Ако се прашувате дали вашето детето расте во склад со нормите, нека ова ви бидат насоките: за една година, секое дете треба да ги надрасне панталоните за една величина и чевлите треба да му станат мали.
Целокупниот период на постнатален раст има три фази кои се надоврзуваат една на друга и во текот на секоја фаза различни фактори влијаат на брзината на растот. Токму поради тие различни фактори, децата се и со различна висина.
Како најмали, во доенечката и јасли фаза, главен фактор кој влијае на брзината на растот се исхраната и генетската наследност. Во текот на средното детство, тоа е хормонот за раст и тироксинот, хормон на штитната жлезда, а во пубертетот бризната на раст е резултат на ускладено делување на хормонот за раст и половите хормони. Кај момчињата тестостеронот, кај девојчињата естрогенот.
Девојчињата влегуваат во пубертет пред момчињата и имаат брз скок во растот во првата половина од пубертетот. Момчињата во пубертет влегуваат шест до осум месеци подоцна во однос на девојчињата, но тој брз скок во растот го имаат во втората половина од пубертетот.
Нормалниот раст е показател дека детето е здраво. Најголем процент од децата со низок раст, околу 90 проценти, имаат семејна наследност на низок раст бидејќи и родителите се ниски.
На што родителите треба да обрнат внимание кај растот на децата?
“Брзината на раст, која е помала од 4,5 сантиметри годишно до третата година од животот е нормална. Во текот на првата година децата растат 25 сантиметри, а во втората 12,5 сантиметри. До почетокот на пубертетот, има се помалку скокови во растот. Предупредувањето до родителите дека треба да се обратат кај лекар е ако детето не надрасне една големина на панталони и ако скокот во растот е два до три сантиметри годишно“, вели ендокринологот д-р Маја Јешиќ.
Како се утврдува нормален раст?
“Врз основа на клиничка проценка и радиолошки преглед на снимка на левата дланка, се проценува дали детето има генетски одреден низок раст. Ако е во прашање недостиг на хормон за раст, веднаш по поставувањето на дијагнозата се воведува терапија со хормон за раст, која се дава преку инјекции“, напоменува д-р Јешиќ.
