Воннаставните активности отсекогаш биле дел од детството – нешто што децата го правеле надвор од училишните обврски и што им носело радост и забава. Но, ако порано тие активности се одржуваа еднаш или двапати неделно, денес сè почесто гледаме деца кои трчаат од една активност на друга, со речиси секојдневен распоред како кај возрасни.
Некои деца тоа навистина го сакаат, други не сакаат ни да слушнат за тоа, а понекогаш се родителите тие што поставуваат правила кои децата треба безусловно да ги следат.
Секое дете има различна толеранција на обврски
Некои деца можат да издржат повеќе активности, а некои полесно се изморуваат – било поради замор, недостаток на интерес или едноставно затоа што им треба слободно време.
Не е лесно да се најде точната мерка – нешто што ќе ги задоволи и децата и родителите, без да се жртвува менталното здравје, сон или време за игра.
Децата денес се преоптоварени
Д-р Дијан Хес, педијатарка и мајка на две деца, вели дека секојдневно гледа деца во својата ординација со толку пренатрупани распореди, што немаат време ниту да се релаксираат, ниту доволно да спијат.
„Ова веќе не се случува само кај семејства со високи примања. Сè повеќе деца се преоптоварени. Често земаат мелатонин затоа што немаат време природно да се смират пред спиење“, вели д-р Хес.
Совети на педијатарка за справување со пренатрупан распоред
- Бидете реални со очекувањата
„Во 20 години работа слушнав многу родители кои очекуваат нивното дете да добие спортска или музичка стипендија. Но, реалноста е дека тоа им успева на многу мал број деца. А претходно – раните тренинзи и долги часови чекање – се извор на непотребен стрес.“
- Не се споредувајте со другите
Социјалните мрежи создаваат илузија на натпревар – кој има поуспешно, поактивно или попродуктивно дете. Ако гледате како туѓи деца победуваат на натпревари, не мора веднаш да го запишете и вашето.
Наместо тоа, изберете активности што го исполнуваат вашето дете – онаму каде што се чувствува среќно и природно.
- Дозволете му на детето да каже „не“
„Ја запишав ќерка ми на танцување кога имаше 4 години. Брзо ми рече дека тоа не ѝ се допаѓа. Ја оставив да експериментира со различни спортови сè додека не најде што ѝ лежи.“
Разговарајте со децата, слушајте ги, покажете дека ги разбирате и дека не мора да ги задоволуваат вашите очекувања по секоја цена.
- Имајте барем една слободна вечер во неделата
Во нашето семејство, петочнте вечери беа „свети“ – без обврски. Тоа време е важно за семејно опуштање и зајакнување на врските.
Препорака: една, максимум две активности одеднаш. Тоа помага да се задржи рамнотежата меѓу учење, забава и одмор.
- Не го поставувајте прашањето: спорт или екрани?
Многумина мислат: „Ако не оди на фудбал, ќе седи со таблетот цел ден“. Но, тоа не мора да биде така. Понудете му и други алтернативи, како читање, цртање, возење велосипед, игра во природа.
Правилното управување со дневниот распоред и почитување на детските интереси е клучно за намалување на стресот и градење здраво детство.
Ако забележите дека вашето дете е често изморено, нервозно или без ентузијазам – тоа може да биде знак дека му треба пауза. Вратете се чекор назад, оставете простор за слободна игра, досада и одмор.
Токму таму, во тие „ништо не правам“ моменти, се раѓаат креативноста, внатрешниот мир и здравата самодоверба.
