Под слоганот „Семејните – општи лекари на првата линија во справување со Ковид-19″, Здружението на лекари по општа семејна медицина (ЗЛОМ/СМ) заедно со Центар за семејна медицина Медицински факултет – Скопје го одбележува 19 мај – Светски ден на семејните и општи лекари.
„Во време на пандемијата на Ковид-19, матичните лекари беа и се уште се на првата линија во справување со овој вирус. Следејќи ги насоките на Министерството за здравство и ФЗОМ, ги спроведоа принципите на семејната медицина, дадоа сеопфатна, специфична и континуирана здравствена заштита за сите пациенти. Со нивната ангажираност и посветеност, го амортизираа притисокот врз секундарно и терциерно ниво и допринесоа за успешно справување со пандемијата, намалување на кривата на новозаболени и неоптоварување на болничкиот сектор“, се вели во соопштението од ЗЛОМ/СМ, предводено од д-р Катерина Ковачевиќ и Центарот за семејна медицина Медицински факултет, чиј координатор е проф. д-р Катарина Ставриќ.
Пандемијата, сите здравствени работници, особено матичните лекари активно ги вклучи во едукација, скрининг, тријажа, дијагноза и третман во домашни услови на пациенти со Ковид-19. Како што информираат од ЗЛОМ/СМ и Центарот за семејна медицина Медицински факултет, од воведување на алгоритмот за скрининг за Ковид-19 од 23 март до 30 април, матичните лекари вкупно закажале 3 131 пациенти за контролни брисеви, а 730 пациенти со докажан вирус Ковид-19 биле следени на домашен третман.
Со нивната ангажираност и посветеност, матичните лекари го амортизираа притисокот врз секундарно и терциерно ниво и допринесоа за успешно справување со пандемијата, намалување на кривата на новозаболени и неоптоварување на болничкиот сектор
Податоците говорат дека во споредба со јануари-март, во април бројот на посети кај матичен лекар бил преполовен и во просек имало по 17 прегледи на ден. Останатите статистички податоци покажуваат дека бројот на упати кон секундарно специјалистичко-консултативна амбуланта се намалени за шест пати (од 233 887 во јануари, 127 225 – март и 37 000 – април), а преполовени се и итните упати (од 17 354 на 8 211 упати во април).
Оваа статистика не ја вклучува секојдневната ангажираност преку непосреден контакт во поддршка на пациентите и нивните семејствата. Матичните лекари стојат зад оваа успешна грижа и комуникација со пациентите кои пак и им дадоа силна поддршка и ги почитуваа препораките. Во актуелните отежнати услови за работа ЗЛОМ-СМ, заедно со Центарот за семејна медицина при Медицински факултет – Скопје, организираа онлајн едукации за матичните лекари за тема новиот вирус Ковид-19, за употребата на личната заштитна опрема, предавања за ментално здравје и хронични незаразни заболувања.
WONCA – светска организација на докторите по семејна и општа медицина го одбележува 19 мај од 2010 година
Светскиот ден на семејните и општи лекари (FDD) – 19-ти мај – за прв пат го прогласи светската организација на докторите по семејна и општа медицина – WONCA во 2010 година. Оттогаш 19 мај е ден кој ја истакнува улогата и придонесот на матичните лекари во здравствените системи низ целиот свет. Настанот е прекрасна можност да се признае централната улога на матичните лекари во испораката на лична, сеопфатна и континуирана здравствена заштита за сите пациенти
„Предизвици ќе има и во периодот што следи. Матичните лекари активно ќе се вклучат во холистичко решавање на проблемите со кои се соочуваат пациентите од социјален, психолошки и физички аспект, со особен акцент на пациентите кои го прележаа вирусот на Ковид-19. Во следниот период ќе се внимава на раното откривање на можните последици од него за кои се уште малку се знае: срцева слабост, коагулопатии, тромбоза на длабоки вени, бубрежни заболувања кои се опишуваат како можни компликации од Ковид-19. Внимателно ќе се следат пациенти со постоечки незаразни болест во нови услови на комуникација. Предизвик на матичниот лекар е и решавањето на проблемите со менталното здравје и домашното насилство кои уште повеќе ја нагласуваат нивната улога, бидејќи повторно е ставен на првата линија, првиот контакт со пациентите и препознавањето и поддршката на пациентите. Секако дека тоа дополнително ќе го зголеми интензитетот на употреба на здравствени услуги“, се наведува во соопштението.
Матичните лекари во наредниот период се пред нови предизвици: развивање на дигитални решенија за комуникација во примарна заштита и електронска комуникација со секундарно и терциерно ниво; инвестиции во ПЗЗ и финансиска поддршка на амбулантите на семејниот-општиот доктор се со цел да може да обезбеди квалитетна здравствена грижа кон пациентите; јакнење на мултисекторската соработка со патронажните сестри, социјалните служби; воведување на новиот модел на примарна заштита и примена на упатства за најчестите хронични незаразни заболувања.
„Пациентите му веруваат на својот матичен лекар. Треба да бидеме горди на придонесот на матичните лекари во справувањето со оваа светска криза. Честитки до сите семејни општи лекари, останете горди и обединети. Не заборавајте, заедно ќе ги надминеме сите проблеми“, порачуваат од Здружението на лекари по општа медицина/семејна медицина и Центарот за семејна медицина, Медицински факултет Скопје.
