ПИШУВА:
Д-р сци. Александар Сајковски
специјалист педијатар – неонатолог
♦♦♦♦♦♦♦
Како што во многу наврати е пишувано пробиотиците се непатогени микроорганизми, бактерии или габи кои имаат посебен здравствен бенефит за човекот. Најзастапените бактериски пробиотици во себе ги вклучуваат соевите на лактобацилуси, бифидобактериуми, соеви на стрептококи, на ешерихија коли, но единствена габа е Saccharomyces boulardii. Големиот број на пробиотски соеви носат и дилема за местото и начинот на нивната употреба. Во тој контекст би сакале да го наведеме специфичното место и улогата на Saccharomyces boulardii.
Saccharomyces boulardii добива значајно место индивидуално или во комбинација со други пробиотици кај возрасната популација во третман на антибиотик асоцирана дијареја, акутната дијареја, патувачката дијареја, кај инфекции со Clostidium difficile, во ерадикацијата на хеликобактер, кај пациенти со дијареја при ентерална исхрана, кај пациенти со Кронова болест, синдром на иритабилен колон, Giardiasis и кај HIV асоцираната дијареја
Механизми на дејство на Saccharomyces boulardii
Активните истражувања во полето на дејството на оваа пробиотска габа донесоа интересни информации за неколкукратната активност на Saccharomyces boulardii. Тие може да се класифицираат во три главни зони: антимикробна активност, трофичка активност и имунорегулација.
Антимикробна активност на Saccharomyces boulardii. Во интестиналниот лумен Saccharomyces boulardii покажува антимикробна активност која се дели во две зони на ефекти:
Директно антитоксично дејство
Антитоксичниот ефект на Saccharomyces boulardii главно се должи на ослободувањето на мали пептиди. Така една 54kDa серин протеаза има особина да го инхибира ентеротоксинот и цитотоксичните активности на Clostridium difficile со деградација на токсинот А и Б и рецепторските места за токсинот А на површината на ентероцитите. Најдено е дека еден 120kDa протеин кој има непротеолитичка активност е компетитивен антагонист на хиперсекрецијата предизвикана од токсините на Vibrio cholera. Во овој контекст најдено е дека Saccharomyces boulardii продуцира фосфатази кои имаат особина да ги дефосфолираат ендотоксините како што е липополисахардите на E. Coli и ги инактивираат нивните цитотоксични ефекти.
Инхибиција на раст и инвазија на патогени
Научните студии покажале дека Saccharomyces boulardii го инхибира растот на повеќе патогени како што се Candida albicans, E. coli, Shigella, Pseudomonas aeruginosa, Staphylococcus aureus, Entamoeba hystolitica, ја инхибира клеточната инвазија од Salmonella typhimurium и Yersinia enterocolitica.
Покрај овие особини докажано е дека Saccharomyces boulardii игра улога во зајакнување на врските помеѓу ентероцитите, со што се одржува интестиналниот интегритет и функција. Saccharomyces boulardii исто така ја редуцира транслокацијата на патогени микроорганизми во цревото. Кај инфекции со ентеропатогена E. coli, Saccharomyces boulardii може да одигра улога на мамка предизвикувајќи да патогените бактерии се врзат директно со него, а не со ентероцитите. Една понова студија докажа дека Saccharomyces boulardii ја инхибира адхезијата на C. Albicans на епителните клетки преку ослободување на капрична киселина која е одговорна за инхибиција на филаментацијата, адхезијата и формирање на биофилм од страна на C. Albicans. Она што треба да е предмет на посебни и поопсежни истражувања е потенцијата улога на Saccharomyces boulardii кај гастроинтестинални вирусни инфекции како што се оние со ротавирусите, аденовирусите или норовирусите. За овие инфекции студиите се се уште лимитирани и оскудни.
Saccharomyces boulardii кај децата се користи за третман на акутната дијареја, антибиотик асоцираната дијареја, перзистентната дијареја, при ерадикација на хеликобактер, амебијази и инфекции со Blastocystis Hominis
Трофичка активност
Внесувањето на Saccharomyces boulardii кај пациенти со антибиотик асоцирана дијареја ја нормализира цревната микрофлора многу побргу споредено со неговата неупотреба. Иако, спротивно Saccharomyces boulardii нема никаков ефект на составот на микрофлората кај здрави индивидуи. Овој ефект е тесно поврзан со стимулацијата на продукцијата на кратко синџирестите масни киселини, особено на бутиратот. Имено, продукцијата на кратко синџирестите масни киселини е сигнификантно намалена кај пациенти кои примаат антибиотици. Ефектот на продукцијата на бутиратот е особено релевантен поради значењето на ова соединение во регулацијата на многу цревни функции вклучувајќи ја стимулацијата на растењето и диференцијацијата на ентероцитите, апсорпцијата на течности, имунолошка стимулација, антиинфламаторни ефекти, раст и диференцијација на ентеритичните неврони. Сите овие ефекти се од витално значење во менаџментот на третман на антибиотик асоцираната дијареја.
Некои доста специфични ефекти на Saccharomyces boulardii се подобрување на ензимската експресија на микровилите кај домаќинот, подобрување на дисахаризаната активност и подобрување на апсорпцијата на D-glucose. Тој ја стимулира активноста на сукразата на нивоа кои се до толку доволни да се ефикасни во лекување на конгениталниот дефицит на сукраза-изоамалтаза. Saccharomyces boulardii ја стимулира и активноста на ендолуминалната пептидаза што може да е ефикасно во превенција од реакциите на нутритивните алергени кога е зголемена мукозната пермеабилност. Saccharomyces boulardii ја стимулира и продукцијата на гликопротеините на микровилите како што се хидролазите, транспортерите, секреторниот ИгА како рецепторите за полимерните имуноглобулини. Но една од веројатно најрелевантни активности на Saccharomyces boulardii е продукцијата на интестинални полиамини. Полиамините спермидин, спермин и путресцин ја засилуваат експресијата на ензимите како што се хидролази, протеази и транспортните молекули.
Имајќи ги предвид наведените карактеристики на Saccharomyces boulardii, тој добива значајно место во медицината на неколку индикациони подрачја. Така тој добива значајно место индивидуално или во комбинација со други пробиотици кај возрасната популација во третман на антибиотик асоцирана дијареја, акутната дијареја, патувачката дијареја, кај инфекции со Clostidium difficile, во ерадикацијата на хеликобактер, кај пациенти со дијареја при ентерална исхрана, кај пациенти со Кронова болест, синдром на иритабилен колон, Giardiasis и кај HIV асоцираната дијареја.
Кај децата се користи за третман на акутната дијареја, антибиотик асоцираната дијареја, перзистентната дијареја, при ерадикација на хеликобактер, амебијази и инфекции со Blastocystis Hominis. Како што е веќе напоменато потребни се дополнителни студии за ефикасноста кај вирусните дијареални синдроми.
