Мозокот се развива побрзо во детството отколку во кој било друг период од животот. Затоа е многу важно да се преземат заштитни мерки и да се промовира здрав раст на мозокот за да се осигураме дека ќе го достигне својот целосен потенцијал.
Детскиот мозок е особено чувствителен на повреди, инфекции и токсини. Одредени активности или однесувања може да го зголемат ризикот од оштетување или повреда на мозокот, па дури и смрт. Но, дури и навиките кои изгледаат бенигни можат да влијаат на развојот на мозокот и да предизвикаат долгорочни проблеми, велат експертите.
Невролозите и физијатрите кои се и родители откриваат за „Today“ кои активности и самите ги избегнуваат за да го намалат ризикот од повреди кај нивните деца и да го одржат нивниот мозок здрав.
Не е случајно што гледаме многу повеќе деца кои имаат проблем да го задржат вниманието и концентрацијата. Ова е поврзано со огромно зголемување на времето поминато пред екранот
Спортување без кацига
Децата кои се занимаваат со контактни спортови или каква било активност што вклучува тркала треба да носат кацига, нагласуваат лекарите. Ова вклучува хокеј, возење велосипед, скејтборд, ролерки, скијање и сноубординг.
„Без разлика дали се работи за тренинг, натпреварување или играње во дворот, главата на детето мора да биде заштитена“, вели физијатарот д-р Брајан Им.
Кацигите можат да заштитат од потрес на мозокот, фрактури и други повреди.
Враќање на спортот по повеќекратни потреси на мозокот
Дури и еден потрес на мозокот е премногу, забележуваат лекарите. Но, повторливите потреси, често забележани кај децата и тинејџерите спортисти, кои се занимаваат со контактни спортови, може да предизвикаат оштетување на мозокот и доживотни невролошки последици, забележуваат тие.
„По повторени потреси на мозокот, дури и да се само два, веројатно не би му дозволила на моето дете да се врати на тој спорт или активност. За мене тоа е показател дека е премногу ризично“, истакнува д-р Им.
Без разлика дали се работи за тренинг, натпреварување или играње во дворот, главата на детето мора да биде заштитена, вели физијатарот д-р Брајан Им. Кацигите можат да заштитат од потрес на мозокот, фрактури и други повреди
Прекумерна консумација на кофеин
Кофеинот може да биде дел од здравата исхрана на возрасните, но прекумерното консумирање може да доведе до здравствени ризици. Несаканите ефекти на кофеинот може да вклучуваат главоболки, несоница, раздразливост, нервоза, забрзан пулс и тремор, според клиниката Мајо.
Според Американската академија за детска и адолесцентна психијатрија, не постои докажана безбедна доза на кофеин за деца, а децата под 12-годишна возраст не треба да консумираат кофеин. Вообичаени извори на кофеин за децата вклучуваат кафе и некои сладоледи или бонбони со вкус на кафе, чај, некои сокови, енергетски пијалоци, некои чоколади, гумени бонбони, гуми за џвакање, путер од кикиритки, енергетски плочки, некои производи за нега на кожа и некои лекови без рецепт.
„Гледам многу деца со разни врсти на главоболки и мигрена, и мислам дека постои поврзаност со пиењето многу кофеин“, вели неврологот и педијатар д-р Арон Абрамс.
Електронски цигари
Електронските цигари и уредите за вејп се најчесто користени тутунски производи меѓу младите во САД, а многу здравствени експерти предупредуваат дека пушењето цигари меѓу тинејџерите стана епидемија со сериозни здравствени ризици.
„Често се мисли дека вејпот не е толку штетен, но реалноста е поинаква. Да, може да предизвика зависност бидејќи содржи никотин. А покрај никотинот, не знаеме 100 отсто точно што се наоѓа во е-течностите“, истакнува д-р Абрамс.
Не само што е-течностите можат да содржат различни штетни материи, вели Абрамс, туку и нивото на никотин може да биде толку високо што може да предизвика зависност.
Неконтролирано време пред екранот
„Од невролошка гледна точка, ограничувањето на времето на екранот е многу важно“, вели д-р Абрамс.
Цитирајќи ги препораките на Американската академија за педијатрија, Абрамс предупредува дека не треба да се поминуваат повеќе од два часа дневно пред екран и предлага да се забранат екраните по 20 часот. „Светлосната стимулација може да го наруши деноноќниот ритам и да го поремети циклусот на спиење и будност“, додаде тој.
Прекумерното време пред екранот е поврзано и со други проблеми со менталното здравје, забележуваат експертите, па дури и со полош квалитет на живот.
„Не е случајно што гледаме многу повеќе деца кои имаат проблем да го задржат вниманието и концентрацијата. Ова е поврзано со огромно зголемување на времето поминато пред екранот“, забележува д-р Абрамс.