
Децата не доаѓаат на овој свет со упатство за употреба, па затоа родителите мораат некако попатно, истовремено да ги воспитуваат и запознаваат, што навистина не е едноставно. Затоа понекогаш, и покрај најдобрите намери, мајките и татковците кажуваат или прават некои работи што се штетни за децата, па не се ни свесни дека со некои свои постапки и реченици можат да ја „убијат“ самодовербата на детето.
Прочитајте подолу кои реченици што родителите често ги користат ја уништуваат самодовербата кај децата и, секако, обидете се да ги избегнувате секогаш кога е можно.
- Ист/а си како…
Споредбата е стапица во која честопати паѓаат родителите. Може да изгледа безопасно, особено кога се споредуваат браќа и сестри или врсници. Но, всушност, тоа може да ја поткопа самодовербата на детето.
„Зошто не можеш да бидеш како твојот брат?“ или „Твојот брат е толку добар во математика, зошто ти не можеш?“ Овие фрази имплицираат дека детето е „инфериорно“ или дека му недостасува нешто во споредба со некој друг. Ова може да доведе до чувство на несоодветност и ниска самодоверба.
- Премногу си чувствителен/а
Кога децата плачат или се вознемирени поради нешто, од наша перспектива причината за нивното плачење или вознемиреност е незначителна, па затоа им велиме да престанат да плачат или дека се „премногу чувствителни“. Сепак, ова е сосема погрешно бидејќи на овој начин им испраќаме порака дека треба да ги отфрлат или потиснат своите чувства, дека нивните емоции, па дури ни самите тие, се важни.
- Зарем ништо не можеш да направиш како што треба?
Не е тешко да се разбере колку е вознемирен родителот кога сто пати му објаснил на своето дете како да направи нешто, но сепак не успева во тоа. Во тој бес, мајките и татковците често ја кажуваат реченицата: „Зарем не можеш ништо да направиш како што треба?!“ Сепак, оваа сурова фраза може сериозно да ја оштети самодовербата на детето и навистина да го натера да поверува дека не може ништо да направи добро.
Колку и да е тешко, обидете се да се фокусирате на напорот што го вложува вашето дете и пофалете го за тоа, без оглед на резултатите.
- Немам време за ова
Родителите се навистина премногу зафатени, и во својата трка и гужва понекогаш му велат на детето „Немам време за ова“ – на пример, да чекаат малечкото да се облече… Ваквите фрази, сепак, се опасни бидејќи го прават детето да се чувствува како товар, како непријатност во животот на родителите.
- Секогаш ми се моташ околу нозете
Многу деца имаат навика да ги следат своите родители, најчесто мајка си, насекаде низ куќата од желба да бидат вклучени во сè што прават. Потоа мајките, брзајќи што побрзо да го завршат она што го прават, понекогаш со воздишка му велат на детето „секогаш си ми околу нозете“ или „постојано ме вознемируваш“, што ќе го натера детето да се чувствува непосакувано, отфрлено, а тоа може да остави длабока трага врз неговата самодоверба.
- Толку си паметен/а!
Можеби ќе ве изненади кога ќе дознаете дека дури и позитивните фрази како „Толку си паметен/а“ можат потенцијално да ја оштетат самодовербата на детето. Иако ова е пофалба, може ненамерно да создаде притисок врз детето секогаш да ги исполнува тие очекувања.
Истражувањето на психологот од Универзитетот Стенфорд, Керол Двек, покажало дека кога ги фалиме децата за нивната паметност, всушност можеме да ги обесхрабриме да преземат предизвикувачки задачи од страв дека нема да ја исполнат етикетата „паметни“. И тука е подобро да се пофали трудот или напредокот, отколку крајниот резултат.
- Престани да плачеш
Понекогаш е неподносливо за родителите кога нивното дете не престанува да плаче, но кажувањето „престани да плачеш“ може да биде штетно за нивното емоционално здравје. Ова имплицира дека неговите чувства не се валидни или важни и дека тој треба да ги потисне своите емоции.