Викендов (27 март, сабота спрема недела, во 2 часот по полноќ) ќе започне летното сметање на времето, па стрелките на часовникот ќе се поместат за еден час нанапред.
Истражувачите велат дека летното сметање на времето, кое се менува секој март, е поврзано со сериозни негативни последици по здравјето.
Имено, Бет Ен Малоу, професорка по неврологија и педијатрија во Медицинскиот центар на Универзитетот Вандербилт во Нешвил, за часописот „JAMA Neurology“, заедно со коавторите на студијата, ги прегледала доказите кои го поврзуваат годишното преминување на летно сметање на времето со зголемен број на мозочни удари, срцеви удари и недостаток на сон кај тинејџерите.
„Врз основа на опсежни истражувања, моите колеги и јас веруваме дека науката што ги воспоставува овие врски е силна и дека доказите се добра основа за усвојување на стандардно сметање на времето“, рече професорката.
Бидејќи пубертетот исто така предизвикува ослободување на мелатонин подоцна во текот на ноќта, значи дека тинејџерите имаат доцнење во природниот сигнал што им помага да заспијат. Адолесцентите се особено склони кон проблеми со спиењето поради продолжената вечерна светлина
Недостаток на сон, влошување на здравјето
Преминувањето од летно сметање на времето со враќање на еден час наназад во секој ноември е релативно бенигно. Иако некои луѓе може да се чувствуваат како да се исфрлени надвор од рамнотежа и им требаат неколку недели за да се опорават, истражувањата не го поврзуваат тоа со сериозни здравствени ефекти, пишува „The Conversation“.
Меѓутоа, поместувањето на часовникот напред во пролет е потешко за телото. Тоа е затоа што се чувствуваме како да е седум часот наутро, иако нашите часовници велат дека е осум. Значи, тоа е долготрајна транзиција кон доцната утринска светлина речиси осум месеци, не само на денот на промената или неколку недели после тоа.
Ова е особено забележливо затоа што утринската светлина е драгоцена, таа помага да се воспостават природните ритми на телото – не буди и ја одржува нашата будност.
Иако сè уште не се познати точните причини, тоа може да биде последица на влијанието на светлината врз зголемувањето на нивото на кортизол, хормон кој го модулира одговорот на стресот или влијанието на светлината врз амигдалата, дел од мозокот вклучен во емоциите.
Спротивно на тоа, изложувањето на светлина подоцна во вечерните часови го одложува ослободувањето на мелатонин во мозокот, хормон кој поттикнува поспаност. Ова може да го попречи сонот и може да доведе севкупно до помалку сон, а ефектот може да трае дури и откако повеќето луѓе ќе се прилагодат на губење на еден час сон на почетокот на летното сметање на времето.
Бидејќи пубертетот исто така предизвикува ослободување на мелатонин подоцна во текот на ноќта, значи дека тинејџерите имаат доцнење во природниот сигнал што им помага да заспијат. Адолесцентите се особено склони кон проблеми со спиењето поради продолжената вечерна светлина. Оваа промена на мелатонин за време на пубертетот трае до нашите 20-ти години.
Адолесцентите, исто така, може да бидат хронично лишени од сон поради училишните, спортските и социјални активности.
Истражувачите велат дека летното сметање на времето, кое се менува секој март, е поврзано со сериозни негативни последици по здравјето
Кратка историја на летното сметање на времето
Конгресот вовел летно сметање на времето за време на Првата светска војна и повторно за време на Втората светска војна, и уште еднаш за време на енергетската криза од раните 1970-ти.
Идејата била дека дополнителното осветлување подоцна во попладневните часови ќе заштеди енергија со намалување на потребата од електрично осветлување. Оттогаш, оваа идеја се покажа главно како неточна, бидејќи потребите за греење може да се зголемат наутро во текот на зимата, додека потребите за климатизација исто така може да се зголемат и во доцните попладневни часови во текот на летото.
Уште еден аргумент за летното сметање на времето е дека стапката на криминал опаѓа со повеќе светлина на крајот од денот. Иако ова се покажало како точно, промената е многу мала, а здравствените ефекти се чини дека ја надминуваат помалата стапка на криминал.
По Втората светска војна, на владите им било оставено да го одредат датумот за почеток и крај на летното сметање на времето.
Се поставува прашањето: дали треба да го избираат постојано летното сметање на времето или стандардно сметање на времето?
„Моите колеги и јас веруваме дека здравствената наука сепак е за воспоставување на трајно стандардно време“, вели професорката.
Стандардното време е најблиску до природната светлина, со сонцето директно над или во близина на главата на пладне. Спротивно на тоа, за време на летното сметање на времето од март до ноември, природното светло се поместува неприродно за еден час подоцна.
„Врз основа на многу докази дека летното сметање на времето е неприродно и нездраво, верувам дека би требало да го укинеме летното сметање на времето и да усвоиме трајно стандардно време“, заклучува професорката Мелоу.
