ПИШУВА:
Прим. д-р Љиљана Којиќ
педијатар
♦♦♦♦♦♦♦
КАКО ДА ОДБЕРЕТЕ ВИСТИНСКА КРЕМА ЗА ЗАШТИТА ОД СОНЦЕ
ЗА ВАШЕТО БЕБЕ
Годинава забележувам интересен феномен: многу малку луѓе, за разлика од лани, кога се патуваше доста, ме прашуваат за заштита од сонце. Веројатно доцнењето на интересот за заштитата на бебињата од сончевите зраци се должи на корона-кризата, неможноста да се патува, и престојот претежно во затворен простор.
Сепак, временските прилики се сменија и луѓето конечно посакаа да прошетаат некаде во природа, на воздух и да бидат малку на сонце со бебињата и децата. Резултатот е неколку чифта „пржени“ црвени бумбарести бебешки обравчиња и црвени носиња-копченца.
По долгиот карантин, и зимските месеци, поминати во затворени простории, престојот на сонце и на воздух, во природа е нешто што не верувам дека постои педијатар кој нема да го препорача.
Сепак, УВ индексот е веќе со вредност над 5 и апсолутно мора да се внимава на заштита од сонцето.
Како да се заштитат децата од сонце?
- Бебиња помали од 6 месеци:
Кај оваа група деца ниту Европскато здружение за педијатрија, ниту Американската академија за педијатрија не препорачуваат креми со заштитни фактори. Ова најверојатно се должи на недоволниот број научни студии за дејството на овие препарати кај оваа група на деца. Затоа кај нив мора да прибегнуваме на физичка заштита: памучни тенки кошули со долги ракави, памучни лесни панталони, памучна капа на главата, сончеви наочари со УВ филтер 400. Тука треба да се напомене и дека текстилот има СПФ 10, што значи дека без заштита под чадор можете да поминете доста долго време (300 минути) пред да изгорите, сепак, имајте на ум дека тоа е теоретски, а во пракса е пократко, и дека наспроти раширеното верување, чадорот и облеката не се високо ниво на заштита.
- Бебиња постари од 6 месеци и деца
Задолжително нанесете крема со заштитен фактор на откриените делови: лице (не го заборавајте носот и ушните школки), врат, раце и нозе.
Која и каква крема?
Изборот на крема за бебе е, за разлика од нас возрасните, малку специфичен.
1. Кремата треба да има висок заштитен фактор. Дел од дерматолозите препорачуваат кремата да има фактор СПФ 30, и се против кремите со ознака СПФ 50 и повисоко, и тука се делумно во право, зашто СПФ 50 има само малку повисока заштитна моќ од СПФ 30, а се замерува дека бројот СПФ 50 дава лажна сигурност , што е исто така донекаде точно. Сепак, јас би препорачала крема со минимум СПФ 30 до СПФ 50.
Одвреме-навреме, заштитата треба да се обновува (на секои 2-3 часа)
2. Треба да има широк спектар на заштита. Ова накратко значи дека треба да обезбедува заштита и од УВА и од УВБ зрачењето. Имено, УВБ се оној дел од сончевиот спектар кој предизвикува црвенило и изгореници. УВА зрачењето, иако навидум нема ефекти е оној со дејство кое е навистина подмолно. Имено овој дел од спектарот продира во подлабоките слоеви на кожата и е оној кој е одговорен за фотостареењето на кожата, и чиишто штетни делувања се видливи по повеќе години и децении во вид на пигментации, иритации до малигни заболувања на кожата.
3. Дали е подобро кремата да содржи хемиски или физички фактори?
А) Хемиски фактори: Хемиските фактори содржат органски соединенија, како што се оксибензон, октиноксат, октисалат и авобензон, кои низ хемиска реакција ги апсорбираат УВ зраците. Тие честопати се нарекуваат хемиски или апсорбери. Како заштита се ефикасни, но имаат еден недостиг, а тоа е што можат да бидат иритирачки за лица кои имаат осетлива кожа. Затоа можеби не се идеални за бебиња. Исто така, важно е за овие креми да се нанесат 10-тина минути пред излегување од дома, зашто на хемиските фактори им е потребно време да ја развијат својата протективна моќ.
Б) Физички фактори: Цинк-оксид и титаниум–диоксид имаат поедноставен механизам на дејство: ствараат физички слој – бариера, која ги одбива зраците од површина на кожата. По мене, иако се од козметички аспект помалку привлечни од хемиските фактори, зашто оставаат бела, видлива трага на кожата, мислам дека се посоодветни за заштита на детската кожа, зашто не ја иритираат кожата. Ова особено, не само поради особеностите на бебешката кожа, која е потенка, туку и од аспект на се поголемиот растечки број на бебиња со атопичен дерматитис. Затоа е препорачливо да не се произведени со нано-технологија, зашто нано-честичките имаат способност за продирање во подлабоките слоеви на кожата. Мое мислење е дека кремите и лосионите со физички фактори би биле посоодветни за заштита на бебешката кожа, а кога се работи за деца со атописки склоности се апсолутно препорачливи.
4. Колку количински да нанесете?
Не бидете штедливи; околу 5 мл (едно кафено лажиче) би било задоволително количество за откриените делови.
5. Колку често?
Последно, но не помалку важно е дека одвреме-навреме, заштитата треба да се обновува (на секои 2-3 часа).
Летото е во полн ек. Затоа кремите во рака, намачкајте ги убаво тие обравчиња, носенца, рачиња, ноџиња. Не го заборавајте вратот и ушните школки. Кожата на главата заштитете ја со лесна платнена капа на глава (бебињата, за разлика од нас, имаат ретка коса и може лесно да се појават изгореници ако главата е без заштита) и очила со УВ филтер 400. И спремни сте за освојување на парковите и шумите со вашите малечки.