Без разлика дали се работи за работи кои засекогаш ги менуваат нивните животи, како што се разводот на родителите или врсничкото насилството, децата имаат многу добро чувство за тоа што навистина може да ги загрози. Тоа што главно ги штитиме од големите и грди животни вистини не значи дека сепак не ги разбираат. Ова се 4 големи стравови на многу деца, за кои мислиме дека не се ни свесни.
Инфантилна агресија
Детската агресија – феноменот на малтретирање – може да се манифестира уште од рана возраст. Иако родителите очекуваат детската агресија да започне во средно училиште, во реалноста таа може да започне уште во градинка, од 5-годишна возраст, кога децата почнуваат да ја разбираат социјалната „моќ“. „Децата со пристигнување во градинка првпат се соочуваат со социјални ситуации и тоа ги прави нервозни. Иако воспитувачите им велат дека сите деца мора да се дружат, децата инстинктивно знаат дека тоа не е така“, објаснува д-р Роберт Сеге, директор на семејната единица во медицинскиот центар во Бостон. Некои деца можат да им кажат на своите родители што им се случува, но други може да имаат сосема различни манифестации, тантруми, плачење или агресија.
Како родител, можете да се уверите дека вашето дете е безбедно со разговор со персоналот на установата. Кажете што се случува, колку често и разговарајте за чекорите што институцијата (училиште, градинка) ќе ги преземе за да го заштити вашето дете. Дома, мора да ги преземете сите мерки за вашето дете да стекне доверба во луѓето и да престане да му дава моќ на агресорот. Во случај на родител на дете-агресор, треба да го научите подобро да комуницира и да ги решава социјалните проблеми без насилство. Играњето улоги е идеално во оваа ситуација.
Агресорите не ги напаѓаат децата со пријателите, туку осамените, поранливите, затоа поттикнете го детето да има многу пријатели. Поканете пријатели од училиште, градинка во вашиот дом за најмалите да се сретнат и надвор од училиште. Воннаставните активности во кои може да учествува заедно со своите пријатели се методи кои можат да ги зајакнат врските меѓу нив. Освен тоа, ваквите дружења имаат за цел да ја подигнат самодовербата кај децата.
Злоставување во семејството
Дури и да нема физичко или вербално насилство во семејството, секоја расправија меѓу родителите (дури и кога родителите се во друга просторија) може да го вознемири. Дете кое е сведок на недоразбирање меѓу родителите може да развие проблеми во однесувањето. Никогаш не ја потценувајте способноста на детето да гледа и слуша и разбира такви конфликти.
Работите се уште подраматични во семејствата каде што постои агресор. Без разлика на формата на злоставување, препорачливо е да побарате помош. Не е здраво дете да расте во таква деструктивна средина. Ако ситуацијата дозволува, брачен терапевт може да биде решение за решавање на конфликтите.
Дете кое ќе проживее траума на семејсно злоставување молчи, не се изразува, но може да биде агресивно на училиште или може прекумерно да плаче или да мокри во кревет навечер. Во семејство детето може да научи дека мама и тато не се секогаш на исто мислење, дека може да има расправии, но дека се смируваат и никој не си легнува лут.
Развод на родители
За некои парови, конфликтот на крајот води до развод. Според Центрите за контрола и превенција на болести во САД, околу една третина од првите бракови завршуваат со развод пред нивната 10-годишнина. За децата, без разлика на нивната возраст, разводот на нивните родители значи голема загуба. „Не е познато што точно го плаши 6-годишното дете во однос на разводот, но ситуацијата е стресна за него и го растажува и збунува. Многупати ќе прашаат: „Што ќе се случи со мене ако мама и тато се разделат“, вели Мона Гупта, психијатар.
За да му ја олесните вознемиреноста на детето за време на разводот, препорачливо е да го уверите дека ќе биде во центарот на вашето внимание.
Неговата рутина не треба да се менува радикално, советувајќи го да остане во истото соседство и да оди во исто училиште. Исто така, колку и да е тешко, односите меѓу разведените родители треба да останат срдечни, љубезни и кооперативни. Правилата треба да бидат исти и во домот на мајката и во домот на таткото, а одлуките на едниот родител не треба да ги поткопува другиот. „Избегнувајте да бидете критични кон поранешниот партнер пред децата. Ова може да биде многу тешко за децата. Уверете го вашето дете дека – дури и ако сте разделени – вие сте негови родители и дека секогаш ќе го сакате. Исто така, кажувајте му колку што можете почесто дека го сакате“, додава Гупта.
Природни катастрофи
Земјотреси, пожари, торнада, урагани. Децата слушаат за нив во вестите и тие можат да предизвикаат напади на анксиозност, дури и ако не доживеале катастрофа. Ограничете го пристапот на децата до вести и интернет за да ги заштитите од негативни информации. Децата може да имаат потешкотии да разберат дека е малку веројатно дека ќе се случи силен земјотрес во вашиот регион што се случил на другата страна на планетата.
Исто така, родителите треба да бидат мирни, дури и ако се плашат од одредени работи, за да не ги префрлаат емоциите на своите деца. „Можете да им кажете на децата – Да, може да се случат лоши работи, но тоа не значи дека ќе ни се случат и нам. И кога ќе ги има, ќе можеме да ги надминеме!“, објаснува д-р Џозеф Ф. Хаган, педијатар во Бурлингтон, Вермонт.
