♦♦♦♦♦♦♦
Светскиот ден за борба против хепатитисот, 28 јули, годинава се одбележува под слоганот „ИДНИНА БЕЗ ХЕПАТИТИС“, со цел да се подигне свеста за вирусниот хепатитис, заразна болест која предизвикува низа здравствени проблеми (вклучително и карцином на црниот дроб) и да се охрабрат надлежните да вложат дополнителни напори во елиминирање на хепатитисот.
2020 ТЕМА
„Во светски рамки, 290 милиони луѓе живеат со вирусен хепатитис без за тоа да бидат свесни. Без да се пронајдат недијагностицираните и да им се прижи потребната грижа, милиони ќе продолжат да страдаат, животи ќе бидат изгубени. На Светскиот ден на хепатитисот, 28 јули, ги повикуваме луѓето од целиот свет да преземат акција и да ја подигнат свеста за да ги пронајдат „исчезнатите милиони“, велат од СЗО.
Годинешнава тема „Иднина без хепатитис“ е со силен фокус на спречување на хепатитис Б (HBV) кај мајките и новороденчињата. Денеска, СЗО ќе објави нови препораки за спречување на пренесување на вирусот од мајка на дете. HBV може да се спречи кај новороденчиња преку употреба на безбедна и ефикасна вакцина.
Во организација на Хепар Центарот денеска во Битола ќе се одбележи Светскиот ден за борба против хепатитот
Денеска во Битола ќе се одбележи Светскиот ден за борба против хепатитот во организација на Хепар Центарот од Битола. На самиот настан ќе бидат присутни и директорката на канцеларијата на СЗО во Македонија, претставници од инфективната клиника, гастроентерохепатологија, ЕЛПА, како и локалната самоуправа и здравствените институции во градот. Од Хепар Центарот – Битола информираат дека најмалку 20.000 луѓе или околу 1% од населението во Македонија е инфицирано со хроничен хепатитис Б или Ц.
ВИДОВИ НА ХЕПАТИТИС
Вирусниот хепатитис претставува акутно или хронично воспаление на црниот дроб предизвикано од пет вируси на хепатитис: А, Б, Ц, Д и Е, кои се разликуваат според начинот на пренесување, популацијата која најчесто ја зафаќаат и според исходот на заболувањето, се вели во објаснувањето на вебстраницата на ИЈЗ.
Хепатитис А е акутно инфективно заболување на црниот дроб предизвикано од вирусот на хепатитис А (HAV) кое се пренесува по фекално-орален пат. Најчесто поминува асимптоматски или има блага симптоматологија, посебно кај децата под петгодишна возраст, а сериозноста на заболувањето се зголемува со возраста. Хепатитис А не предизвикува хронично заболување на црниот дроб и има ниска стапката на смртност (0,1-0,3%). Хепатитис А може да се превенира преку подобрување на санитарно-хигиенските услови, обезбедување на безбедна храна и вода за пиење и со вакцинација. Достапна е безбедна и ефикасна вакцина. Прележување на болеста пружа доживотен имунитет.
Хепатитис Б е заболување на црниот дроб, кое е резултат на инфекција со вирусот на хепатитис Б (HBV). Може да се пренесе преку контакт со инфицирана крв и други телесни течности, преку инјектирање дрога, користење на нестерилен медицински прибор и преку незаштитен сексуален контакт.
Инфицираната мајка може да ја пренесе инфекцијата на своето дете за време на породувањето. Симптомите во голема мера може да варираат, а многу од оние кои се заразени никогаш не развиваат симптоми.
Вирусот на хепатитис Б може да предизвика и акутна и хронична инфекција, а болеста може да варира од лесна форма која трае неколку недели до сериозна, хронична болест. Оние што што ќе развијат хронична инфекција (од > 30% кај децата до <5% кај возрасните) имаат поголем ризик од сериозни последици: цироза на црниот дроб (25%) и рак (5%). Исто така, тие може да бидат резервоар за понатамошно пренесување на болеста.
Достапни се ефикасни вакцини кои нудат високо ниво на заштита и претставуваат најефективен начин за спречување на хепатитис Б. СЗО препорачува сите новороденчиња да добијат вакцина против хепатитис Б што е можно поскоро по раѓањето. И во земјава вакцината против хепатитис Б е воведена во Календарот на имунизација како задолжителна вакцинација од 2004 година и со неа се опфаќаат сите новороденчиња.
Хепатитис Ц се шири преку контакт со крв на заразено лице. Инфекцијата може да се настане преку инјектирање на дрога и небезбедни медицински инјекции и други медицински процедури. Преносот на хепатит Ц од мајка на дете е исто така можен. Хепатитис Ц може да предизвика акутни и хронични инфекции, но повеќето луѓе кои се заразени развиваат хронична инфекција. Значителен број на оние кои се хронично инфицирани ќе развијат цироза на црниот дроб или рак на црниот дроб. Со новите третмани, над 90% од луѓето со хепатитис Ц може да се излечат во рок од 2-3 месеци, со што се намалува ризикот од смрт од рак на црниот дроб и од цироза.
Хепатитис Д се пренесува преку контакт со заразена крв. Од Хепатитис Д може да заболат само лица кои се веќе заразени со вирусот на хепатитис Б. Луѓето кои не се заразени со хепатитис Б, можат да го спречат заболувањето од хепатитис Д, со вакцинирање против хепатит Б.
Хепатитис Е фекално-орална инфекција како и хепатитот А, и се шири главно преку контаминирана вода за пиење. Хепатитисот Е вообичаено поминува за 4-6 недели, па затоа нема специфичен третман. Сепак, бремените жени инфицирани со хепатитис Е имаат значаен ризик на смртност од оваа инфекција. Иако хепатитис Е е широко распространет во светот, бројот на инфекции е највисок во источна и јужна Азија.
ДАЛИ СТЕ ЗНАЕЛЕ?
- Датумот 28 јули е избран во чест на професорот Барух Самуел Блумберг, кој поради откривањето на вирусот на хепатитис Б во 1976 година ја доби Нобеловата награда за медицина;
- Хепатитисот може да биде многу сериозна болест која честопати нема симптоми, а со преминување во хронична форма го оштетува црниот дроб и предизвикува рак и цироза;
- Хепатитис Ц во дури 85% од случаите се претвора во хронична форма;
- Хронично болните луѓе со хепатитис Б и Ц можат да живеат скоро нормален живот, единствено имаат поголем ризик од развој на цироза и карцином на црниот дроб. Пациентите со хепатитис треба редовно да се контролираат од страна на инфектолог и треба да внимаваат дополнително да не го оштетат црниот дроб, на пример, со алкохол.
