Кога вашето бебе брбори, можеби ви се чини дека тоа е само игра со звуци, но од вашата реакција всушност зависи многу. Начинот на кој му одговарате има голема улога во поттикнувањето на неговиот јазичен развој. Освен брборењето, бебето може да испушта и звуци на гугање. Што всушност значат тие?
Бебето брбори со различни тонови за да изрази емоции и се обидува да ги имитира звуците што ги слуша. Брборењето продолжува и се усовршува како што бебето расте – околу шестиот месец се појавуваат едносложни звуци, а околу деветтиот – двосложни. До дванаесет месеци, бебето најчесто веќе може да изговара едноставни зборови и извици, како „мама“ и „баба“.
Како да одговорите кога вашето бебе брбори?
Постојат неколку начини на кои можете да му одговорите за да го поттикнете неговото брборење и развојот на говорот:
- Разговарајте
Кога вашето бебе брбори, разговарајте со него. Можете да зборувате за разни теми – за неговите играчки, храната, околината или за што било што го интересира. Не заборавајте да направите пауза, за бебето да ве „слушне“ и да одговори со своето брборење. Тоа е најважниот дел! Продолжете со разговорот сè додека бебето сака да „зборува“. Така го поттикнувате да започнува разговори и во иднина преку брборење.
- Набљудувајте ја намерата
Следете го брборењето за да ја препознаете намерата зад звуците. Обратете внимание на гестовите или изразите на лицето. Ако бебето брбори и покажува кон играчка, тоа веројатно се обидува нешто да ви каже. Реагирајте потврдно – така му давате на знаење дека е разбрано. Меѓутоа, ако брбори додека си игра само, можно е едноставно да ги имитира звуците од околината.
- Имитирајте го брборењето на бебето
Ако вашето бебе најчесто брбори за да ги имитира звуците од околината, а не со намера да комуницира, можете да се придружите на играта на имитирање за да го поттикнете брборењето. Најпрво, идентификувајте го звукот што вашето бебе би можело да го имитира во своето брборење. Тоа може да биде звук од автомобилска сирена, лаење на куче или други звуци од околината. Ако го препознаете звукот, имитирајте го заедно со бебето.
Секогаш кога вашето бебе се обидува да зборува, насмевнете му се, пофалете го и покажете возбуда. Таа позитивна реакција создава асоцијација дека комуникацијата е нешто убаво и вредно
Тоа може да му помогне на бебето да почувствува дека го разбирате и дека размислувате исто. Ова може да го зајакне брборењето како добар начин на комуникација. Дури и ако вашето бебе брбори без никаква намера за имитирање, брборете со него. Имитирањето на звуци што изгледаат бесмислено може да изгледа чудно, но помага во стимулирање на нивните говорни вештини. Можете да имитирате кој било аспект од нивното брборење, како на пример, тонот, и тоа додека сте свртени кон бебето.
- Однесувајте се како „преведувач“ на бебешкото гугање
Нека вашето бебе почувствува дека го разбирате. Така ќе му го задржите вниманието и ќе го охрабрите да се вклучи во „разговорот“. На пример, ако покаже кон играчка, одговорете: „Да, тоа е мекото мече таму“ или „Види, го најде твоето мече!“. Ако изговара „баба“ додека гледа кон вратата, кажете: „Да, баба наскоро ќе дојде.“ Секој момент може да биде можност за учење. Ако брбори и го допира носето, кажете: „Ова е твоето носе.“ или „Чие е тоа носе?“ Толкувањето на брборењето му помага на бебето да го прошири својот вокабулар и да ги развива своите јазични вештини додека расте.
- Поттикнете го контактот очи в очи
Кога одговарате на брборењето, гледајте го бебето во очи. Тоа создава блискост, поттикнува доверба и му помага да учи преку изразите на вашето лице. Овој визуелен контакт е еден од најважните начини преку кои бебињата учат да читаат емоции и интонација.
Следете го брборењето за да ја препознаете намерата зад звуците. Обратете внимание на гестовите или изразите на лицето. Ако бебето брбори и покажува кон играчка, тоа веројатно се обидува нешто да ви каже. Реагирајте потврдно – така му давате на знаење дека е разбрано
- Читајте му на бебето
Дури и кога сè уште не разбира зборови, читањето му овозможува да слуша различни ритми и интонации на говорот. Избирајте книги со едноставни слики и јасен текст, и покажувајте му ги предметите додека ги именувате.
- Користете секојдневни ситуации како поттик
Секојдневните активности како облекување, капење, хранење се совршени можности за поттикнување говор. Објаснувајте што правите („Сега го облекуваме бодито“, „Види, водичката е топла“) и така бебето постепено ќе учи зборови преку рутина.
- Пофалете го бебето
Секогаш кога вашето бебе се обидува да зборува, насмевнете му се, пофалете го и покажете возбуда. Таа позитивна реакција создава асоцијација дека комуникацијата е нешто убаво и вредно.
- Имајте трпение
Секое бебе има свој ритам. Некои почнуваат порано да брборат, други малку подоцна. Важно е да останете трпеливи и да не го споредувате со други деца. Главно правило е: колку повеќе му зборувате и комуницирате, толку побрзо ќе се развива неговиот говор.
Кога да побарате совет од педијатар или логопед
Ако вашето бебе не испушта звуци, не реагира на гласови, не воспоставува контакт со очи или не покажува интерес за комуникација до деветтиот или дванаесеттиот месец, препорачливо е да се побара мислење од педијатар. Во повеќето случаи станува збор за индивидуални разлики во развојот, но раната проценка може навреме да открие евентуални потешкотии во слухот, говорниот или социјалниот развој и да овозможи соодветна стимулација и поддршка.
