ПСИХОЛОЗИТЕ ОБЈАСНУВААТ: Еве што учи детето кога родителите му изговараат празни закани

„Секоја празна закана го учи детето дека може да се извлече од одредени работи“, објаснува Ненси Дарлинг, професорка по психологија на Оберлин колеџот. „Обрнувате внимание на казната и ги учите да бидат подмолни, да лажат и да избегнуваат казна“.

Дисциплината на родителите често им се чини како маѓепсан круг. Детето го крши правилото, родителот го казнува. Детето го крши истото правило, родителот уште повеќе го казнува… Дали воопшто помага ваквото воспитување? Заканувајќи им се на децата кои се однесуваат лошо, родителите не прават ништо добро за нив, туку го поттикнуваат нивниот неуспех и го потврдуваат уверувањето дека детето може да се извлече со сбило какво однесување.

„Секоја празна закана го учи детето дека може да се извлече од одредени работи“, објаснува Ненси Дарлинг, професорка по психологија на Оберлин колеџот. „Обрнувате внимание на казната и ги учите да бидат подмолни, да лажат и да избегнуваат казна“.

Проблемот со празните закани, според неа, е нецелосната социјализација. Во најдобар случај, детето кое е социјализирано ги прифаќа вредностите што му ги всадуваат родителите. Уште поважно, ги интернализира овие вредности. Празните закани на некој начин го попречуваат процесот на интернализација, што сугерира дека неконзистентно применетите правила може или не може да се почитуваат, во зависност од контекстот на ситуацијата, објаснува Дарлинг.

„Постојат неколку причини зошто е тоа така. Најважната работа за детето во секој однос со луѓето е предвидливоста“, објаснува психологот. „Значи, детето знае кои се правилата и знае што ќе се случи ако не ги почитува“.

Детето развива длабоко чувство на сигурност со помош на предвидливоста и доследноста сè додека родителот поставува разумни последици за грешките, со други зборови, додека нуди причини за последиците надвор од едноставното „затоа што јас така реков“, објаснува Дарлинг. Во идеален случај, причините за последиците треба да бидат експлицитни и поврзани со вредностите што родителот се надева дека неговото дете ќе ги интернализира, а тоа се искреност, љубезност, интегритет и безбедност.

„Ако детето гледа дека правилата се спроведуваат доследно, поради причини кои се објаснети, со разумни последици кои вклучуваат објаснување, тоа помага да се постигне таа интернализација“, објаснува Дарлинг.

Од друга страна, празните закани ги одвојуваат последиците од вредностите бидејќи се упатени во обид на заплашување, а не информирање. Ова го тера детето да се фокусира на самата казна. Вредноста што ја развива детето е избегнување на казната.

Кога детето ќе се промени затоа што се плаши од неразумните последици, тоа не значи дека подобро ќе се однесува и кога е далеку од родителите. Тоа само значи дека се плаши од своите родители. Тоа е страшен и предвидлив резултат кој најверојатно ќе доведе до полошо однесување како децата растат, предупредува.