Голем број родители на деца на возраст до четири години, доживеале ситуација детето да им залисне од плачење. Децата плачат или се лутат, детето обично се фрла и вика, а кај некои деца потоа доаѓа до залиснување.
Залиснувањето (или стручен назив кој го користат педијатрите – респираторна афективна криза) се епизоди на краткотрајно престанување на дишењето со можни краткотрајни губења на свеста и промена на тонусот на телото, непосредно по случувањето кое предизвикува силни емоции или болка кај помалите деца.
Се јавува кај 5% од децата на возраст од 6-18 месеци, еднакво е присутно кај девојчињата и момчињата, а најчесто престанува кога детето ќе порасне – до 6. година. И родителите на децата кои се залиснуваат од плачење, секогаш имале вакви епизоди кога биле мали. Некогаш се јавува и кај децата кои страдаат од анемија.
Залиснувањето секогаш се случува во будна состојба, испровоцирано е од бес, лутина или силни емоции. Обично е присутно кај потемпераментни деца. Децата се залиснуваат во моментот кога не успеваат да истераат по својот план, кога се лути или исплашени или кога ќе почувствуваат болка или некоја траума.
Типичниот напад на залиснување трае помеѓу 2 и 20 секунди.
Постојат два вида на напади: Бел и син напад.
Во текот на синиот напад детето плаче, форсирано издишува, потоа краткотрајно престанува да диши, потоа има израз на лицето како да плаче без глас, а тогаш ја променува бојата на кожата – посинува. Некогаш после залиснувањето, детето може краткотрајно да ја изгуби свеста, па тоа многу ги загрижува родителите. Доколку престанокот на дишењето трае подолго од 10 секунди, може да се јават и контракции на мускулите и вкочанетост на телото, па се јавува грижа и кај родителите и кај лекарот, дека се работи за епилепсија. Поголем број од децата се опоравуваат уште во првата минута од почетокот на нападот и се враќаат на нормалните активности. Некои деца плачат или викаат по залиснувањето, а некои легнуваат да спијат.
Белиот напад се јавува почесто од синиот, како одговор на болка, повреда или страв, често при удар во главата. Детето ќе го почувствува ударот, паѓа, плаче кусо, работата на срцето станува нешто побавна, дететос е поти, ја менува појата – бледее и брзо се опоравува.
Секое петто дете има и сини и бели напади во различни периоди на растењето.
На педијатар треба да се обратите при првиот напад на залиснување, секогаш ако залиснувањето прв пат се јави пред 6. месец или после 4-5. Година, ако нападите се зачестени, силни, ако траат подолго од една минута или ако нападот се случи за време на хранење или менување пелена.
