Некои родители се прашуваат дали е подобро нивното дете да прележи овчи сипаници (варичела) во рана возраст, верувајќи дека раната изложеност е побезбедна или дека природната инфекција обезбедува подобар имунитет. Оваа идеја потекнува од времињата кога вакцинацијата не беше достапна, а родителите претпоставуваа дека полесно е да се справат со сипаниците во детството отколку со ризиците од нејзиното добивање во зрелоста.
Сепак, намерното изложување на вашето дете на овчи сипаници повеќе не се смета за безбеден или неопходен пристап. Современата здравствена заштита нуди побезбеден и поефикасен начин да се заштитат децата од вирусот преку вакцинација, со што значително се намалува ризикот од компликации и идни заболувања.
Зошто некои родители размислуваат за рана изложеност?
- Верба во природниот имунитет
Многу родители претпоставуваат дека природната инфекција обезбедува доживотен имунитет, што во повеќето случаи е точно. Но, тоа доаѓа со цена – изложеноста на вирусот носи непредвидливи ризици кои можат да доведат до сериозни компликации.
- Страв од потешки исходи во зрелоста
Постојат верувања дека заразувањето со овчи сипаници во зрелоста може да предизвика потешка форма на болеста. Иако ова е точно, намерното изложување на дете не е најбезбеден начин за спречување на идни компликации. Вакцинацијата обезбедува имунитет без да го изложи детето на непотребен ризик.
Дали намерното изложување на овчи сипаници е безбедно?
- Непредвидлива тежина на болеста
Иако многу деца имаат блага форма на овчи сипаници, нема начин однапред да се предвиди колку сериозна ќе биде болеста кај кое било дете. Некои деца развиваат висока температура, големи и болни плускавци и сериозен дискомфорт, додека други може да имаат потреба од болничко лекување.
- Ризик од сериозни компликации
Дури и кај здрави деца, овчите сипаници може да доведат до неочекувани компликации, вклучувајќи:
- Инфекции на кожата: Чешањето на плускавците може да воведе бактерии, што доведува до секундарни инфекции кои можат да бараат антибиотик.
- Пневмонија: Иако ретко, овчите сипаници може да предизвикаат белодробни инфекции, особено кај мали деца.
- Енцефалитис: Воспаление на мозокот е сериозна, но ретка компликација која може да резултира со долготрајни невролошки оштетувања.
Многу родители претпоставуваат дека природната инфекција обезбедува доживотен имунитет, што во повеќето случаи е точно. Но, тоа доаѓа со цена – изложеноста на вирусот носи непредвидливи ризици кои можат да доведат до сериозни компликации
- Зголемен ризик за ранливи популации
Изложувањето на детето на овчи сипаници не влијае само на него – тоа го зголемува ширењето на вирусот на други лица, вклучувајќи:
- Бебиња: Бебињата под 9 месеци се премногу мали за вакцинација и се со повисок ризик од тешка болест.
- Бремени жени: Овчите сипаници во текот на бременоста може да предизвикаат сериозни компликации, вклучувајќи конгенитален синдром на варичела, кој може да резултира со вродени аномалии.
- Имуносупресивни лица: Луѓе со ослабен имунитет, како оние што примаат хемотерапија или имаат хронични заболувања, се со поголем ризик од сериозни компликации.
Кои се побезбедните алтернативи на рана изложеност?
Вакцинација: Безбеден и ефикасен избор
Вакцината против овчи сипаници е безбеден и сигурен начин за заштита на децата од вирусот варичела-зостер без ризиците поврзани со природната инфекција. Иако сè уште не е дел од рутинскиот календар за вакцинација, се препорачува за одредени групи со висок ризик.
Висока ефикасност: Вакцината спречува појава на овчи сипаници кај околу 90 % од случаите и значително ја намалува тежината кај оние кои ја добиваат болеста по вакцинацијата.
Изложувањето на вашето дете на овчи сипаници во рана возраст може да изгледа како брз начин за обезбедување имунитет, но тоа носи непотребни ризици кои можат да се избегнат
Намален ризик од компликации: Вакцинацијата штити од сериозни компликации поврзани со природната инфекција, нудејќи побезбеден начин за развивање имунитет.
Покрај спречување на овчите сипаници, вакцината, исто така, го намалува ризикот од појава на херпес зостер подоцна во животот. Херпес зостер се јавува кога вирусот варичела-зостер ќе се реактивира, често децении по првата инфекција. Вакцинираните лица имаат помалку шанси да развијат херпес зостер или да искусат тешки симптоми.
Зошто да се избегнува намерното изложување?
Современата медицинска препорака е променета
Пред неколку децении, пред достапноста на вакцината, справувањето со овчите сипаници преку природна инфекција беше практичен избор. Но, со тоа што денес постојат побезбедни и поефикасни алтернативи, намерното изложување на детето на вирусот не се препорачува.
Минимизирајте ги непотребните ризици
Нема причина да се изложува детето на непредвидливи ризици кога вакцинацијата нуди безбедна и ефективна заштита. Потенцијалните сериозни компликации, заедно со ризикот од ширење на вирусот на ранливи популации, го прават намерното изложување застарена и небезбедна практика.
Кога треба да размислите за вакцина?
Ако вашето дете не прележало овчи сипаници и не е вакцинирано, разговарајте со вашиот здравствен работник за вакцина против овчи сипаници. Иако не е дел од рутинската детска имунизација, сепак, може да се препорача за деца кои:
- Имаат ослабен имунитет.
- Се во близок контакт со имуносупресивни лица.
- Имаат членови на семејството со поголем ризик од компликации.
Изложувањето на вашето дете на овчи сипаници во рана возраст може да изгледа како брз начин за обезбедување имунитет, но тоа носи непотребни ризици кои можат да се избегнат. Вакцинацијата обезбедува побезбеден и поефективен начин да го заштитите вашето дете, а воедно да спречите ширење на вирусот на други.
