Големата кашлица е сериозна бактериска инфекција на белите дробови и дишните патишта која може да биде особено опасна за бебињата. Само во 2024 година, во Обединетото Кралство починале 11 доенчиња. Сега, научниците развиваат нова вакцина што би можела да понуди посилна и подолготрајна заштита и значително да го намали ширењето на инфекцијата.
Позната и како „кашлица од 100 дена“ поради долготрајното закрепнување, големата кашлица многу лесно се пренесува. Најризични се бебињата, постарите лица и луѓето со ослабен имунитет.
Во 2024 година во Англија биле пријавени околу 15.000 случаи, во споредба со 856 случаи во 2023 година. Во моментов, бебињата, децата и бремените жени добиваат вакцина преку NHS за заштита од болеста, медицински позната како пертусис.
Но ново клиничко испитување, финансирано од Владата, открило дека нова вакцина во форма на назален спреј може да го спречи населувањето на бактеријата во носот и грлото – што е клучно за запирање на ширењето на инфекцијата.
Позната како BPZE1, вакцината предизвикала силни имунолошки реакции и во носот и во крвта, што сугерира долготрајна заштита.
Сегашните вакцини не обезбедуваат доживотен имунитет и не спречуваат луѓето да ја носат и шират бактеријата. Испитувањето е поддржано од Националниот институт за здравствени и клинички истражувања (NIHR), финансиран од Министерството за здравство и социјална грижа.
Позната и како „кашлица од 100 дена“ поради долготрајното закрепнување, големата кашлица многу лесно се пренесува. Најризични се бебињата, постарите лица и луѓето со ослабен имунитет
„Ова клиничко испитување, поддржано од Владата, претставува голем пробив во борбата против големата кашлица. За разлика од постојната вакцина за бремени жени, која ги штити бебињата во матката и спречува 9 од 10 смртни случаи на новороденчиња, оваа нова вакцина во форма на спреј функционира сосема поинаку – преку спречување на бактеријата да живее во носот и грлото,“ изјави министерката за јавно здравје, Ешли Далтон.
„Тоа значи дека може да го намали пренесувањето и да понуди подолготрајна заштита за сите, не само за новороденчиња. Тоа е моќен пример за светски водечкото британско истражување кое создава иновации за заштита на идните генерации.“
Професорот Роберт Рид, кој го водел истражувањето во NIHR Southampton Biomedical Research Centre, изјави дека вакцината „може да претставува голем чекор напред во запирањето на ширењето на болеста“.
Студијата Champion-1, за вакцината развиена од ILiAD Biotechnologies, вклучила 53 возрасни лица и беше објавена во списанието The Lancet Microbe. Ако наодите се потврдат во понатамошни испитувања и вакцината биде одобрена, може да им се дава на возрасни или деца.
Малите деца или бебиња може да побледат или да станат сино-сиви поради тешкотии со дишењето, додека кај возрасните лицето може да поцрвенее. Веднаш повикајте брза помош или одете во болница ако усните, јазикот, лицето или кожата детето одеднаш станат сини или сиви
Фази на симптоми
Пертусис е брзо пренослива бактериска инфекција на белите дробови и дишните патишта. Д-р Сајмон Теобалдс, матичен лекар од Манчестер објаснува дека типичните респираторни инфекции траат една до две недели, но кај пертусис, кој е бактериска инфекција – кашлицата може да потрае многу подолго.
Според американскиот Центар за контрола и превенција на болести (CDC), долгата и тешка болест се развива во три фази. Симптомите обично започнуваат 5 до 10 дена по изложеноста на бактеријата. Во почетокот личат на настинка, но по околу една недела се појавуваат напади на кашлица кои траат по неколку минути и се влошуваат навечер. Малите бебиња може да испуштаат карактеристичен звук или да имаат проблеми со дишењето. Кашлицата може да исфрли густ секрет, што може да предизвика повраќање.
Малите деца или бебиња може да побледат или да станат сино-сиви поради тешкотии со дишењето, додека кај возрасните лицето може да поцрвенее. Веднаш повикајте брза помош или одете во болница ако усните, јазикот, лицето или кожата детето одеднаш станат сини или сиви. Инфекцијата многу лесно се шири и може да предизвика сериозни компликации, како што се фрактури на ребра, пневмонија и напади (конвулзии). До осмата недела, силната и насилна кашлица обично преминува во поблага форма. Но кај некои може да трае со месеци – затоа и се нарекува „кашлица од 100 дена“.
Д-р Сајмон додава: „Ако симптомите траат или се влошуваат, се чувствувате полошо или имате висока температура, препорачуваме преглед кај матичен лекар за да се исклучат посериозни состојби како пневмонија или сепса.“
Веднаш побарајте лекарска помош ако:
- кашлицата е многу силна или нагло се влошува,
- се чувствувате многу болни,
- имате болка во градите,
- страната од вратот е отечена или болна,
- тешко дишете,
- кашлате крв.
Ако навистина имате голема кашлица, антибиотиците можат да помогнат, но само ако се започнат во првите три недели од симптомите, наведува NHS, а пренесува Сан.
