Момчињата се трипати почесто дијагностицирани со аутизам и нарушување на вниманието и хиперактивност (АДХД) отколку девојчињата, а научниците од Универзитетот Рочестер веруваат дека можеби ја пронашле причината зошто. Нивната нова студија упатува дека момчињата се почувствителни на одредени штетни хемикалии од животната средина кои влијаат на развојот на мозокот.
Опасни хемикалии и нивните ефекти врз мозокот
Истражувањето посебно се фокусирало на PFHxA, хемикалија што се користи во амбалажата за храна и ткаенините што одбиваат дамки. Припаѓа на групата таканаречени „перзистентни хемикалии“, кои практично не се разградуваат во животната средина и можат да траат илјадници години. Овие супстанции се наоѓаат во пластични шишиња, облека, па дури и во вода за пиење. Тие веќе се поврзани со сериозни здравствени проблеми како што се рак, неплодност и вродени дефекти.
Научниците го тестирале PFHxA на глувци. За време на бременоста и доењето, женските глувци биле хранети со оброци што ја содржи хемикалијата, изложувајќи ги своите потомци на супстанцијата и пред и по раѓањето.
Промени само кај машките потомци
Резултатите покажале дека само машките ново родени глувци покажувале промени во однесувањето. Тие биле помалку активни, покажувале повеќе знаци на анксиозност и имале проблеми со меморијата. Женките не покажале исти симптоми, што укажува на можна разлика помеѓу половите во чувствителноста на мозокот на овој вид хемикалија.
Особено загрижувачки е што промени во однесувањето беа забележани кај машките глувци неколку години по прекинувањето на изложеноста, што укажува дека PFHxA може да има долгорочно влијание врз развојот на мозокот.
Научниците повикуваат на претпазливост
Професорката Елизабет Планк, водач на студијата и експерт за еколошка медицина, ги опишува резултатите како „загрижувачки“. Пишувајќи во научното списание European Journal of Neuroscience, тимот напишал дека наодите треба да се гледаат во контекст на голем број невроразвојни нарушувања кои се почести кај момчињата.
„Разбирањето како PFHxA влијае на развојот на мозокот е од суштинско значење за развивање на соодветни закони и прописи“, рече Планк.
Научниците планираат да продолжат со своето истражување, со посебен фокус на деловите од мозокот одговорни за движење, меморија и емоции, клучни области најчесто поврзани со аутизам и АДХД.
