагностицирано АДХД, бидејќи тоа може да доведе до вклучување девојчиња чии дијагнози се пропуштени поради факторите опишани во оваа студија,“ пишуваат истражувачите.
Наодите им даваат на здравствените работници и на родителите некои корисни совети кога станува збор за препознавање на АДХД: дека децата кои се сметаат за попаметни или кои се поспособни да ги сокријат своите симптоми, имаат поголема веројатност да бидат занемарени.
Знаеме дека АДХД се манифестира во многу различни форми, а некои од посуптилните знаци и симптоми може да се пропуштат, сугерираат истражувачите – особено кај децата кои изгледаат како академски надарени.
Наодите укажуваат дека лекарите треба да внимаваат на индивидуалните разлики и демографските фактори кога поставуваат дијагноза. Од друга страна, овие фактори можеби спречуваат некои лица да побараат дијагноза.
Истражувањето е објавено во „British Journal of Clinical Psychology“. (Science Alert)