ПИШУВА:
Д-Р СЦИ. АЛЕКСАНДАР САЈКОВСКИ
специјалист педијатар-неонатолог
♦♦♦♦♦♦♦
Во денешната ера на Ковид-19 пандемијата, но и асоцираните или поединечните други форми на инфекции драматично е зголемена потрошувачката на антибиотиците во светот. Според официјалните податоци од Центрите за контрола на болести на САД и на Европската унија потрошувачката на поединечни антибиотици е зголемена за 40-45%. Несомнено е дека најчесто потребната нивна примена бара истовремено заштита на гастроинтестиналниот тракт од негативните ефекти на антибиотиците со употреба на пробиотиците.
Клучниот механизам за појава на дијарејата која асоцира со антибиотиците е појава на цревната дисбиоза која понатаму влијае на слабеење на мукозната бариера и намалување на имунолошкиот одговор кај човекот
Актуелен е фактот дека од откривањето на првиот антибиотик (пеницилинот) во 1928 година од страна на Флеминг до денешен ден се детектирани и формулирани повеќе молекули кои се нарекуваат антибиотици и имаат класичен антибактериски ефект. Но, употребата или можеби злоупотребата на истите доведе до развој на голем број на резистентни бактерии при што според Американската академија по микробиологија, антибиотската резистенција станува меѓународна пандемија која го компромитира третманот на сите заразни болести. Во основа бактериската резистенција станува неконтролирана. Тоа е една од круцијалните причини за се поголемата употреба на новите антибиотици и постепено проширувањето на резистенцијата и кон нив.
Но, покрај оваа несакана состојба, уште од почетокот на нивната примена е познато дека една од најзначајните несакани реакции на истите е појавата на т.н. антибиотик асоцирана дијареја. Таа се јавува кај 5-25% од пациентите кои примаат антибиотици, а кај 10-20% од нив може да се развие Clostridium difficile асоцирана дијареjа, која се карактеризира со посебна жестина и тежина. Најосетлива група на пациенти се децата на возраст под шест години, пациентите во единиците за интензивна терапија, но и пациентите со хронични болести. Клучниот механизам за појава на дијарејата која асоцира со антибиотиците е појава на цревната дисбиоза која понатаму влијае на слабеење на мукозната бариера и намалување на имунолошкиот одговор кај човекот. За антибиотиците е особено значајно дека го менуваат и составот на микрофлората во дебeлото црево, дозволувајќи ја можноста за пролиферација на опoртунистички патогени организми, како што е Clostridium difficille. Антибиотиците, исто така, интерферираат во метаболизмот на микрофлората, на пример оневозможуваат формирање на кратко синџирести масни киселини во дебелото црево. Ова се се механизми по кои ги даваат своите несакани реакции.
Но, што вели науката во однос на овие ефекти?
Пред се, пробиотските култури се клуч во одржувањето или менувањето на балансот на микрофлората кон нормалата. Имено, тоа е и нивниот дел од механизмот на дејство. Клиничките студии покажуваат дека внесувањето на L. reuteri Protectis паралелно со антибиотиците сигнификантно ја намалуваат појавата на дијарејата, ја редуцираат стомачната болка, гадењето, повраќањето, регургитацијата. Така Cimperman (2011) во една дупло слепа плацебо контролирана студија докажува дека паралелната примена на L. reuteri Protectis кај пациенти кои примаат антибиотици за 84% се редуцира појавата на дијарејата како несакана реакција од страна на антибиотиците. Истата студија покажала намалување за 50% на гадењето како симптом, а за 70% на стомачната болка. Посебно се значајни податоците кои ги даваат и две понови студии на Lionetti и Ojetti, во чии студии антибиотик асоцираната дијареја е намалена за дури 90% со примена на L. reuteri Protectis.
Механизмот на заштита на гастроинтестиналниот тракт од страна на L. reuteri Protectis се состои во зајакнувањето на цревната позитивна микрофлора преку излачување на ацетична киселина, лактична киселина и реутерин. Лактичната и ацетичната киселина помагаат во уништување на патогените бактерии, а стимулираат множење на позитивната микрофлора. Реутеринот е една молекула која има директен токсичен оксидативен ефект врз патогените бактерии.
Употребата или можеби злоупотребата на антибиотиците доведе до развој на голем број на резистентни бактерии при што според Американската академија по микробиологија, антибиотската резистенција станува меѓународна пандемија која го компромитира третманот на сите заразни болести
Друг механизам на дејство на L. reuteri Protectis е во фактот што ги зајакнува врските помеѓу епителните клетки на цревото оневозможувајќи пробив во подлабоките соеви на патогените бактерии. Третиот механизам на дејство е преку зајакнување на имунолошкиот одговор на ниво на цревото каде е сместен и најголемиот дел од имунолошкиот систем на човекот.
Но, пред да одлучите за кој сој на пробиотик ќе го земете заедно со антибиотикот, треба да го имате предвид и фактот на резистентноста на пробиотската култура кон антибиотикот. Па така студиите покажале дека L. reuteri Protectis има еден од најдобро испитаните профили за антибиотска резистенција. И докажано е дека истиот има отпорност кон 50% од сите антибиотици кои се препишуваат во медицината. Дури, клинички и микробиолошки е докажано дека L. reuteri Protectis има единствена внатрешна резистентност кон ампицилин, цефалотин, тетрациклини компарирано со другите пробиотици.
Кога се ќе се стави на место, клучен заклучок е L. reuteri Protectis треба да биде паралелено користен со антибиотиците, а пред се во превенција на антибиотик асоцираните негативни ефекти.
