Бруксизам или чкрипење со забите, е феномен кој обично се јавува навечер додека спиеме. Обично, забите на долната вилица несвесно се лизгаат по забите на горната вилица. Ако секое утро се будите со болки во забите, вилицата или дури и ушите, веројатно имате бруксизам.
Меѓутоа, бруксизмот не се случува само за време на спиењето, тој може да се случи и несвесно кога сме будни. Таквата појава се нарекува буден бруксизам.
Причини за бруксизам
Повременото чкрипење на забите обично не предизвикува штета, но ако тоа се случува редовно, забите може сериозно да се оштетат
Лекарите не знаат во потполност што предизвикува бруксизам, но тоа може да се должи на комбинација на физички, психолошки и генетски фактори.
Бруксизам во будна состојба може да биде последица на доживување непријатни емоции како анксиозност, стрес, лутина, фрустрација или напнатост. Чкрипењето со забите може да биде и стратегија за соочување или навика за време на длабока концентрација.
Бруксизмот при спиење се смета за нарушување на движењето поврзано со спиењето. Луѓето кои чкрипат со забите за време на спиењето имаат поголема веројатност од појава на други нарушувања на спиењето, како што се ‘рчење и прекин во дишењето (апнеја при спиење). Чкрипењето на забите може да биде предизвикано и од абнормален загриз или криви заби.
Следниве фактори исто така може да го зголемат ризикот од бруксизам:
– возраст: бруксизмот е чест кај малите деца, но обично исчезнува во возрасна доба,
– тип на личност: агресивни, натпреварувачки настроени или хиперактивни луѓе имаат поголем ризик од бруксизам,
– антидепресиви,
– кофеин, алкохол, пушење,
– генетика,
– епилепсија,
– ГЕРБ,
– деменција,
– АДХД.
Симптоми на бруксизам
Во некои случаи, хроничното чкрипење на забите може да резултира со кршење, клатење или губење на забите. Бруксизмот исто така многу ги троши забите, па во најлош случај може да има потреба од замени како што се коронки, мостови, импланти, па дури и цели протези.
Лекарите не знаат во потполност што предизвикува бруксизам, но тоа може да се должи на комбинација на физички, психолошки и генетски фактори
Знаци и симптоми на бруксизам се:
– сплескани, скршени или разлабавени заби,
– истрошена забна глеѓ,
– зголемена болка или чувствителност на забите,,
– уморни или затегнати мускули на вилицата,
– вилица која не се отвора или затвора целосно,
– болка во вилицата, лицето и вратот,
– болка која се чувствува како болка во увото,
– тапа главоболка која започнува во слепоочниците.
Како да се спречи и лекува бруксизмот?
Доколку сте забележале некој од горенаведените симптоми, задолжително јавете се на стоматолог кој ќе ги прегледа вашите заби и ќе ви постави дијагноза.
Вашиот лекар може да ви препише штитник за уста за да ве спречи да чкрипите со забите додека спиете. Сепак, тоа не е трајно решение. Ако чкрипите со забите поради стрес, пронајдете некои методи за да се опуштите и да се ослободите од она што не можете да го промените.
Бруксизам или чкрипење со забите, е феномен кој обично се јавува навечер додека спиеме
Психотерапијата е секогаш добро решение за справување со подлабоките проблеми кои најчесто влијаат на телото. Исто така, избегнувајте или намалете ја консумацијата на храна и пијалаци кои содржат кофеин, како и кафе и чоколадо. Избегнувајте гума за џвакање бидејќи тоа им овозможува на мускулите на вилицата да се навикнат на стискање и ја зголемува веројатноста за појава на бруксизам.
Ноќе опуштете ги мускулите на вилицата со држење топла облога на образот пред ушната школка. Вежбите за мускулите на јазикот и вилицата можат да ви помогнат да одржите правилно усогласување на вилицата.
Ако чкрипењето на забите е предизвикано од натрупани, неправилно поставени или искривени заби, решението е редуктивна коронопластика – стоматолошка процедура која може да ја преобликува или исправи гризната површина на забите.
