Идејата е едноставна – начинот на кој им се обраќаме на децата директно влијае на нивното однесување, самодоверба и чувството за сопствена вредност. Кога ги доживуваме како способни, паметни и силни, тие почнуваат така и да се однесуваат.
Но колку навистина треба да ги фалиме децата? Според д-р Челси Хауге-Завалета – далеку повеќе отколку што мислиме. Односно, две до три пофалби дневно кои великодушно им ги упатуваме мислејќи дека можеби претеруваме, се далеку под просекот. Па, колку е доволно? Верувале или не, за да се забележат промени, стручњаците тврдат дека се потребни околу 100 пофалби.
100 пофалби дневно – минимум за видливи промени
Да, добро прочитавте. Д-р Хауге-Завалета тврди дека децата не се доволно пофалени сè додека не слушнат околу 100 пофалби дневно.
Можеби звучи претерано, но психолошките истражувања покажуваат дека токму на тој број се случуваат клинички значајни позитивни промени во детското однесување.
– Кога детето сто пати на ден слуша што прави добро, токму тоа добро станува нивни внатрешен компас. Тие спомени остануваат во телото и мозокот – и затоа децата сè повеќе го повторуваат тој вид однесување – објаснува Хауге-Завалета.
А што ако тоа недостасува? Според истата стручњачка, важи и обратно:
Ако детето секојдневно добива многу негативни упатства или едноставно премалку позитивни, мозокот гради сосема поинаков образец – оној во кој се засилуваат реактивноста, фрустрацијата и експлозивноста.
Невродивергентните деца слушаат 20.000 повеќе негативни упатства до својата 10-та година
Децата кои се невродивергентни (на пр. со АДХД, аутизам) се особено чувствителни. Проценката е дека до својата десетта година слушаат 20.000 повеќе негативни коментари отколку нивните невротипични врсници.
Тоа е огромен товар кој го обликува нивното однесување и самодоверба.
Затоа Хауге-Завалета истакнува дека родителите навистина можат да ја подобрат ситуацијата – но тоа бара дополнителен труд.
462 пофалби дневно?
Како да се исправи долгогодишниот негативен образец? Стручњачката тврди дека е можно – со 462 пофалби дневно.
Звучи невозможно, но има трик – методата „спортски коментатор“. Тоа е едноставна техника во која родителот коментира и вербализира сè што детето прави добро – баш како спортски коментатор.
Примери:
- „Вау, навистина се концентрираш додека боиш.“
- „Слушам дека го користиш твојот внатрешен глас.“
- „Ја стави чинијата во мијалникот.“
- „Гледам дека побара помош кога зборот ти беше тежок.“
- „Ја стави облеката во корпа.“
- „И покажуваш на сестра ти како се игра играта.“
- „Се усогласуваш со тимот.“
- „Ги држиш вратите и ги пушташ другите да поминат.“
Целта е родителот да научи да го забележува доброто, дури и во ситниците што обично би поминале незабележани.
Стручњаците дополнително ја објаснуваат оваа техника:
„Sportscasting е едноставно коментирање на она што се случува пред вас. Ако детето црта, речете: ‘Погледни колку се трудиш.’ Тоа е доволно за детето да почувствува дека го гледате.“
Зошто оваа метода делува?
- ја гради самодовербата на детето
- поттикнува развој на позитивни обрасци на однесување
- ги намалува реакциите на лутина и импулсивност
- им помага на родителите да развијат навика да ги забележуваат добрите моменти
- особено им помага на невродивергентните деца
- ја подобрува поврзаноста родител–дете
