Возрасните не се единствените луѓе кои може да бидат погодени од висок холестерол. Децата, исто така, може да имаат високо ниво на холестерол, што може да предизвика здравствени проблеми, особено проблеми со срцеви заболувања, кога детето ќе порасне. Премногу холестерол доведува до таложење на наслаги на ѕидовите на артериите, кои го снабдуваат срцето и другите органи со крв. Наслагите може да ги стеснат артериите и да го блокираат протокот на крв во срцето, предизвикувајќи срцеви проблеми и мозочни удари.
Што предизвикува висок холестерол кај децата?
Нивото на холестерол кај децата е главно поврзано со три фактори на ризик:
- Наследност (пренесена од родител на дете);
- Исхрана;
- Дебелина.
Во повеќето случаи, децата со висок холестерол имаат родител кој исто така има покачен холестерол.
За деца со прекумерна тежина или обезни и кои имаат високо ниво на маснотии во крвта или ниско ниво на „добар“ HDL холестерол, управувањето со тежината е примарен третман. Ова значи подобрена исхрана со советување за исхрана и зголемено физичко вежбање
Како се дијагностицира високиот холестерол кај децата?
Здравствените работници можат да го проверат холестеролот кај децата на училишна возраст со едноставен тест на крвта. Спроведувањето на таков тест е особено важно ако има силна семејна историја на срцеви заболувања или ако родителот на детето има висок холестерол. Резултатите од тестот на крвта ќе откријат дали холестеролот кај детето е превисок.
Националниот институт за срце, бели дробови и крв (NHLBI) и Американската академија за педијатрија препорачуваат дека сите деца треба да бидат прегледани еднаш помеѓу 9 и 11 години и повторно помеѓу 17 и 21 година.
Селективен скрининг се препорачува за деца со дијабетес тип 1 или 2, или семејна историја на висок холестерол или семејна историја на предвремена срцева болест (возраст од 55 години или помлади за мажи, 65 години или помлади за жени). Скринингот се препорачува и за деца кои имаат индекс на телесна маса (БМИ) поголем од 95-от перцентил кај деца на возраст од 2-8 години или кај постари деца (од 12 до 16 години) со БМИ поголем од 85-от перцентил и кои имаат други фактори на ризик, како што се изложеност на чад од тутун, дијабетес или висок крвен притисок.
Првиот скрининг се препорачува по 2-годишна возраст, но не подоцна од 10-годишна возраст. Децата под 2-годишна возраст не треба да се прегледуваат. Ако липидниот профил на гладно е нормален, детето треба повторно да се прегледа за 3 до 5 години.
За деца со прекумерна тежина или обезни и кои имаат високо ниво на маснотии во крвта или ниско ниво на „добар“ HDL холестерол, управувањето со тежината е примарен третман. Ова значи подобрена исхрана со советување за исхрана и зголемено физичко вежбање.
За деца на возраст од 10 години и постари со екстремно високи нивоа на холестерол (или високи нивоа со семејна историја на рана срцева болест), треба да се земе предвид третман со лекови.
Националниот институт за срце, бели дробови и крв (NHLBI) и Американската академија за педијатрија препорачуваат дека сите деца треба да бидат прегледани за холестерол еднаш помеѓу 9 и 11 години и повторно помеѓу 17 и 21 година
Како се третира високиот холестерол кај децата?
Најдобар начин за лекување на холестеролот кај децата е со диета и програма за вежбање во која е вклучено целото семејство. Еве неколку совети:
- Јадете храна со малку маснотии, заситени масти, трансмасти, едноставни шеќери и холестерол. Количината на вкупната маснотија што детето ја консумира треба да биде 30% или помалку од дневните вкупни калории. Овој предлог не важи за деца под 2 години. Заситените масти треба да се одржуваат на помалку од 10% од дневните вкупни калории, додека трансмастите треба да се избегнуваат. За децата во високоризичната група, заситените масти треба да се ограничат на 7% од вкупните калории, а холестеролот во исхраната на 200 милиграми дневно.
- Изберете разновидна храна за вашето дете да ги добие сите хранливи материи што му се потребни.
- Вежбајте редовно. Редовните аеробни вежби, како што се возење велосипед, трчање, пешачење и пливање, можат да помогнат да се подигнат нивоата на HDL („добриот“ холестерол) и да се намали ризикот од кардиоваскуларни болести кај вашето дете.
Еве неколку примери на здрава храна што треба да му ја дадете на вашето дете.
- За појадок: овошјето, житариците без шеќер, овесната каша и јогурт со малку маснотии се меѓу добрите избори за храна за појадок. Користете обезмастено или 1% млеко наместо полномасно или 2% млеко (по 2-годишна возраст, или како што е препорачано од вашиот лекар).
- За ручек и вечера: Печете ја или подгответе ја на скара храната наместо да ја пржите. Користете леб и кифлички од цело зрно за да направите поздрав сендвич. Исто така, дајте му на вашето дете крекери од цели зрна со супи, чили и чорба. Подгответе тестенини, грав, ориз, риба, пилешко без кожа или други јадења. Секогаш сервирајте свежо овошје (со кора) со оброците.
- За закуски: Овошјето, зеленчукот, лебот и житариците се одлични закуски за децата. Децата треба да избегнуваат газирани сокови, овошни пијалаци.
Ако исхраната и вежбањето сами по себе не го подобрат нивото на холестерол, вашето дете можеби ќе треба да зема лекови како што се статини – лекови за намалување на холестеролот.
Нивото на холестерол кај детето треба повторно да се тестира и да се следи откако ќе се направат промени во исхраната или ќе се започне со земање лекови како што е препорачано од давателот на здравствена заштита на вашето дете. (WebMD)
