ПИШУВА: Проф. д-р Велибор Тасиќ
педијатар – нефролог, доктор по медицински науки
♦♦♦♦♦♦♦
Станува збор за една запоставена тема, а многу честа, присутна појава. Кај машките деца се нарекува баланопоститис и претставува воспаление на главата (glans) на пенисот, поститис (postitis) е воспаление на внатрешниот дел на кожниот набор (prepucium), кој ја штити главата на пенисот, додека кај девојчињата е вулвовагинитис почесто вулвитис, воспаление на надворешните гениталии, практички на малите усни, додека вулвовагинитисот е многу поредок. Она што ние гледаме и можеме да го видиме на преглед или медицински кажано инспекција е вулвитис или воспаление на надворешните гениталии кај девојчињата.
Се работи за инфекција на надворешните гениталии, па девојченцето е свесно кога ќе мочка дека ако една капка солена урина падне надвор на инфламираната вулва, тоа води до страотна болка и затоа свесно го кочи нагонот за мокрење, мокри еднаш или два пати дневно: Проф. д-р Велибор Тасиќ (лево)
Вулвитисот е многу чест при физикален преглед. За жал, нашиве доктори ретко ги прегледуваат гениталиите, како кај машките, така и кај женските деца. Многу често се случува да имаме симптоми на вулвитис т.е. вулвовагинитис, а тие симптоми да се препишат на уринарна инфекција. Многу често тие деца неправедно добиваат антибиотици, се земаат урини, уринокултури и се препишуваат антибиотици, а се работи за сосема друг проблем. Проблемот е воспаление на надворешните гениталии.
Пред се, битен е физикалeн преглед на вулва при што може да се видат и споени усни т.н. labia fussa. Што значи тој наод на labia fussa? Практично може да е вродено, но може да е и стекнато. Од инфекции на вулвата усните се слепуваат и останува многу мал отвор низ кој детето мокри. Девојчето тогаш не може комплетно да ја измокри урината и таа заостанува во тремот на вагината, капе капка по капка и ја мацерира лигавицата, детето има болка, има непријатна урина со смрдеа
Симптомите се многу слични на уринарна инфекција и тоа прави конфузија. Кај вулвитот симптомите се печење, пржење, исто како и кај уринарни инфекции, каде што има печење, пржење, болно мокрење. Но, кај уринарната инфекција имаме зачестено мокрење, мокрење на 10, 15, 20 минути, половина час, 20-30 пати на ден, додека кај вулвитисот имаме многу, многу ретко мокрење. Зошто? Кај уринарна инфекција воспален е мочниот меур, триаголникот каде што се оголени и атакирани нервните влакна и тие водат до онаа сензација и потреба од често мокрење на мали количини урина. Напротив, кај деца, девојчиња, коишто имаат вулвитис мочниот меур е сосема здрав. Се работи за инфекција на надворешните гениталии, па девојченцето е свесно кога ќе мочка дека ако една капка солена урина падне надвор на инфламираната вулва, тоа води до страотна болка и затоа девојчето свесно го кочи нагонот за мокрење, мокри еднаш или два пати дневно за да ја избегне таа болка и непријатност.
Доволно е лекарот да земе добра анамнеза од родителот, па според тоа колку мокрења има детето може многу лесно да се лоцира проблемот: дали е уринарна инфекција, бројни чести мокрења, или ретки мокрења. Понатаму, следи локален преглед при што се гледа дека вулвата е зацрвенета, црвена, може да има и некаков ексудат, исцедок. Што треба да се прави во ваква ситуација? ДА НЕ СЕ ДАВААТ АНТИБИОТИЦИ! Втора работа, не премногу хигиена. Некогаш до инфекција на вулва може да дојде и поради пореметување на дисбиоза. Со многу давање на антибиотици се уништуваат бактериите, така што една превладува и води до воспаление на вулвата. Значи, да се избегнуваат антибиотици.
Според тоа колку мокрења има детето лесно може да се лоцира проблемот: дали е уринарна инфекција – бројни чести мокрења, или ретки мокрења. Понатаму, следи локален преглед при што се гледа дека вулвата е зацрвенета, црвена, може да има и некаков ексудат, исцедок. Што треба да се прави во ваква ситуација? ДА НЕ СЕ ДАВААТ АНТИБИОТИЦИ!
Понатаму, од бактериски инфекции – инфекции со стрептокок и стафилокок може да водат до воспаление на вулва. Тоа се практички единствени бактериски причинители и најчесто стрептококот и стафилококот се донесува со чепкање на носот и потоа допирање на гениталиите, вулвата, коешто ќе доведе до јако црвенило, хиперемија, болка. Кога се прави брис на вулва, задолжително треба да се бара стрептокок и стафилокок и тие се третираат. Но, ако се најдат бактерии како што се ешерихија, клепсиела, протеус… тие се нормални жители на вулвата, нормални колонизатори и тука не треба да даваме терапија.
Понатаму, вулвата може да биде инфицирана и со користење на пешкири, базени, со кламидија, со neisseria gonorrhoeae, она што се полови инфекции, но тоа е сепак ретко, а доколку го има – тоа може да збори или за лоша хигиена или за сексуално злоупотреба на детето.
Вулвитот е присутен во сите возрасти на детето, од бебиња па до школски девојчиња
Значи, пред се, битен е физикален преглед на вулва, при што може да се видат и споени усни т.н. labia fussa. Што значи тој наод на labia fussa? Практично, може да е вродено, но може да е и стекнато. Од инфекции на вулвата усните се слепуваат и останува многу мал отвор низ кој детето мокри. Девојчето тогаш не може комплетно да ја измокри урината и таа заостанува во тремот на вагината, капе капка по капка и ја мацерира лигавицата, детето има болка, има непријатна урина со смрдеа, уринокултурата секако ќе биде позитивна. Доволно е да се направи физикален преглед и тогаш мануелно, рачно, тоа може да го направи поискусен лекар или детски хирург, да ги отвори усничките и се дава совет на родителот да ја отвора вулвата, практично што се вели да дише. Притоа не е потребно да се користи нешто особено, доволно е млака вода или памукче натопено во чај од камилица, тоалета не треба, може кантарионски марамици, а во ретки случаи локално антибиотик. Ако се работи за инфекција со стрептокок или стафилокок, тогаш веќе треба да се даде антибиотска терапија, исто и ако се работи за некаква инфекција со кламидија или neisseria gonorrhoeae.
Вулвитот е присутен во сите возрасти на детето, од бебиња па до школски девојчиња, а може да е предизвикан и од хемиска реакција, големо користење на шампони, различни креми… На пример, кога ќе се стави детска витаминска маст во огромно количество таа вулва не може да дише, нема нормална вентилација. Нормално дека кога ќе се замасти – урината ќе бега, но вулвата не може да дише ако се стави премногу детска маст.
ПОВЕЌЕ ОД ИСТИОТ АВТОР, ПРОФ. Д-Р ВЕЛИБОР ТАСИЌ:
♦ Кај гломерулонефритис детето одеднаш од полно здравје престанува да мокри
♦ Крв во урина – ургентна ситуација која внесува немир и страв кај родителите
♦ Ако еден од родителите имал ноќно мокрење, детето има 50 отсто шанси за истото