ПИШУВА:
М-р Марина Крстиќ,
специјален едукатор – рехабилитатор
магистер по образование на надарени и талентирани
♦♦♦♦♦♦♦
РОДИТЕЛИТЕ И НАДАРЕНИТЕ ДЕЦА
Надарените деца бараат многу внимание, време и трпение од нивната околина, a претежно од своите семејства. Тие поставуваат многу прашања, љубопитни се и постојано истражуваат, што понекогаш е тешко да се следи од нивните родители, особено ако имаат други деца во семејството.
На надареното дете од најрана возраст мораме да му дозволиме да вежба, истражува, открива, анализира итн. Тоа истражува предмети и појави, истражува и наоѓа решенија за проблемите со кои се среќава и да ги подредува и класифицира предметите според одредени карактеристики
За да бидат подготвени да одговорат на нивните прашања, родителите мора постојано да се едуцираат, да го надградуваат и обновуваат своето знаење за надареноста.
Понекогаш на родителите им е доста тешко бидејќи интересите на надарените деца се широки и тие очекуваат и бараат многу. Надарените деца бараат многу знаење, внимание во активностите за кои покажуваат интерес. Надарените деца учат побрзо и полесно од нивните врсници, и затоа им треба поширок опсег на активности. На детето треба да му се даде доволно простор да се развие колку што може.
Некогаш проблемот настанува кога родителите препознаваат дека нивното дете е натпросечно во одредени области и пред него ставаат се потешки цели и задачи што често лошо влијае на надареното дете и неговата психолошка благосостојба.
Многу е важно за надарено дете неговите родители да му го обезбедат следново:
- стимулации за да го поттикнете во учењето,
- различни, мултисензорни стимулации, активности и искуства,
- материјали за учење на игрите и учење преку игра,
- лични примери, бидејќи децата учат по модел.
На надареното дете од најрана возраст мораме да му дозволиме да вежба, истражува, открива, анализира итн. Тоа истражува предмети и појави, истражува и наоѓа решенија за проблемите со кои се среќава и да ги подредува и класифицира предметите според одредени карактеристики. Секој од горенаведените активностите многу ќе му помогнат на детето да ги развие потенцијалите што ги поседува. Таканаречениот психолошки простор е важен за развојот на надареното дете. Квалитетен психолошки простор може да создадат само ненаметливи, флексибилни и неавторитарни родители.
Родителите на надарените деца не треба да се фокусираат само на достигнувањата, туку тие мора да имаат време за своите деца. Родителите на надарените деца со високи постигања ненаметливо го надгледуваат континуираниот напредок на нивните деца, но тие ретко се ригидни, доминантни и авторитарни. Таквите родители ги поттикнуваат своите деца на независност и независно одлучување. Таквите надарени деца успешно ќе се развиваат и ќе можат сами да совладуваат различни ризици без помош од родителите.
Оптималната семејна средина треба да задоволува четири основни потреби на надарено дете, а тоа се:
- потребата за љубов и сигурност,
- потребата од нови искуства,
- потребата за постигнување успех,
- потребата за чувство на одговорност и независност.
Децата кои се надарени нема да можат да ги користат своите високи способности ако семејството не ги задоволува четирите основни потреби што ги имаат децата. Затоа родителите имаат голема улога и тие се клучот за развојот на мотивацијата кај надарените деца.
Квалитетното рано искуство е важно и игра голема улога во подоцнежниот развој на високите способности и влијае на интелектуалниот развој на надареното дете.
