Изливите на бес немаат поврзаност и не можете да протолкувате што ја предизвикало бурната реакција на детето. А пред само неколку месеци, вашето дете било добро бебе со кое сте можеле да направите сè и да одите каде било. Но, денес тоа е претворено во ’мало ѓаволче’ и се плашите дека со еден погрешен збор или гест ќе предизвикате вистинска бура од хистерија, викање, плачење или фрлање работи. Едноставно не знаете како да се справите со тоа бидејќи ве полудува со своето однесување. Како да постапите? Да го оставите на мира, да го игнорирате, да го прегрнете, да го повишите томот на гласот… се чувствувате беспомошно.
Детето има желба да прави некои работи, но неговите ментални и моторни вештини се развиваат побрзо од неговата способност за комуникација. И токму поради тоа што нема можност вербално да ја искаже својата фрустрација, кај детето се јавуваат тантруми. Немојте да мислите дека детето се обидува да го привлече вашето внимание со изливите на лутина или бес.
Тантрум, вели дефиницијата, е непланирано искажување на лутина што се изразува физички и вербално. Тоа е всушност нормална детска реакција во момент кога некој ќе му се замеша во неговиот тек на мисли кога сакало да подобри некоја вештина или да биде независно. На пример, детето може да се исфрустрира обидувајќи се да го закопча копчето на палтото или кога ќе му се каже дека е време за спиење, а тоа би останало будно.
Таквите настапи на бес се подеднакво чести и кај момчињата и кај девојчињата и најчесто се јавуваат на возраст од една до три години. Некои деца ги доживуваат редовно, секој ден по неколку пати, додека други ретко, бидејќи секое дете е различно, а некои се повеќе склони кон бес или плачење од другите. Не го класифицирајте секое искажување на лутина како тантрум.
Детето може да негодува, да вреска, да ги удира нозете од подот од различни причини. Но, вистинскиот бес е нешто што не можете да го контролирате или запрете, а детето исто така нема контрола над своето однесување. Имено, кога ќе се акумулира фрустрација (што веројатно го знаете од сопствен пример), единствениот начин да се ослободите од напнатоста е преку експлозија на емоции. А додека трае тантрумот, детето е преплавено од сопствениот внатрешен гнев, вон себе е и мора да се справи со силни чувства кои не може да ги контролира. И запомнете, колку и да ви изгледа непријатно неговиот напад на бес, и колку и да ви е тешко, на детето му е уште потешко.
Како да спречите тантрум?
Со практикување на приврзано родителство, ќе биде полесно да се надмине, а можеби дури и да се спречат изливите на гнев кај децата. „Приврзаните родители“ можат многу добро да го „прочитаат“ своето дете и природно да создадат средина која ги минимизира изливите на гнев.
1. Секојдневно давање избор
Еден начин на кој можете да ги спречите бесот кај вашето дете е да му дадете илузија на контрола со тоа што ќе му дадете избор во секојдневниот живот. Наместо, на пример, само да му послужите ручек, прашајте го дали сака моркови или грашок со месото.
А ако секое утро се карате за облека за во градинка, дајте му да избере помеѓу две облеки за да може да избере што да облече. На тој начин детето добива впечаток на контрола врз сопствениот живот, а вие му давате до знаење дека ги почитувате неговите одлуки и дека го слушате, а не само да му заповедате.
2. Најавувавње на спорно случување
Исто така, најавувањето на случување може да биде добар обид да се спречи тантрум. Ако, на пример, треба да одите во продавница, наутро кажете му на вашето дете дека ќе мора да пазарувате попладне, без него и дека ќе го чува татко му, баба му или некој друг. Овој принцип најдобро функционира на тригодишна возраст, кога децата веќе имаат чувство за време.
Исто така, кога сакате да ја прекинете неговата игра за детето да се подготви за спиење, кажете му на пример: „За 10 минути ќе биде време за спиење“. Обидете се да избегнувате императивни реченици што е можно повеќе. Наместо: „Тргни ги играчките од подот“, прашајте: „Каде стојат овие книги? или „Каде би можеле да ги ставиме овие колички?“. На овој начин поголема е можноста на соработката на детето.
3. Воспоставување рутина
Ако му дадете на вашето дете доволно рутина во животот, на добар пат сте да избегнете тантруми. На малите им се допаѓа удобноста и сигурноста што им ги дава рутината бидејќи на тој начин знаат што да очекуваат во даден момент. Ако детето знае што треба да прави во одредено време, поради тоа ќе прави помалку проблеми. И секако, препознајте ги границите на детето. Ако сте имале многу напорен ден (нови активности, игра на отворено, посета од баба и дедо), одложете ги плановите за вечера. Останете дома и забавувајте се со тивки игри пред легнување.