Содржината на медицинскиот портал „Педијатар.мк“ од денеска е збогатена за две стручни книги од областа на педијатријата, а напишани од перото на Primarius Doctor scientiae Климент Матоски, специјалист по педијатрија. Големо е задоволството кога еминентни и докажани стручњаци ќе го препознаат „Педијатар.мк“ како место на кое нивните долгогодишни трудови, во кои се содржани илјадници часови работа, животен век минат во работа со најмалите пациенти и преточен во пишано стручно четиво, стануваат достапни за пошироката јавност во електронска верзија.
„ВРОДЕНИ ЛУКСАНТНИ СОСТОЈБИ НА КОЛКОВИТЕ КАЈ ДЕЦАТА ВО СТРУГА И СТРУШКО (1975-2005 година) е насловот на првата книга на прим. д-р сци. Климент Матоски, која всушност претставува 30-годишна студија. Издадена е во 2005 година и има 226 страници. Опфаќа теориски дел за вродените мани на колковите кај децата, историјат и дијагностика. Долгорочност и лонгитудиналност на студијата по принципот – активен скрининг на сите деца во неонатолошкиот оддел за родените во болнички услови, а со повик – покана, за систематски преглед за оние родени дома. Опфатени се 5.226 деца од градот и 14.436 деца од 30 струшки села или вкупно 19.662 деца. Вршена е посебна анализа за целата статистичка маса во секое село посебно. Посебно детален приказ е направен за периодот од јануари 1983 година кога започнува компјутерски – со специјален софтвер да се следат сите деца особено оние кај кои е дијагностицирана маната. Следењето е периодично, а последната контрола е направена во тек на 2004 и 2005 година, кога одреден број од третираните деца имале дури и по 30 години. Рецензенти на книгата се проф. д-р сци. Светозар Цветковиќ, ортопед од Белград и прим. Д-р Вера Пренда-Нича, педијатар од Битола, пионер во скрининг методите на откривање на оваа мана, на тлото на поранешна СФРЈ.
„НЕКОИ АСПЕКТИ КОН РАСТОТ, РАЗВОЈОТ И ОПШТАТА ЗДРАВСТВЕНА СОСТОЈБА НА ДЕЦАТА ОД СТРУГА И СТРУШКО, ВО ПЕРИОДОТ 1983-2006 ГОДИНА“ е монографија, печатена на 426 страници, која содржи текст и голем број табели, документи, фотографии и др. Материјалот е презеден од докторска дисертација и е лонгитудинална проспективна студија од следени 25.500 деца, и преку 140.000 комплетни систематски прегледи, работени со строго определени критериуми и предуслови за истите да бидат валидни.
Обработени се голем број најрелевантни параметри од статуропондералниот раст и развој, на секое дете посебно и сите деца заедно. Користени се повеќе од 10 статистички операции, а добиените податоци и резултати се искорелирани секој со секој и секој со сите. Како потврда на валидноста на податоците, се користат статистички операции од типот на статистичка грешка и статистичка сигнификантност. Покрај другото, изработени се списоци на деца со одредени болести и состојби, посебно вродени аномалии, следени повеќе години, користени терапевтски процедури и конечен епилог. За секое дете има комплет компјутерски податоци (со кратенки – шифри) матичен број, име и презиме и контакт можности за евентуална контрола. Сите податоци се чуваат во базите на компјутерот.
БЕЛЕШКА ЗА АВТОРОТ
♦♦♦♦♦♦♦♦♦
Primarius Doktor scientiae Климентије Н. Матоски, специјалист по педијатрија, е роден во Струга во 1940 година, во занаетчиско семејство. Во родниот град го учи и завршува основното образование, а паралелно со него и кувенџискиот занает кој се пренесувал во фамилијата со генерации наназад. Класична гимназија завршува во Охрид, а Медицински факултет во Скопје. Со занаетот престанал да се бави со вработувањето како лекар во Медицинскиот центар во Струга, после дипломирањето во 1966/67 година. Во овој центар го поминува целокупниот свој работен век до пензионирањето во 2005 година.
Целокупниот свој живот им го посветил со љубов на семејството, на своите и децата од целиот свет. Често сака да каже дека ако сите негови заложби помогнале да биде спасен макар само еден живот, ако биде подобрен квалитетот на живеење на макар само еден човек, уште ако притоа се работело за дете, тогаш смета дека успеал навистина, смета дека вредело да се вложи и себеси и целиот негов работен век за таа цел. Оваа своја животна заложба ја пренесува на сите помлади генерации колеги.
Од самото вработување, постојано е на задачи во Службата за заштита и лекување на деца и ученици. Повеќе од 25 години секојдневно, лето и зима, ги посетува сите селски, пунктови и подрачни амбуланти, и тоа покрај редовната работа во Детското одделение, одделот за вакцинации или Детското советувалиште, за кои вели дека му се втора голема љубов. Два мандати од по четири години е началник на целата служба. Во пензија заминува завршувајќи го третиот четиригодишен мандат како раководител на сите оддели на Диспанзерот за деца и ученици. Сепак најомилениот дел во службата му е ДЕТСКОТО СОВЕТУВАЛИШТЕ кое сам го оформи уште во раната младост.
- Во 1975 година ја завршил специјализацијата по педијатрија.
- Во 1978 година се здобива со титулата примариус.
- Во 1988 година пријавува докторска дисертација при универзитетите во Загреб, Белград и Ниш. Иако примена, одобрена и со веќе назначени ментори од трите универзитети, таа останува како неодбранет готов текст, а поради познатите немили случувања од деведесеттите години на минатиот век што се случија на просторите на поранешна Југославија. Поради тоа, во 1991/92 година пријавува нова докторска дисертација при Универзитетот „Свети Кирил и Методиј“ во Скопје, а при катедрата по педијатрија на Медицинскиот факултет. Истата ја одбранува во декември 1995 година. Таа е насловена „Рахитисот во општина Струга кај детската популација – лонгитудинална студија за епидемиологијата, движењето, инциденцата и преваленцата на рахитисот во општината за периодот од 1983 до 1992 година“. Со тоа станува и прв доктор по медицински науки меѓу лекарите од поширокиот регион.
Има објавено преку 50 рецензирани научни трудови и соопштенија како плод на перманентната долгогодишна научно истражувачка работа од областа на педијатријата, а посебно и особено од превентивните дејности.
Повеќе години е член на претседателството на Лекарското друштво на Македонија, како и на редакциските и научните одбори на списанијата „Македонски медицински преглед“ од Скопје и „Акта медика медиане“ од Ниш. Активен е и постојан соработник и дописник на повеќе сродни асоцијации од поранешна Југославија. Два мандати од по четири години е претседател на лекарското здружение на Струга. Добитник е на повеќе признанија и награди од Лекарското друштво на Македонија, а во 1999 година и на највисокото „Златна плакета“. Како круна на заслужените признанија, во 2001 година станува „Доктор на годината“ и ја добива највисоката, најпрестижната награда што ја доделува еднаш годишно на еден лекар во Република Македонија, Лекарската комора на Македонија. Тоа е највисоката награда „Свети Наум Охридски“.
Повеќе од 45 години е активист на организацијата на Црвениот Крст на Македонија во чии рамки бил на највисоки функции како на општинско, исто така и на републичко рамниште и е еден од основачите. Прим. д-р сци. Матоски е претседател и на ансамбалот „Распеани стружани“ со кој, заедно со својата сопруга, снимиле една лонг-плеј музичка плоча со 12 староградски струшки песни и танци.
Ова е само дел од богатата биографија на прим. д-р сци. Климент Матоски, која поопширно може да ја прочитате на страниците на неговите книги.
