За активност на крлежите се неопходни поволна температура и влажност, па затоа имаат изразена сезонска активност. Најбројни се во пролет и лето, а може да се најдат и во рана есен, во зависност од климатските услови.
Во земјава најраспространет и т.н шумскиот крлеж (Ixodes ricinus) кој ја пренесува бактеријата Borrelia burgdorferi која предизвикува Лајмска болест (борелиоза), вирусот на крлежен менингоенцефалитис.
Крлежите се среќаваат на лисја и гранки од грмушки, ниска вегетација до висина од еден метар, во грмушки, најмногу во приземниот слој на шумите. Најчесто се заразуваат кога се хранат со шумски животни и глодари, а со убодот може да ја пренесат инфекцијата и на луѓето, доколку се најдат во нивната природна средина.
Лицата кои професионално или рекреативно често престојуваат на подрачка со природни жаришта на крлежите, како што се шумари, шумски работници, војници, планинари, ловци, излетници, туристи др., спаѓаат во ризична група изложена на крлежи.
Ризикот од изложеност на заразни болести кои ги пренесуваат крлежите може да се намали со мерките што ви ги претставуваме во продолжение.
ПОСТАПКА ПРИ УБОД ОД КРЛЕЖ
Ако сте забележале крлеж на кожата, важно е да го отстраните што е можно поскоро – ризикот од инфекција е поголем колку подолго е закачен крлежот. Полесно е да се отстрани во првите неколку часа по убодот.
Измијте ги рацете, избришете ја пинцетата со антисептик и веднаш извадете го крлежот со пинцета (сами или некој околу вас) со тоа што ќе го фатите што е можно поблиску до главата, покрај кожата и со нежно и лесно повлекување извлечете го од кожата, а на кожата нанесете антисептик.
Крлежот немојте да го премачкувате ништо (алкохол, крем, масло, лак за нокти, петролеј и сл.), ниту да го “палите“ со пламен, не го повлекувајте нагло, не го стискајте или гмечите, бидејќи тој поради тоа се грчи и излачува поголеми количини на секрет и доколку е заразен крлежот, предизвикувачот на болести во човечкото тело, така полесно се пренесува инфекцијата.
На лекар не треба да се јавувате, освен ако по убодот (каснувањето) од крлежот, во рок од четири недели (најчесто во рок од 7 дена) се појави осип (црвенило на кожата во прстенеста до овална форма која бледее во средината, еритема мигранс) и/или покачена температура и треска. Појавата на осип и/или температура и треска најверојатно е одраз на бактериска инфекција со бактерија (Borrelia burgdorferi) која успешно се лекува со антибиотик.
