
Кога зборуваме за менталното здравје на децата, клучниот збор е – отпорност. Децата кои знаат да ги препознаат и да се справат со своите емоции не само што полесно се опоравуваат од разочарувањата, туку и поретко страдаат од депресија, анксиозност и негативна слика за себе.
Според психологот Јулија Фрага, постои еден образец кој редовно се повторува кај децата кои емоционално подобро функционираат – тие имаат родители кои знаат како да се справат со сопствените емоции.
Со други зборови, кога детето ќе види дека мама или тато не ги кријат своите емоции и не ги сметаат за нешто за што треба да се срамат, туку ги прифаќаат како дел од животот, тоа го учи истото. Емоциите не ги плашат и не ги обземаат, туку служат како корисни сигнали, исто како гладот или жедта, кои ни кажуваат што ни треба. Еве четири навики кои ги имаат таквите родители, а кои секој може да ги практикува.
Ги забележуваат и ги ценат сопствените емоции
Родителите кои сакаат да воспитуваат емоционално свесни деца не ги потиснуваат нивните чувства. Тие знаат дека игнорирањето на емоциите само ги влошува работите. Наместо тоа, тие ги освестуваат и ги именуваат: „Сега се чувствувам…“ и едноставно ја довршуваат реченицата.
На овој начин, тие признаваат низ што минуваат и создаваат простор да се грижат за себе – можеби со поставување на граница, разговор со пријател или одење на прошетка. Децата потоа учат дека емоциите се исто толку важни за здравјето како и спиењето или физичката активност.
Знаат да се смират кога се под стрес
Емоциите се заразни. Ако некој филм што го гледаме може да не исплаши, замислете како реагира детето кога ќе види родител во паника. Затоа е важно родителите да научат да ги смируваат сопствените реакции за да не ги пренесат на своите деца.
Една едноставна техника е ритмичко дишење – вдишувајте броејќи до пет, издишувајте исто така со броење до пет и така натаму две минути. Ова помага да се смири нервниот систем и да се ублажат интензивните чувства. Важно е да се напомене дека емоциите не треба да се потиснуваат, но понекогаш е корисно да се одморите и да се смирите пред да реагирате – особено пред децата.
Тие не ги делат емоциите на „добри“ и „лоши“
Луѓето често мислат дека некои емоции се пожелни (како среќа), а други се лоши (како лутина или тага). Но, сите емоции се информации. Тагата ни покажува дека треба нешто да жалиме. Гневот ни укажува дека можеби нашите граници се преминати. Стравот не предупредува на опасност.
Родителите кои не ги оценуваат сопствените чувства нема да им испратат порака на децата дека нивните чувства се „погрешни“. Наместо тоа, можам да си кажам: „Не мора да ги судам моите чувства“ или „Тоа чувство се враќа, но ќе помине“.
Тие размислуваат за сопствените емоции и искуства од детството
Начинот на кој нашите родители реагирале на нашите емоции ги обликувало и нашите обрасци. Ако сме научиле дека тагата или лутината се нешто што треба да се сокрие, можеби и сега смаи ги избегнуваме или да се чувствуваме лошо кога ги чувствуваме.
Затоа е корисно да си поставувате прашања како: „Како реагирале моите родители кога сум тажен, лут или исплашен?“ и “Што јас сакам да направам поинаку со моите деца?”
Само оваа свест за тоа што сакаме да промениме може да биде моќен чекор кон поздраво родителство.