Синдромот на рамна глава најчесто се јавува кога бебето спие со главата завртена на иста страна во првите месеци од животот. Ова предизвикува појава на рамен дел, или на едната страна или на задниот дел од главата.
Синдромот на рамна глава се нарекува и позициона плагиоцефалија.
Што ја предизвикува позиционата плагиоцефалија?
Најчестата причина за појава на рамна глава е положбата за спиење на бебето. Бебињата поминуваат многу часови дневно легнати на грб, па главата понекогаш се сплескува на едно место. Ова не се случува само додека спијат, туку и кога се во детски седишта за автомобил, транспортери, колички, лулашки и вибрирачки релаксатори.
Предвремено родените бебиња имаат поголеми шанси да имаат рамен дел на главата. Нивните черепи се помеки од оние на доносените бебиња. Тие исто така поминуваат многу време легнати на грб без да се движат или креваат поради нивните медицински потреби, како што е престој на Одделот за неонатална интензивна нега (NICU).
Синдромот на рамна глава може да започне дури и пред раѓање, ако има притисок врз черепот на бебето од карлицата на мајката или од близнак. Всушност, многу бебиња од повеќеплодна бременост се раѓаат со некои сплескани делови на главата.
Синдромот на рамна глава се подобрува со текот на времето и природниот раст. Како што растат, бебињата почнуваат сами да ја менуваат положбата за време на спиење, па главата не им е секогаш во иста позиција
Овој синдром често е предизвикан и од затегнати мускули на вратот, што им отежнува на бебињата да ја вртат главата. Оваа состојба на вратот се нарекува тортиколис. Поради тоа што им е тешко да ја вртат главата, бебињата имаат тенденција да ја држат во иста положба додека лежат. Ова може да доведе до сплескување. Откако ќе се појави рамен дел, тортиколисот може дополнително да се влоши.
Потребна е голема енергија за бебињата да ја завртат главата. Па така, оние со изразено сплескана глава на една страна имаат тендеција да останат во таа положба, а нивниот врат станува вкочанет од недостаток на употреба.
Кои се знаците и симптомите на синдром на рамна глава?
Синдромот на рамна глава обично лесно се забележува од страна на родителите:
- Задниот дел на главата на бебето е порамнет од едната страна.
- Бебето обично има помалку коса на тој дел од главата.
- Кога ќе се погледне главата одозгора, увото од сплесканата страна може да изгледа како да е потурнато нанапред.
Повеќето бебиња со синдром на рамна глава имаат и некој степен на тортиколис
Во потешки случаи, челото може да се испакне од спротивната страна од сплесканата и да изгледа нерамномерно. Ако причината е тортиколис, вратот, вилицата и лицето исто така можат да изгледаат несиметрично.
Како се дијагностицира синдромот на рамна глава?
Лекарите најчесто можат да го дијагностицираат синдромот на рамна глава со поглед на главата на бебето. За да провери дали има тортиколис, лекарот може да го набљудува движењето на главата и вратот на бебето. Обично не се потребни медицински тестови.
Како се третира синдромот на рамна глава?
Грижата за бебето треба секогаш да вклучува спиење на грб за да се намали ризикот од синдром на ненадејна смрт кај новороденчиња (SIDS), дури и со можност за појава на синдром на рамна глава. Избегнување на лулашки, автомобилски седишта, вибрирачки релаксатори и други слични помагала е најбезбедно за спиење и исто така помага да се осигурате дека бебето може слободно да ја движи главата.
Што можат да направат родителите ако сплеснатиот дел е предизвикан од положбата на спиење или лежење? Едноставни практики како промена на положбата за спиење, држење на бебето и обезбедување многу време поминато на стомак („tummy time“) можат да помогнат состојбата да се подобри. Пробајте ги овие совети:
- Ставејте го бебето на стомаче
Обезбедете доволно време под надзор во текот на денот кога бебето ќе лежи на стомак. Ставањето на стомаче:
- помага за нормално обликување на задниот дел од главата,
- го поттикнува учењето и откривањето на светот од страна на бебето,
- помага бебињата да ги зајакнат мускулите на вратот и да научат да се потпираат на рацете. Ова помага при развој на вештините потребни за лазење и седење.
- Менувајте ја положбата во креветчето
Размислете како го легнувате бебето во креветчето. Повеќето родители деснаци ги носат бебињата во левата рака и ги ставаат со главата свртена кон лево. Во оваа положба, бебето треба да ја сврти главата на десно за да гледа во просторијата. Ставете го бебето во креветчето така што ќе го поттикнувате да ја врти главата на страната која не е сплескана. Не користете перничиња или други помагала за да го задржите бебето во една положба.
- Ограничете го времето во автомобилски седишта, колички, лулашки…
Ограничете го времето кое бебето го поминува легнато на грб или со главата потпрена на рамна површина (на пример, во автомобилски седишта, колички, лулашки и вибрирачки релаксатори). Ако бебето заспие во автомобилското седиште, извадете го од седиштето кога ќе стигнете дома наместо да го оставите да продолжи да спие таму.
Повеќето бебиња со синдром на рамна глава имаат и некој степен на тортиколис. Затоа, вежбите дома и физикалната терапија се најчесто дел од третманот. Физиотерапевтот може да ве научи вежби кои ќе ги правите со вашето бебе, вклучително и истегнувања. Повеќето вежби вклучуваат истегнување на вратот кон спротивната страна од наклонот. Со тек на време, мускулите на вратот ќе се издолжат и вратот ќе се исправи. Вежбите се едноставни, но мора да се изведуваат правилно.
Предвремено родените бебиња имаат поголеми шанси да имаат рамен дел на главата. Нивните черепи се помеки од оние на доносените бебиња. Тие исто така поминуваат многу време легнати на грб без да се движат или креваат поради нивните медицински потреби, како што е престој на Одделот за неонатална интензивна нега (NICU)
Лекарот може да препорача и носење кацига. Кацигата е дизајнирана да стои лабаво на рамниот дел, а потесно на округлиот дел. Во кацигата, главата не може да расте таму каде што веќе е заоблена, па расте таму каде што е сплескана.
Кацигите ја прават главата побрзо поокругла отколку што тоа се постигнува со текот на времето и нормалниот раст. Но, во просек, бебињата кои носат кацига и оние кои не носат имаат слични резултати по неколку години. Разговарајте со вашиот лекар дали кацигата е соодветна за вашето бебе.
Што друго треба да знаете?
Синдромот на рамна глава се подобрува со текот на време и природниот раст. Како што растат, бебињата почнуваат сами да ја менуваат положбата за време на спиење, па главата не им е секогаш во иста позиција.
Кога бебињата ќе почнат сами да седат, сплескувањето обично не се влошува повеќе. Потоа, низ месеци и години, со растењето на черепот, рамниот дел се подобрува, дури и во потешки случаи. Како што расте косата во првите години, рамниот дел често станува помалку видлив.
Синдромот на рамна глава не влијае на растот на мозокот кај бебето. Но, вкочанетиот врат може да го забави раниот развој. Физикалната терапија за тортиколис треба да вклучува проверка на напредокот на бебето и дополнителни вежби за третман на евентуални доцнења. (Kids Health)
