За еден мал, несреќен број на COVID-19 пациенти состојбата никогаш нема да се подобри, а во уште поретки случаи, нервите можат да се поправат на погрешен начин. Оние кои страдаат од оваа состојба, паросмија, можат да претрпат застрашувачки резултати: во екстремни случаи, храната може да им мириса на фекална материја
Поминаа 68 дена откако го изгубив чувството за вкус и мирис, не дека бројам, ја почнува својата приказна Боби Фридман, кој го загубил сетилото за мирис кон крајот на март откако поминал блага форма на коронавирусот.
Кон крајот на март, таман кога помислив дека се опоравувам од блага форма на COVID-19, поминав неколку минути чудejќи се на фактот дека мојата пржена риба не предизвикува воопшто никаков мирис во кујната. Но, наскоро се соочив со реалноста.
Оттогаш, секој ден, се надевав дека буквално ќе можам да се разбудам и да го помирисам кафето, но чекањето продолжува.
Јас не сум сам. Губењето на вкус и мирис беше додадено на официјалниот список на симптоми на Ковид-19 минатиот месец, а научниците кои го следат вирусот открија дека досега тоа е единствениот најсилен показател на инфекцијата, посигурен дури и од кашлицата или треската.
Пред да нападне Ковид, аносмијата, медицински термин за губење на мирис, беше релативно ретка, иако се знаеше дека влијае на лица со вирусни инфекции и други состојби како повреди на главата. Зборував со Криси Кели, поранешна пациентка со аносмија, која ја води добротворната организација за губење на сетилото за мирис „Abscent“. Кели ми кажа дека првиот знак дека се случува нешто чудно бил уште во февруари годинава, кога добила порака од корисник на Твитер во Иран, кој барал помош. Неколку недели подоцна, таа била контактирана од хирург во Италија, кој страдал од истото. До крајот на март, буквално илјадници луѓе во Велика Британија бараа помош од „Abscent“.
Кога не можете да мирисате, е како да мирисате еден вид на ништо цело време. Ми недостасува можноста да уживам во аромата на шолја кафе или свежо исечената трева, но и сеќавањата што ги будат мирисите. На попрактично ниво, постојано проверувам да не сум го оставил гасот вклучен. Параноичен сум за личната хигиена и постојано се туширам и ја менувам облеката
За повеќето луѓе, овој несакан феномен ќе биде краток. Како да имате штипка за алишта на носот, но, штом ќе се тргне, се опоравувате – обично после две до три недели. За значително малцинство, вклучувајќи ме и мене, вирусот предизвикува оштетување на нервите. Според Симон Гајн, кој е дел од „Abscent“ и консултант хирург во Кралската национална болница за грло, нос и уши, добрата вест е дека нервите можат да се повратат. Но, потребно е време: обично нешто повеќе од два месеци до две години.
За еден мал, несреќен број на COVID-19 пациенти состојбата никогаш нема да се подобри, а во уште поретки случаи, нервите можат да се поправат на погрешен начин. Оние кои страдаат од оваа состојба, паросмија, можат да претрпат застрашувачки резултати: во екстремни случаи, храната може да им мириса на фекална материја.
Мојот бавен напредок е неверојатно фрустрирачки. Добро сум свесен дека во време кога толку многу луѓе умираат од Ковид, загубата на скоро 40 проценти од сетилата изгледаше како да е нешто што едвај вреди да се спомене. Вистината, сепак, е дека – додека имам среќа да бидам поинаку здрав – тоа е прилично мизерно. Како што ми кажа Гајн, „повеќето луѓе не сфаќаат колку го користат сетилото за мирис додека не го изгубат“.
Кога не можете да мирисате, е како да мирисате еден вид на ништо цело време. Ми недостасува можноста да уживам во аромата на шолја кафе или свежо исечена трева, но и сеќавањата што ги будат мирисите. На попрактично ниво, постојано проверувам да не сум го оставил гасот вклучен. Параноичен сум за личната хигиена и постојано се туширам и ја менувам облеката.
Можеби најлошото е неможноста да се ужива во храна и пијалок. Иако го вратив она што се нарекува „основен вкус“ после неколку недели, така што можам да откријам дали нешто е слатко, кисело, горчливо, солено, сепак, сетилото за мирис е она што ти овозможува да го пробаш „вкусот“.
Некоја храна воопшто не можам да ја вкусам, а најчесто се чувствувам како да јадам разводнета верзија на вистинската работа. Колку е поубава храната, толку е позабележителна разликата – јадењето бифтек изгледа како џвакање гума.
За повеќето луѓе, овој несакан феномен ќе биде краток. Како да имате штипка за алишта на носот, но, штом ќе се тргне, се опоравувате – обично после две до три недели. За значително малцинство, вклучувајќи ме и мене, вирусот предизвикува оштетување на нервите
Дури и вака, има други луѓе на кои им е далеку полошо од мене. Гајн ми кажува дека многу луѓе можат „да очекуваат процес на жалење“ и дека аносмијата може да предизвика значителни проблеми со менталното здравје. Во некои случаи, дури можат да се раскинат и врските, бидејќи луѓето се навикнати на користење на мирисот при одредување на привлечноста на партнерот.
Сепак, постојат работи што можете да ги направите за да помогнете во процесот на закрепнување. Последниот месец „го тренирам мирисот“. Изненадувачки е едноставно. Имам четири мали стаклени тегли, секоја содржи масло, кое дава посебен секојдневен мирис: во мојот случај, тоа е мирис од рози, лимони, каранфилче и еукалиптус. На првиот ден сфатив дека, за срамота, не знаев што е каранфилче или како мириса. И покрај тоа што пријателите ме упатуваа да размислувам за тоа како за „мирисот на Божиќ“, од очигледни причини, сè уште не знам што е тоа.
Двапати на ден, морам да поминам 20 секунди вдишувајќи ја секоја од теглите, во четири кратки помирисувања, додека си го замислувам мирисот во себе. Секогаш почнувам со розите: ја отворам теглата, ги затворам очите и ја замислувам грмушката со рози што ја имавме во домот од детството, и мирисам. Како мирисот да е на дофат, но некако не можам да го фатам.
Најчесто се чувствувам како да јадам разводнета верзија на вистинската работа. Колку е поубава храната, толку е позабележителна разликата – јадењето бифтек изгледа како џвакање гума
Потоа, секој пат, го снимам резултатот на апликација, оценувајќи колку е „силен“ и „вистински“ секој мирис е на скала од ништо до четири. Со недели бележам цврсти нули, дозволувајќи ми да создадам серија на депресивни табели.
Тоа е секако разочарувачки на моменти, упорно отворајќи ги стаклените тегли секое утро и вечер само за да намирисам ништо, и без знак на напредок. Морам да признаам дека се откажав неколку дена кога сето тоа изгледаше бесмислено, но сега се вратив повторно на вистинскиот пат.
Според Гајн, важно е да се истрае. „Кога за прв пат слушнав за овој процес, мислев: „Нема шанси“, ми рече тој. „Сакав навистина сложени молекули и истражувачки медицински процедури. Но, кога ги видов податоците, немаше расправање“.
„Колку повеќе тренинг за мирисање правеа луѓето, толку подобри резултати добија“.
Функционира затоа што луѓето имаат околу 400 рецептори за мирис: тренингот ви помага да ги „вклучите“ овие рецептори, што пак помага да ги стимулирате вашите мирисни нерви додека се поправаат. Важно е да користите различни мириси, бидејќи секој ќе користи различна комбинација на рецептори. (Дејли телеграф)