ПИШУВА:
М-р Марина Крстиќ,
специјален едукатор – рехабилитатор
магистер по образование на надарени и талентирани
♦♦♦♦♦♦♦
Во психомоторната реедукација се користат движења за да се поттикне развојот во сите области на детското функционирање. Менталните и моторните функции се двата основни елементи на човековото однесување. Во детството најпрвин се тесно поврзани, а подоцна се повеќе се диференцираат според нивната хиерархија, но и тогаш нивното меѓусебно влијание не престанува бидејќи ја задржуваат својата суштинска врска.
Психомоторната реедукација е повеќе- димензионален пристап за работа со деца и возрасни со психомоторни нарушувања, со која преку движења се постигнува и физичка и вербална комуникација
Развојот на свеста и личноста на детето е нераскинливо поврзан со доживувањето на телесната шема. Доживувањето на телесната шема е сложено искуство кое постепено се развива во текот на првите години од животот на детето преку интеракциите на социјалната средина и невробиолошката основа. Секоја емоционална промена во детството е придружена со одредена промена во мускулната тензија и моторната активност. Тоа е движењето што го претставува лостот преку кој се остваруваат првите аспирации на детето кон светот и преку кој детето дејствува на светот. Во исто време, овие движења ја претставуваат првата шема на искуство за нас самите во светот и за светот околу нас.
Складноста на развојниот тек е основа за хармоничен развој на психомоторните вештини, а неговата нескладност во најраните фази на развој лежи во основата на психомоторните нарушувања како што се психомоторната нестабилност, нарушувањата во праксија, тиковите, нарушувањата во однесувањето итн.
Реедукација на психомоторните вештини е најсоодветниот метод во третирање на децата со: дисхармоничен развој, диспраксија, первазивни развојни нарушувања, интелектуална попреченост, проблеми со говорот и јазикот, нарушувања во однесувањето и други
Во психомоторната реедукација се реинтегрира функционалната целовитост на психомоторните вештини на детето, преку движење се будат, се повторуваат и надградуваат сензомоторните искуства. Преку реедукација на психомоторните вештини се остварува физички дијалог помеѓу детето и терапевтот, на детето му се овозможува повторно да ги доживее претходните фази на доживување на телесната шема, фази на развој на владеење со просторот и времето и сите оние фази кои недоволно оставиле јасни искуства.
Затоа психомоторната реедукација е повеќедимензионален пристап за работа со деца и возрасни со психомоторни нарушувања, со која преку движења се постигнува и физичка и вербална комуникација.
Реедукација на психомоторните вештини е најсоодветниот метод во третирање на децата со: дисхармоничен развој, диспраксија, первазивни развојни нарушувања, интелектуална попреченост, проблеми со говорот и јазикот, нарушувања во однесувањето и други.
Основните принципи на психомоторната реедукација се:
- Секоја вежба мора да биде јасно дефинирана, да има јасна цел, начин на кој се постигнува целта и начин на кој се оценува постигнувањето;
- Секое движење или збир на движења на вежбата мора да остават јасен белег во сетилните дразби, особено на полето на кинестетичкото чувство;
- Никогаш не треба да го поставуваме нивото на активности до кои личноста на детето не достигнала – во спротивно на детето му наметнуваме еден неуспех во животот повеќе што ќе донесе со себе уште едно обесхрабрување, а како успех можеме да ја сметаме фазата кога детето, потпирајќи се на искуствените целини што сме му овозможиле да ги стекне, открива само нов вид на постоење);
- Вежбите за психомоторна реедукација не треба да се сметаат за ригидно правило (суштината на реедукација е дека секое движење е дизајнирано во однос на основната задача на реедукација);
- Секое движење и секое чувство, со чувството што се јавува и го придружува тоа движење, мора да се именува (зборот, чувството и чувството што го придружува тоа чувство е концепт што е јасен во свеста, што може да се вклучи во мисловните процеси, со што се збогатува фондот на општите искуства на реалноста, на сите нивоа на личноста).
Преку реедукација на психомоторните вештини применуваме општи вежби за психомоторна реедукација и специфични вежби за психомоторна реедукација.
Работата на специјалниот едукатор – рехабилитатор е да дијагностицира и спроведе соодветен третман и на тој начин да му помогне на детето да го ублажи или надмине соодветниот развоен проблем. Го стимулира развојот на детето и влијае на постоечките потенцијали за да се зајакнат одредени способности на детето, а со соодветен пристап и третман ги ублажуваат или надминуваат постоечките пречки.
