ПИШУВА:
Д-р Кристина Јовановиќ,
специјалист по педијатрија
Универзитетска детска клиника „Тиршова“
♦♦♦♦♦♦♦
Од средината на 20 век, интересот за штетното влијание на сончевите зраци врз здравјето на луѓето почна да расте, а денес е во фокусот на превентивната медицина и здравиот начин на живот.
Кожата е најголемиот човечки орган одговорен за голем број важни функции. Пред се, тој претставува бариера со надворешната средина која не штити од механички, термички, хемиски и други фактори, од микроорганизми, зрачење, ја регулира телесната температура, ја регулира состојбата на течностите во телото, е најголемиот сетилен орган, со чија помош чувствуваме допир, болка, топлина, студ, вибрации и притисок. Во кожата се одвиваат различни биохемиски механизми, започнува синтезата на витаминот Д, се одвиваат различни имунолошки процеси. Покрај тоа, кожата е естетски дел од секој човек, ни обезбедува физички контакт и ги регулира емоциите.
Токму како најголем орган на човечкото тело, кожата секојдневно е изложена на голем број штетни влијанија од надворешната средина. Покрај неспорното позитивно влијание на сонцето врз животот воопшто и врз здравјето, долгорочното и нерационално изложување на сончевите зраци може да биде многу штетно. Сончевото зрачење во помала мера се состои од УВ зраци, УВА и УВБ, потоа од инфрацрвениот спектар, IR-A, а во поголема мера од видливиот спектар – „светлина“. Оштетувањето на озонската обвивка, која значително го спречува навлегувањето на опасните УВ и инфрацрвени зраци на површината на земјата, во последните децении предизвика штетноста на сончевите зраци да се зголеми повеќекратно, а сега речиси ги надминува нејзините позитивни ефекти. Деликатната, тенка детска кожа е особено чувствителна и е поподложна на оштетување и од сончевите зраци и од другите фактори на животната средина.
Почнувајќи од најмладите, Ladival® производите за деца се безбедни од 6-месечна возраст, а многу високото ниво на заштита со заштитен фактор 50+ е погодно за секојдневна заштита на деликатната детска кожа дури и кога станува збор за високо зрачење. На повеќето деца не им се допаѓа нанесувањето на заштитни креми и гелови, затоа семејството Ladival® за деца нуди 2 форми со многу висок заштитен фактор (SPF 50+) – едната во туба, а другата во спреј
Долготрајната изложеност на сончевите зраци доведува до различни здравствени проблеми, почнувајќи од акутно оштетување на кожата, црвенило, чешање, болка, појава на плускавци, пликови, алергиски реакции, појава на депигментација и хиперпигментација, како и оние хронични проблеми кои се појавуваат многу години подоцна, речиси незабележливи – губење на еластичноста на кожата, предвремено стареење на кожата, глобално намалување на имунитетот, акумулација на слободни радикали, оштетување на генетскиот материјал, т.е. ДНК и појава на рак.
УВА зраците продираат длабоко во поткожното ткиво, каде што доведуваат до оштетување на колагенот и еластичните влакна, што доведува до губење на еластичноста на кожата со текот на времето, формирање на брчки на кожата, а поради пенетрација во капиларите, иритација на кожата, фотоалергиски реакции и фотосензитивност.
УВБ зрачењето допира до површинските слоеви на кожата и го забрзува оштетувањето на површинските клетки на кожата, што доведува до разредување на кожата. Тоа доведува и до производство на меланоцити, кои се одговорни за посакуваниот тен, но потемнувањето не е ништо повеќе од одбрана на сопствената кожа од штетните ефекти на сончевите зраци. Конечно, УВБ зрачењето е одговорно за оштетување и менување на самата ДНК, што е основа за малигна трансформација и формирање и на меланом и на немеланомски карцином на кожата. Посебно ризично е прекумерното наизменично, односно повремено „сезонско“ изложување на неподготвената „бела“ кожа на сончевите зраци, што го прават повеќето луѓе кога одат на долгоочекуваниот одмор, додека претходно не биле изложени на сончевите зраци, со оглед на тоа што кожата нема време да произведе доволно заштитни меланоцити за кратко време, а оштетувањето се случува пред кожата воопшто да има време да потемни.
Оштетувањето на озонската обвивка, која значително го спречува навлегувањето на опасните УВ и инфрацрвени зраци на површината на земјата, во последните децении предизвика штетноста на сончевите зраци да се зголеми повеќекратно, а сега речиси ги надминува нејзините позитивни ефекти. Деликатната, тенка детска кожа е особено чувствителна и е поподложна на оштетување и од сончевите зраци и од другите фактори на животната средина
Конечно, IR-A зрачењето на сличен начин доведува до оштетување на кожата, предвремено стареење на кожата, но со малку поинакви механизми од УВ зрачењето. IR-A допира до најдлабоките слоеви на кожата, делувајќи на клетките наречени фибробласти, кои играат улога во создавањето на колаген, еластин и друга матрица на кожата, во регенерација и ремоделирање на кожата. IR-A зраците ги оштетуваат митохондриите на фибробластите, доведуваат до акумулација на слободни радикали и создавање на оксидативен стрес, што дополнително влијае на нарушување на колагенскиот ензимски систем.
Од сето наведено, не е тешко да се заклучи дека избегнувањето на изложување на сончевите зраци е основа за превенција од разни здравствени проблеми. Сите сакаме да се забавуваме на море, да уживаме во привлечноста на летото, да имаме добар тен, што не прави полни со енергија и порасположени. Сепак, неопходно е да се минимизира изложеноста на опасните сончеви зраци, во однос на годишното време, времето од денот, надморската височина, присуството на рефлексија, облачноста итн. Посебен фокус е на децата, кои треба да бидат изложени на сонце што е можно повнимателно, што е можно пократко, што е можно порано во текот на денот, во утринските часови кога зрачењето е најмало и да изложуваат што помала површина од кожата што е можно повеќе. Со ова можеме значително да ги намалиме сите потенцијални акутни и хронични компликации од изложувањето на сонце.
Сепак, дали „криењето“ од сонцето и избегнувањето на незаборавните летни активности е единствената опција? За среќа, не е, важно е да се знае дека има решенија…
Целосната заштита од сонце се однесува на што помалку изложување на кожа на сонце, како и соодветна заштита на изложената кожа од сонце. Заштитни креми има многу, но потребно е да се внимава на нивниот состав, ширината на заштитниот спектар, нивото на SPF (фактор за заштита од сонце), филтрите, водоотпорноста, размачкувањето, но и на производителот и цената.
Зголемената употреба на производи за заштита од сонце зборува во прилог на зголемување на свеста за несаканите ефекти од сончевото зрачење, но и за придобивките од користењето на производи поткрепени со долгогодишна традиција.
Како една од линиите на производи за заштита од сонце со традиција од речиси 40 години, Ladival® содржи дерматолошки тестирани производи кои нудат целосна заштита од сонце за целото семејство.
Ladival® за лице со заштитен фактор 50+ има најголемо значење во намалувањето на старечките дамки и брчките, како и на базалниот карцином на кожата, кој најчесто се јавува на лицето. Лесната формулација без емулгатори и масти е погодна за употреба во текот на целата година и е погодна за сите типови на кожа, особено за луѓе кои се склони кон акни или имаат мрсна кожа. Покрај за кожата на лицето, Ladival® за лице, алергиска кожа SPF 50+ може да се користи и на кожата на вратот, деколтето и рацете, каде што често се забележува црвенило на кожата по продолжено изложување на сонце. Покрај заштитата од UV и IR зрачење, Ladival® обезбедува четирикратна заштита од сонцето, со што ја штити кожата од ефектите на видливата светлина. Оваа медицинска козметика, која има репутација како најпродаваниот производ за заштита од сонце во Германија, се карактеризира со дерматолошки тестирани производи кои се еколошки, а континуираниот фокус на подобрување на формулациите се базира на најновите научни достигнувања. Дури и најквалитетните производи нема да го постигнат својот целосен ефект доколку не се применуваат во доволна количина и доволно често.
Посебно ризично е прекумерното наизменично, односно повремено „сезонско“ изложување на неподготвената „бела“ кожа на сончевите зраци, што го прават повеќето луѓе кога одат на долгоочекуваниот одмор, додека претходно не биле изложени на сончевите зраци, со оглед на тоа што кожата нема време да произведе доволно заштитни меланоцити за кратко време, а оштетувањето се случува пред кожата воопшто да има време да потемни
Иако повеќето информации за кои зборуваат дерматолозите не се интересни на прв поглед, правилото СОВЕТ НА ПРСТ може да ви помогне да видите дали правилно ги нанесувате производите на Ladival®. Правилото за врвот на прстот се однесува на количината на гел или крем што се вклопува на пределот од врвот на прстот до првиот зглоб, гледајќи од внатрешната страна на прстот.
За целосна заштита на пределот на лицето и вратот, потребна ви е количина на гел што одговара на 3 прсти. Важно е покрај лицето да се заштитат и усните, очните капаци и ушите. Ladival® за лице, алергиска кожа SPF 50+ е во форма на гел за хидродисперзија кој лесно се шири и брзо се апсорбира од кожата. Оваа формулација вклучува специјален комплекс VIS и не содржи октокрилен, масла и конзерванси. Најновите сознанија за влијанието на видливата светлина укажуваат дека различните бранови должини на видливата светлина можат да влијаат на појавата на хиперпигментација, создавање на слободни радикали, а исто така постојат и индиректни докази дека мелазмата може да се влоши со изложување на видлива светлина.
Почнувајќи од најмладите, Ladival® производите за деца се безбедни од 6-месечна возраст, а многу високото ниво на заштита со заштитен фактор 50+ е погодно за секојдневна заштита на деликатната детска кожа дури и кога станува збор за високо зрачење. На повеќето деца не им се допаѓа нанесувањето на заштитни креми и гелови, затоа семејството Ladival® за деца нуди 2 форми со многу висок заштитен фактор (SPF 50+) – едната во туба, а другата во спреј. Формата за прскање секако е полесна за употреба за повеќето родители поради побрзо и поедноставно растурање. Потсетуваме дека и во овој случај потребно е да се намачка со доволно дебел слој заштитна крема. Од друга страна, алергијата на сонце е сè поприсутна кај децата од предучилишна и училишна возраст и потребно е да им се посвети дополнително внимание во однос на изборот на производи. Ladival® за деца склони кон алергија на сонце обезбедува највисок заштитен фактор и не содржи емулгатори кои можат да придонесат за влошување на симптомите.
Правилото може да го примениме и при нанесување на заштитни креми и гелови на телото. Градите и грбот целосно ќе ги заштитите доколку нанесете количина која одговара на 7 прсти, додека за горните и долните екстремитети потребно е да нанесете количество гел што одговара на 3 прсти. Огромното мнозинство луѓе, особено возрасните, обично забораваат да ги заштитат рацете и стапалата, а покрај градите и грбот, црвенилото најчесто е присутно и на стапалата.
Со оглед на потребите на возрасните за заштитни фактори за телото, семејството Ladival со форма на гел Ladival Allerg 50+ е посебно наменето за луѓе кои имаат склоност да бидат алергични на сонце, мајорка акни или мрсна кожа. Благата формулација без парфем и вештачки бои остава пријатно чувство на кожата, а водоотпорноста на производот обезбедува заштита на кожата дури и по контакт со вода.
Со пакување од 200 мл, Ladival претставува квалитетна линија, која покрај традицијата е уште едно име за експерт за заштита од сонце, која по пристапни цени може да се најде во аптеките и сите добро снабдени аптеки.