Лана имала седум години кога нејзината мајка Маја прв пат забележала дека и растат градите. “Ми се чинеше толки рано“, вели мама Маја. “Сите останати девојчиња во нејзиното одделение беа рамни. Морав да купам мали поставени поткошули за да може да ги носи под блузите и кошулите“. Сепак, останала релативно безгрижна, се до една година подоцна, кога на Лана почнале да и растат влакна на интимните делови, да и се појавуваат акни и кога потта почнала да и мирис. “Бев вознемирена што пубертетот почнува и дека ментруален циклус ќе добие во 3 одделение. Едноставно не бев се уште подготвена да се носам со тоа“, раскажаува Маја, чија ќерка Лана на многу рана возраст почнала да покажува знаци на предвремено влегување во пубертет.
Педијатарот ги упатил на ендокринолог за да утврди дали Лана минува низ преран пубертет, почеток на пубертетот пред седмата или осмата година кај девојчињата или деветтата кај момчињата.
Причините за преран пубертет се разни и се уште се предмет на разни истражувања, но најважно е да се знае дека предвремениот пубертет со себе носи многу физички, психички и емоционални предизвици за детето, но и за родителите. Кај повеќето случаи, хормоналните промени и промените на телото се случуваат додека детето се уште не е емотивно зрело.
- КОИ СЕ СИМПТОМИ НА ПРЕДВРЕМЕН ПУБЕРТЕТ?
Симптомите многу не се разликуваат од вообичаениот пубертет, барем не на прв поглед. Така, кај девојчињата помлади од осум години може да се забележи растење на градите, на срамни влакненца, влакненца под пазувите, појава на непријатен мирис под пазувите, нагло растење, добивање на телесна тежина, а често и менструалниот циклус се јавува пред 8. година.
Кај момчињата, пред деветтата година, доаѓа до зголемување на тестисите, раст на пенисот и скротумот, како и брз физички раст. Исто така добиваат и влакна на рацете, нозете, половите органи, а некои и први влакненца на надусниците.
Не е добро да се занемаруваат знаците на прераниот пубертет, туку потребно е да се побара лекарска помош, односно да се консултира со ендокринолог и да се побара преглед на хормоналната слика.
На предвремениот пубертет кај девојчињата укажува нивото на хормонот ФСХ, ЛХ и естроген во организмот, а кај момчињата зголемено ниво на хормонот тестостерон.
Општо, денес девојчињата се развиваат порано од претходно, а бројни студии покажале дека развојот на градите почнува се порано. Спротивно на врежаното ислење, причината за тоа не е прекумерната количина на хормони во храната што ја јадеме, или хемикалиите во воздухот, водата или текстилот. Тоа во голем процент се препишува на подобрата исхрана, поголемата потрошувачка на животински белковини и поголемо ниво на телесни масти. Девојките кои се повисоки и потешки имаат тенденција да се развиваат порано од своите помали пријателки.
Но, многу деца за кои се чини дека рано се развиваат, всушност немаат клинички предвремен пубертет. За да се дијагностицира преран пубертет, лекарот ќе направи тестови на крв и урина за да открие зголемени нивоа на половите хормони, како и рендгенска снимка на рацете на детето, со цел да ја открие “коскената возраст“ и да провери дали созреваат коските.